ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 171-180
Գլխավոր էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐԻ, ՀԱԿԱՆԻՇՆԵՐԻ, ՀԱՄԱՆՈՒՆՆԵՐԻ, ԴԱՐՁՎԱԾՔՆԵՐԻ ՈՒՂՂԱԳՐԱԿԱՆ-ԲԱՑԱՏՐԱԿԱՆ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Рефераты. Редкие книги.
ոգորել,
գուպարել:
Պատժել — Դատապարտել: Պատուհասել:
Ծեծել:
Պատիժ — Դատապարտություն: Տույժ,
տուգանք: Դատաստան: Պատժաչափ:
Պատուհաս, փորձանք, չարիք:
Պատիճ — Պատյան, պաճուկ, խճեճ
(բամբակի):
Պատիվ — Հարգանք, մեծարանք,
պատկառանք, ակնածանք: Դիրք,
աստիճան, վարկ, համբավ,-
հռչակ, անուն, համարում, փառք,
հարգ, արժեք: Անարատություն,
անաղարտություն, կուսություն:
Նամուս:
Պատիր — Խաբուսիկ, կեղծ, սուտ, սին,
սնամեջ:
Պատկանել — Վերաբերել, վերաբերվել,
սեփական լինել:
Պ ատկառանք — Ամոթ, ամոթխածություն:
Ակնածություն, հարգանք,
մեծարանք:
Պատկառել ֊Ակնածել, հարգել, պատվել,
մեծարել: Ամաչել, քաշվել:
Պատկառելի — Հարգելի, ակնածելի,
պատկառազդու: Կարևոր, խոշոր,
մեծ:
‘՛֊֊֊ Պատկեր — Կերպարանք, դեմք: Նկար,
դիմանկար, լուսանկար, սրբանկար:
Խորհրդանիշ: Տեսարան
(թատր.):
Պատկերազարդ ֊Նկարազարդ, նախշազարդ:
Պատկերանալ — Ներկայանալ, պատկերվել,
երևալ, թվալ, հայտնվել,
գալ, երևութանալ: Նկատվել:
Պատկերացնել — Նկարագրել, պատկերել,
ներկայացնել, կերպավորել,
տպավորել, արտահայտել,
արտացոլել, բացատրել:
Պատկերել — Պատկերացնել, արտահայտել,
արտացոլել, նկարագրել,
կերպավորել, տպավորել, ներկայացնել,
բացատրել, գծել, նկարել:
Պատճառ — Շարժառիթ, դրդապատճառ,
առիթ, հիմք, տեղիք, պա-
տըրվակ:
Պ ատճառաբանել — Պատրվակել:
Փաստարկել, հիմնավորել, տրամաբանել:
Պատճառաբանություն — Ապացույց,
փաստ, փաստարկ, հիմնավորում,
պատճառաբանում, փաստարկում:
Պատճեն — Կրկնատիպ, կրկնօրինակ,
ընդօրինակություն: Նման, նմանակ:
Պատմագիր ֊Պատմիչ, մատենագիր:
Պ ատմական — Պատմաբանական,
պատմագիտական, պատմագրական:
Վաղնջական, հին, վաղեմի,
անցյալ: Դարակազմիկ:
Պատմել — Ասել, հաղորդել, տեղեկացնել:
Նկարագրել, գրել, տեղեկագրել:
Զրուցել:
Պ ա տ մվա ծք — Գրվածք, նորավեպ:
Պատմություն:
Պատմություն ֊Պատմվածք, պատում;
Զրույց, Մատենագրություն: Առասպել
(շինծու): Հերյուրանք (սոււո):
Ավանդություն (անգիր):
Պատմուճան — Պարեգոտ, զգեստ, վերարկու,
բաճկոն:
Պատյան — Կեղև, բոժոժ (շերամի),
պաճ, պարկուճ (ընդեղենի), պատիճ
(հունդի), խճեճ (բամբակի),
խեցի (կրիայի):
Պատնեշ — Ամբարտակ, պատվար, հողաբլուր,
թումբ: Անջրպետ, ցանկապատ,
շրջափակ, ցցապատնեշ,
ձողապատնեշ:
Պատնեշել — Ամբարտակել, թմբապատել,
առաջն առնել: Ցանկապատել,
ցցապատել, շրջափակել,
պարսպել, պարսպապատել:
181 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 181-190
Պատշաճ — Վայելուչ, հարմար, պատեհ,
տեղին, համապատասխան,
սազական, արժանի, արժանավսս-
յել:
Պատշար — Որմնադիր, քարագործ:
Պատռել — ճղել, ճեղքել, հերձել: Հերկել,
ակոսել (հողը): Պատառոտել:
Պարսպարան — Ապաստան, ապաստարան,
ապավեն, օթևան, հովանի:
Պատսպարել — Պահպանել, օթևանել,
սատարել, ապաստանել: Թւսքցը-
նել:
Պատսպարվել ֊Ապաստանվել, ապավինել,
օթևանել, պաշտպանվել:
Պատվազուրկ — Անպատիվ, վարկաբեկ,
վատահամբավ, անարգ, անբարո:
Պատվախնդիր — Պատվասեր, փառասեր,
փառատենչ, պատվամոլ,
փառամոլ:
Պատվական — Պատվարժան, պատվավոր,
մեծարգո, արգո, մեծապատիվ,
հարգարժան, գերապատիվ,
արժանապատիվ, պատվելի:
Ընտիր, ազնիվ:
Պատվանդան — (ճարտ.) Խարիսխ, հենարան:
Պատվանուն — Տիտղոս, կոչում:
Պատվասեր — Պատվախնդիր, հյուրասեր,
հյուրամեծար: Փառասեր,
փառամոլ:
Պ ատվաստ — Պատրուս, պատվաստաշիվ:
Պատվավոր — Պատվարժան, հարգարժան,
պատվական, պատկառելի,
մեծարգո:
Պատվար — Պատնեշ, ամբարտակ, հողաբլուր,
թումբ: Ամրոց:
Պ ա տ վա րժա ն — Արժանապատիվ,
պատվավոր, հարգարժան, մեծապատիվ:
Պատվել — Հարգել, մեծարել, ակնածել,
պատկառել: Հյուրասիրել,
ասպնջակել:
Պատվեր — Հրաման, կարգադրություն,
հրահանգ, հանձնարարություն,
առաջադրանք, խրատ, պատվիրան,
ապսպրան:
Պատվիրակ — Պատգամավոր: Պատգամաբեր,
ներկայացուցիչ:
Պ ատվիրան — Պատվեր, պատգամ,
ավանդ, կամք, խրատ, հրաման,
ապսպրանք, հրահանգ, հանձնարարություն:
Պատվիրել — Հանձնարարել, հրահանգել,
ապսպրել, ավանդել, պատ-
գամել:
Պատրանք — Խաբեություն, խաբկանք,
ցնորք: Հուսախաբություն, հիասթափություն:
Պատրաստ — Ավարտուն, պատրաստի:
Հոժարակամ, պատրաստակամ:
Պ ատրաստակամ — Պատրաստ, հակամետ,
տրամադիր, սիրահոժար,
հոժարակամ, բարյացակամ, բարեհաճ:
Պատրաստել — Շինել, հորինել, սարքել,
կառուցել, կերտել, կազմել,
արտադրել: Նախապատրաստել,
կազմակերպել: Հրահանգել, սովորեցնել:
Պ ատրիարք — Հայրապետ, հովվապետ,
եպիսկոպոսապետ, կաթողիկոս
(հայկական), միտրոպոլիտ
(հունադավան), պապ (կաթոլիկ):
Պատրիկ — Իշխան, մելիք, աղա, պայլ:
Պատրվակ — Պատճառ, առիթ, քող, դիմակ:
Պատրույգ — Լուցան, լուցանելիք:
Պատուհան — Լուսամուտ, լուսանցույց,
լուսանցք:
Պատուհաս — Պատիժ, չարիք, փորձանք,
աղետ, (փխբ.) կրակ:
Գլխացավանք:
Պատուհասել — Վնասել: Ապառնալ:
Պատժել: Տանջել:
Պար -.Լեռնաշղթա, լեռնագոտի, լեռնապար,
լեռնաշար, շարք:
182 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 181-190
Պարագա — Պայման, վիճակ, հանգամանք,
իրադրություն: Առիթ, շարժառիթ:
Պարագիծ — Շրջագիծ, շրջանագիծ,
շրջան, բոլորակ:
Պարագլուխ — Ղեկավար, առաջնորդ,
գլխավոր, պետ: Խմբապետ:
Պարահանդես — Պարերեկույթ, հանդես,
պարատոն:
Պարան — Չվան, ճոպան, թոկ, լար,
առասան, կառան, մալուխ (կաբել),
քուղ:
Պարանոց — Վիզ, (բրբ.) ճիտ, շլինք:
Պարապ — Անգործ, անբան, անաշխատ,
գործազուրկ, անզբաղ: Դատարկ,
ունայն, նանիր, ընդունայն,
սին: Թափուր (տեղ, պաշտոն):
Պարապել — Զբաղվել, աշխատել, բա-
նել, գործ անել: Սովորել:
Պարապմունք — Գործ, աշխատանք,
զբաղմունք:
Պարապուրդ — Արձակուրդ: Կանգուրդ:
Պարարտ — Գեր, չաղ, ճարպոտ, յուղոտ:
Արգավանդ, բերրի, արգասավոր:
Պարբերություն — Տողագլուխ, նոր
տող, հատած: Տևողություն:
Խոսք:
Պարգև — Ընծա, նվեր: Շնորհք, տուրք:
Մրցանակ: Շքանշան:
Պարգևատրել — Պարգևել, նվիրել,
նվիրատրել, բաշխել, ընծայել,
շնորհել:
Պարգևել — Շնորհել, նվիրել, ընծայել,
պարգևատրել, նվիրաբերել, բաշխել:
Պարեգոտ — Պատմուճան, կապա, փարաջա,
թիկնոց (զինվորի), շապիկ:
Պարել — Կաքավել, խաղալ, պար գալ,
պար բռնել: Ցատկոտել, թռչկոտել,
ոստոստել:
Պարեխ — ժայռ, ապառաժ, առապար:
Գահավեժ:
Պարեկ — Պահակ, պահակախումբ,
պահակապան:
Պարեն — Ուտեստ, ուտելիք, սնունդ,
սննդամթերք, կենսամթերք,
նպար, նպարեղեն:
Պարետ — Բերդակալ, բերդապետ, ամ-
րոցապետ:
Պարզ — Մաքուր, զուտ, վճիտ, զուլալ,
ջինջ, հստակ, ականակիտ: Պայծառ,
անամպ, պարզկա: Անպաճույճ,
անզարդ, անսեթևեթ, հասարակ,
պարզունակ: Հայտնի,
պարզորոշ, մեկին, հեշտ: Միամիտ,
բացսիրտ, անկեղծ:
Պարզաբանել — Բացատրել, մեկնաբանել,
մեկնել, լուսաբանել, բա-
ցահայտել, պարզել:
Պ արզամիտ — Միամիտ, դյուրահավատ:
Անկեղծ, բացսիրտ: Ծանծաղամիտ:
Պարզապես — Հստակորեն, բացահայտորեն,
որոշակիորեն:
Պարզել — Մաքրել, զտել, հստակել,
զուլալել: Տարածել, երկարացնել:
Փռել, բանալ, ծածանել (դրոշը):
Բացատրել, լուսաբանել, մեկնաբանել,
մեկնել, պարզաբանել, լուծել:
Պարզերես — Բարձրագլուխ, բացերես,
բացճակատ:
Պարզորոշ — Ակնհայտ, ակներև, բացահայտ,
որոշակի:
Պարզվել — Հայտնի դառնալ: Պարզել,
մաքրվել, պայծառանալ, հստականալ:
Պարզունակ — Պարզ, անզարդ, հասարակ,
անպաճույճ: Մակերեսային:
Պ արթևահասակ — Բարձրահասակ,
հաղթահասակ, հաղթանդամ,
պարթև:
Պարիկ — Հավերժահարս, փերի:
Պարիսպ — Պատ, որմ, ցանկապատ,
շրջապարիսպ:
Պ արծանք — Հպարտություն, փառք,
պատիվ, պանծանք:
183 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 181-190
Պարծենալ — Հպարտանալ: ճամարտակել,
սնապարծել, ինքնագո-
վել:
Պարծենկոտ — Սնապարծ, ինքնագով,
մեծախոս, անհամեստ, պոռոտախոս:
Պարկ — Տոպրակ, քսակ, ուսապարկ,
մախաղ, պայուսակ, խուրջին:
Պարկեշտ — Համեստ, ամոթխած, առաքինի,
ազնիվ, մաքուր, չափավոր,
ժուժկալ, զուսպ:
Պարկեշտություն — Համեստություն,
ամոթխածություն, պատկառանք,
խոնարհություն, հեզություն, առաքինություն,
ազնվություն, բարոյականություն:
Պարկուճ — Պատյան, պաճ, պաճուկ
(ԲՈԲ-):
Պարմանի — Պատանի, երիտասարդ,
ջահել, պարման, պատանյակ:
Պարոն — Տեր, տիար, աղա: Բարոն, իշխան:
Պարպել — Դատարկել, թափել: Սպառել,
վերջացնել: Կրակել (արձակել):
Պարս — Սեղվախումբ, մեղվապարս,
երամ:
Պարսավանք — Նախատինք, կշտամբանք,
ամբաստանություն, մեղադրանք:
Պարսավել — Անարգել, նախատել, հան-
դիմանել, կշտամբել, խայտառակել,
պախարակել, մեղադրել, անպատվել,
վատաբանել, այպանել:
Պարսպել — Պարսպապատել, պարըս-
պափակել: Շրջափակել, պատնեշել:
Պարտադիր — Ստիպողական, հարկադիր,
հարկադրական:
Պարտագրել — Հարկադրել, ստիպել,
բռնադատել, պարտավորեցնել,
պահանջել, ճնշել:
Պարտազանց — Զանցառու, մեղավոր,
մեղապարտ, հանցավոր:
Պարտաթուղթ — Սուրհակ, պարտամուրհակ:
Պարտատոմս:
Պ արտական — Երախտապարտ,
երախտագետ, երախտահատույց,
շնորհապարտ: Պարտապան,
պարտավոր:
Պարտակել — Վարագուրել, ծածկել,
թաքցնել, քողարկել, սքողել:
Պարտաճանաչ — ճշտապահ, բարեխիղճ,
ճշտակատար:
Պարտամուրհակ — Սուրհակ, պարտաթուղթ,
բարաթ (բրբ.): Պարտատոմս,
արժեթուղթ:
Պարտապան — Պարտառու, պարտական,
պարտավոր:
Պարտավորեցնել — Պարտադրել,
հարկադրել, ստիպել, պահանջել,
ճնշել, բռնադատել: Մեղադրել,
դատապարտել:
Պարտավորություն — Պարտականություն,
հանձնառություն:
Պարտատեր — Պարտատու, պահանջատեր,
փոխատու:
Պարտեզ — Պարտիզակ, բուրաստան,
ծաղկանոց, այգի, մրգաստան:
Պարտվել — Հաղթվել, պարտություն
կրել, (խսկց.) տարվել, տանուլ
տալ, ծնկի գալ:
Պարտք — Փոխառություն, (խսկց.)
փոխ, տալիք, առնելիք: Պարտականություն:
Պարույր ֊Պարուրագիծ, գալարագիծ:
Շիր, շրջագիծ, շրջանակ:
Պարունակել — Տեղավորել, բովանդակել,
ընդգրկել, ամփոփել, պար-
փակել, կրել:
Պարուրել — Պատել, շրջապատել, շըր-
ջափակել, պարփակել, ամփոփել:
Պարփակվել — Պատվել, շրջափակվել,
շրջապատվել, պարուրվել, սահմանափակվել:
Ամփոփվել, տեղավորվել,
պարունակվել:
Պեգաս — Հրեղեն ձի, թևավոր ձի:
Պեծ — Կայծ:
184 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 181-190
Պեծկլտալ — Փայլել, շողալ, շողշողալ,
ցոլալ, առկայծել:
Պեղել — Փորել, բրել, քանդել: Հանել:
Քրքրել (արխիվները):
Պեպենոտ — օաղկատար, չեչոտ, ոսպնոտ,
պեպենածածկ:
Պետ — Տնօրեն, գլուխ, պարագլուխ,
վարիչ:
Պետական — Կառավարական: Համապետական,
ազգային, համազգային:
Պետություն — Կառավարություն, տերություն,
իշխանություն, թագավորություն,
կայսրություն, միապետություն:
Պետականություն: երկիր:
Պետք — Կարիք, անհրաժեշտություն,
պահանջ, պահանջմունք, փույթ:
Պետքական — Պիտանի, անհրաժեշտ,
կարևոր, օգտակար, հարկավոր:
Պերճ — Շքեղ, ճոխ, փառահեղ, պերճաշուք,
զարդարուն: Հարուստ,
առատ:
Պերճազարդ — Պերճաշուք, շքեղազարդ,
փառաշուք, մեծաշուք,
պերճ, շքեղ:
Պերճախոս — ճարտասան: Ակնառու,
ցցուն, խոսուն, արտահայտիչ:
Պերճանալ — Շքեղանալ, ճոխանալ:
Պանծալ, սիգալ: Պճնվել, զարդարվել:
Պերճանք — Պերճություն, շքեղություն,
ճոխություն, շռայլություն: Սիգանք:
Պերճաշուք — Փառաշուք, շքեղազարդ,
շքեղաշուք, մեծաշուք, պերճ,
շքեղ:
Պժգալ — Գանել, գարշել, զզվել, նողկալ,
խորշել, սիրտը խառնել:
Պիես — Թատերախաղ, թատերերկ:
Պիծակ ֊Բոռ, շնաճանճ, իշամեղու:
Պիղծ — Անսուրբ, սրբապիղծ, գարշելի,
զզվելի, այլանդակ, անպարկեշտ,
լկտի, զազիր, անմաքուր, կեղտոտ,
աղտոտ:
Պինդ — Ամուր, ամրակազմ, դիմացկուն,
հաստատուն, պիրկ, ձիգ, սեղմ,
սերտ, կուռ: Կարծր, քար: Թանձր:
(փխբ.) ժլատ:
Պիսակ — Խայտ, խալ, ցան:
Պիսակավոր — Խատուտիկ, բծավոր,
խալավոր: Ցանցավոր, ցանցոտ:
Պիտակ — Ապրանքանիշ, բեռնանիշ:
Պիտանի — Պետքական, օգտակար,
հարկավոր, կարևոր, անհրաժեշտ:
Պիտույք — Գույք: Սարք:
Պիրկ — Ձիգ, պինդ, ամուր, սեղմ, սերտ:
Պլան — Նախագիծ, ծրագիր (գործի,
գործունեության): Հատակագիծ:
Պշել — Աչքերը չռել:
Պլոկել — Կեղևել, կլպել, պոկել, քերծել,
չանգռել, կեղևահանել: Կողոպտել:
Պղերգ — Ծույլ, հեղգ, թույլ, մեղկ,
ալարկոտ, դանդաղաշարժ:
Պղինձ — Արույր (դեղին): (բրբ.) Կաթսա
(աման):
Պղծել — Ապականել, կեղտոտել, աղտոտել,
աղտեղել, արատավորել:
Խարդախել, եղծել: Սրբապղծել:
Բռնաբարել, անպատվել:
Պղպեղ — Տաքդեղ, բիբար, ծիծակ,
պլպիլ(սև):
Պղտոր — Աղոտ, անպարզ, նսեմ: Թյուր,
մոլար, խառն, խառնակ, շփոթ:
Պղտորել — Մթագնել, աղոտացնել,
մթնեցնել: Խռովել, հուզել, վրդովել:
Պճեղ — Ոտք, կճղակ: Շերտ:
Պճնազարդ — Շքեղազարդ, պերճազարդ,
զարդարուն, պերճաշուք,
շքեղաշուք:
Պճնամոլ — Պճնասեր, պչրասեր, զար-
դարամոլ, պաճուճասեր:
Պճնանք — Զարդարանք, սեթևեթ,
շպար, պճնություն:
Պճնել ֊Զարդարել, զուգել, պճնազարդել,
պերճազարդել, պչրել, պա-
ճուճել, սեթևեթել:
185 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 181-190
Պճնվել — Զարդարվել, հագնվել, շքվել,
պչրվել, պաճուճվել, զուգվել-
զարդարվել:
Պնակ — Ափսե, աման, սկուտեղ, սկավառակ:
Պնակալեզ — Հացկատակ, մակաբույծ,
ձրիակեր, պորտաբույծ:
Պ նդա գլուխ — Համառ, կամակոր,
պնդաճակատ, հաստակող: Բթամիտ,
բութ:
Պ նդաճակատ — Պնդագլուխ, համառ,
կամակոր, իրասածի, հաստակող:
Պնդանալ — Կարծրանալ, ամրանալ,
թանձրանալ, պնդել, լերդանալ:
Ուժեղանալ:
Պնդել — Կարծրացնել, թանձրացնել:
Պնդացնել, ամրացնել, կապել,
ձգել, քաշել: Համառել, պահանջել,
ստիպել, ասել: Պնդանալ,
թանձրանալ:
Պնդերես — Աներես, անպատկառ,
անամոթ, լպիրշ:
Պ նդօղակ — Ամրօղակ, մանեկ:
Պոեզիա — Բանաստեղծություն, քնարերգություն,
տաղերգություն, չափածո:
Պոետ — Բանաստեղծ, քնարերգու, տաղերգու,
քերթող, երգիչ:
Պոզ — Եղջյուր, կոտոշ:
Պոզահարել — Եղջյուրահարել, կոտոշահարել:
Անպատվել:
Պոկել — Քաղել, բաժանվել, անջատել:
Պողպատալար — Երկաթալար, մետաղալար,
պողպատապարան, մալուխ
(կաբել):
Պողպատե — Պողպատյա, (փխբ.) դիմացկուն,
պինդ, ամուր:
Պոմիդոր — Տոմատ, ոսկեխնձոր, լոլիկ:
Պոչ — Ագի (ձարավոր), ձետ (թավամազ),
տտուն, տուտ, քղանցք,
դմակ, գես (աստղերի):
Պոչավոր — ԱգԼւոր, ձետավոր, գիսավոր:
Անհեթեթ:
Պոչատ — Անպոչ, անձետ, ւսնտուտ,
ագեզուրկ, անագի, պոչազերծ,
պոչազուրկ:
Պոռթկալ ֊Ցայտել, ժայթքել, բխել: Բորբոքել,
բռնկվել, պայթել, տրաքվել:
Պոռնիկ — Անառակ, անբարոյական, բոզ,
պոռնկուհի, տարփուհի, մարմնավաճառ,
լիրբ, անզգամ, ցոփ, հեշտասեր,
ցանկասեր, տռփոտ,
շվայտ, թեթևաբարո, վավաշոտ,
պագշոտ, վարձակ:
Պոռոտախոս — Պոռոտաբան, մեծաբերան,
մեծախոս, սնապարծ, ճամարտակ,
լեզվագար, ճոռոմաբան,
ճոռոմախոս:
Պոստ — Պահակ, պահակետ, պահակակետ:
Պաշտոն:
Պորտ — Փոր: Պորտալար (պտղի): Սերունդ,
ծնունդ, ցեղ:
Պորտաբույծ — Որկրամոլ, շատակեր,
անհագ, անկուշտ, բկլատ, բկլիկ:
Ձրիակեր:
Պչրանք — Պճնանք, պաճուճանք, զարդարանք:
Սեթևեթանք, նազանք,
սիգանք:
Պչրել — Պաճուճվել, պճնվել, զարդարվել:
Նազել, սեթևեթել, կոտրատվել,
ծեքծեքել, շորորալ, ծռմռվել,
սիգալ:
Պռունկ — Շուրթ, շրթունք: Ափ, եզր:
Պսակ — Թագ, թագուպսակ, ապարոշ:
Պսակադրություն, ամուսնություն:
Մրցանակ, դափնեպսակ: Լուսապսակ:
օաղկեպսակ, դրասանգ:
Պ սակազարդ — Թագազարդ, թագակիր,
պսակավոր:
Պսակ ել — Ամուսնացնել, կարգել, պսա-
կադրել: Թագադրել:
Պսակվել — Պսակավորվել: Ամուսնանալ,
կարգվել (արևմտհ.), բախտավորվել:
Պսպղալ — Փայլել, փայլփլել, ցոլալ,
շողալ, շողշողալ, ճաճանչել,
պաղպաջել:
186 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 181-190
Պսպղուն — Փայլուն, փայլփլուն, պաղպաջուն,
ակնախտիղ, ակնախտիտ:
Պտղաբերել — Պտղաւփրել, ծլել, բւս-
րունակել: Ծնել:
Պտղազուրկ — Անպտուղ, անպտղաբեր,
ամուլ, չբեր, անբեղուն,
ստերջ:
Պ տղահավաք — Բերքահավաք, այգեկութ,
մրգահավաք, պտղաքաղ,
այգեքաղ, կութք:
Պտղատու — Մրգատու, պտղաբեր,
բերքատու:
Պտտել — Պտտվել, շրջվել, դառնալ,
ոլորվել, բոլորվել: Շրջել, շրջագայել,
հածել, զբոսնել, ճեմել, երթևեկեր
թափառել: Ֆռռալ, դառնալ:
Պտուկ — Պտկունք, ծիլ, բողբոջ,
ելունդ: օծակ:
Պտուղ ֊Միլգ, մրգեղեն, բերք: (փխբ.)
Հետևանք, արդյունք, արգասիք:
Պտույտ — Շրջադարձ, շրջապտույտ,
շրջան: Շրջագայություն, զբոսանք,
ճամփորդություն, երթևեկություն,
ճեմ:
Պտտահողմ — Պտտամրրիկ, թաթառ,
մրրկասյուն:
Պրակ — Գիրք, հատոր, գրքույկ, տետր:
Բաժին, գլուխ, մաս:
Պրծնել — Վերջանալ, սպառվել,
ավարտվել: Ազատվել, փրկվել,
փախչել, ճողոպրել, խուսափել,
պոկվել, մազապուրծ լինել:
Պրկել — Լարել, ձգել, քաշել, ամրացնել:
Սեղմել, ճնշել: Կապել, կապ-
կըպել:
Պրոբլեմ — Խնդիր, առեղծված, հիմնահարց:
Պրոֆեսիա — Մասնագիտություն, արհեստ:
Զբաղմունք:
Պրոֆեսոր — Ուսուցչապետ:
Պրպտել — Փնտրել, որոնել, խուզարկել:
Պուտ1 — Կաթիլ, շիթ: Քիչ, պտղունց:
Պուտ2 — Խայտ, նշան, կետ, խալ:
Պուտ3 — Այտուց, բուշտ, պալար:
Պուրակ — Զբոսայգի, ճեմայգի, պարտեզ:
Անտառ, անտառակ, ծառուտ,
ծառաստան, թավուտ, մա-
ցառ(ուտ):
Ջ
Ջադու ֊Կախարդ, վհուկ, մոգ, գուշակ:
Ջա խ ջա խ ել — Ջարդել, կոտրատել,
կոտրտել, փշրել: Խորտակել, տապալել:
Ջահ — Լամպար, ճրագ, լապտեր, կերոն:
Ջահակալ ֊ճրագակալ, մոմակալ, լուսակալ,
ճրագարան, աշտանակ:
Ջահել ֊Երիտասարդ, պատանի, պարմանի,
մատաղ, ջիվան:
Ջայլ — Լաց, կոծ, կական, լացուկոծ,
սուգ, ողբ, շիվան, վայնասուն:
Խումբ:
Ջանալ — Աշխատել, ձգտել, ճգնել,
տքնել, հետամտել, նկրտել:
Ջանասեր — Աշխատասեր, գործասեր,
գործունյա, ժրաջան, փութաջան,
տքնաջան:
Ջա նք — ճիգ, փույթ, եռանդ, աշխատանք:
Ջավահիր — Գոհար, շողակն, ակ(ն),
ադամանդ, ալմաստ:
Ջա տ ա գով — Փառաբանիչ, գովերգու:
Պաշտպան, զորավիգ, կողմնակից:
Ջատագովել — Փառաբանել, գովաբանել,
գովել, գովերգել, ներբողել,
դրվատել, խնկարկել: Պաշտպա-
նել, սատարել:
Ջա րդ — Կոտորած, սպանություն,
սպանդ, եղեռն, նախճիր, յաթաղան:
187 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 181-190
Ջարդել — Կոտրել, կոտրատել, կտըր-
տել, մանրել, փշրել, բրդել: օեծել:
Սպանել, ոչնչացնել, ջախջախել,
խողխողել, կոտորել:
Ջ ա րդվա ծք — Վնասվածք, կոտրվածք:
Ջարդ, ջարդոն:
Ջգրու — Ի հեճուկս, հակառակ:
Ջեյրան — Կխտար, եղնիկ, եղջերու,
(բրբ.) մարալ, վիթ:
Ջեռուցել — Տաքացնել, ջերմացնել:
Բորբոքել, գրգռել, խտղտել:
Ջեռուցում — Տաքացում:
Ջերմ1 — Ջերմություն, տաքություն: Տաք,
տաքուկ: Ջերմագին, ջերմեռանդ,
սրտագին, կաթոգին, կարոտագին:
Ջերմ2 — (ախտ.) Դող, տենդ, դողէրոցք,
ջերմախտ, ջերմատենդ:
Ջերմացնել — Դողացնել, տենդել, ջերմել:
Տաքացնել:
Ջերմեռանդ — եռանդուն, փութաջան,
ջերմագին, սրտագին, ժրաջան:
(կրոն.) Բարեպաշտ, մոլեռանդ,
կրոնամոլ, աղոթասեր:
Ջիղ — Ջիլ, նյարդ: Երակ: Ուժ, կորով,
եռանդ, մղում, ձգտում:
Ջինջ — Մաքուր, հստակ, վճիտ, զուլալ,
ականակիտ, պարզ, պայծառ, անբիծ,
անամպ:
Ջիվան — Ջահել, երիտասարդ, պատանի,
պարմանի, մատաղ:
Ջլա պ ինդ — Ուժեղ, զորեղ, ջլուտ,
ջղոււո, մկանուտ, ամրակազմ,
պնդակազմ:
Ջլատել — Թուլացնել, պառակտել, բարոյալքել,
տկարացնել, քայքայել:
Ջղա գրգիռ — (ախտ.) Ներվային, նյարդային,
ջղաձիգ:
Ջղային — Նյարդային, դյուրագրգիռ,
դյուրաբորբոք:
Ջղայնանալ — Նյարդայնանալ, ջղագրգռվել:
Բարկանալ, զայրանալ:
Ջնարակ — Կարմրախեժ, փայլ, ջրդեղ,
վերնիճ, ապիկ:
Ջնջել — Սրբել, մաքրել: Ոչնչացնել,
կործանել, վերացնել (սերունդը):
Ջոկ — Խումբ, բազմություն, գունդ,
երամակ, ջոլիր, նախիր, հոտ, բոլուկ:
(ռազմ.) Ջոկատ, խումբ, զորախումբ:
Ջոկել — Զատել, առանձնացնել, բաժանել,
տրոհել: Ընտրել: Տեսնել: Զանազանել,
խտրել:
Ջոկվել ֊Առանձնանալ, զատվել: Տարբերվել,
նկատվել, աչքի ընկնել:
Ջրալի — Ջրոտ, ջրալից: Հյութալի: Անբովանդակ:
Ջրա խեղդ — Ջրահեղձ, ջրասույզ, ջրամույն:
Ջրակալել — Թրջվել, խոնավանալ:
Ջրահարս — Հավերժահարս, փերի:
Ջրահեղձ — Ջրախեղդ, ջրասույզ, ջրամույն,
ծովախեղդ, գետահեղձ:
Ջրաղաց — Աղաց, աղորիք, սանդ:
Ջրաման — Ջրածիկ, կուժ, կուլա, սափոր,
գավ, ըմպանակ: Գուռ:
Ջրամբար — Ջրապահեստ, ջրավազան,
ջրհոր:
Ջրանցիկ — Ջրաթափանց:
Ջրա նցք — Առու, ջրուղի:
Ջրապտույտ — Ջրադարձ, հորձանք,
հորձանուտ, ոլորան, ջրահորձանք:
Ջրառատ — Ջրաշատ, ջրավետ, առատաջուր,
ջրալի, ջրահարուստ:
Ջ րա վա զա ն — Ջրամբար, ջրապահեստ,
ջրանոց:
Ջրարբի — Ջրովի:
Ջ րբա շխ — Ջրաբաշխ, ջրբաժան,
ջրպետ, ջրապան:
Ջրել — Ոռոգել, հեղեղել, ողողել, ցողել:
Խմեցնել: (փխբ.) Հերքել, մերժել:
Ջրկիր — Ջրբեր, ջրատար:
Ջրհեղեղ — Հեղեղ, հորձանք, ուղխ:
Ջրհոր — Հոր, գուբ: Ջրամբար:
Ջրմուղ — Խողովակ, փողրակ, ագուգա,
ջրատար, ջրհոս:
Ջրվեժ — Քար(ա)վազ, քարավեժ, սահանք,
ջրէջք, ջրընկեց, ջրթափ:
188 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 181-190
Ջրօրհնեք — (եկեղեց.) Ջրօրհնություն:
Ջուլհակ — Ոստայնագործ, կտավագործ:
Ջուր — Հեղուկ: Գետ, ծով:
Ռ
Ռադիո — Ձայնասփյուռ, բարձրախոս,
ռադիոընդունիչ:
Ռազմադաշտ — Ռազմաճակատ, մարտադաշտ,
ճակատ: Ռազմաբեմ:
Ռազմակոչ — Մարտակոչ, մարտահրավեր,
պատերազմակոչ:
Ռազմաճակատ — Ռազմադաշտ, մարտադաշտ,
պատերազմադաշտ,
ճակատ:
Ռազմաշունչ — Մարտաշունչ, պատերազմաշունչ,
ռազմամոլ, կռվամոլ:
Ռազմավարություն — Ռազմագիտություն,
մարտավարություն:
Ռազմատենչ — Ռազմամոլ, ռազմասեր,
պատերազմասեր, մարտաշունչ,
կռվասեր:
Ռազմիկ — Մարտիկ, զինվոր, զորական,
զինվորական, ճակատամարտիկ:
Ռահվիրա — Հիմնադիր, նախակարապետ,
առաջամարտիկ, նախամարտիկ:
Ռամիկ — ժողովուրդ, ամբոխ: Շինական,
գեղջուկ, գյուղացի:
Ռանչպար — Երկրագործ, հողագործ,
մշակ, սերմնացան, շինական:
Ռապսոդիա — Հագներգություն, հագներգ,
գուսաներգ:
Ռասա — Ցեղ, մարդացեղ:
Ռեակցիա — Հակազդեցություն: Հետադիմություն:
Ռեբուս — Նկարահանելուկ, ծածկանկար,
խաչբառ:
Ռեժիմ — Ապրելակերպ, կենսակերպ:
Վարչակարգ, վարչաձև:
Ռեժիսոր — Բեմադրիչ, բեմադրող, բեմավար:
Ռեքվիեմ — Ագերգ, ողբերգ, մահերգ,
հոգեհանգիստ, մեսսա: Ագերկ:
Ռմբակոծել — Ռմբարկել, ռմբահարել,
գնդակոծել, ականակոծել:
Ռնգախոս — Ռնգաձայն, քթախոս:
Ռնգեղջյուր — Եղջերակնճիթ, միեղջյուր:
Ռոճիկ — Աշխատավարձ, ամսական:
Օրապարեն, օրապահիկ:
Ռունգ — Քիթ, քթածակ, ունչ, ռնգունք:
Ռուփ — Ռոշաբ, մաթ: Օշարակ, մրգա-
ջուր:
Ս
Սադայել — Աատանա, սատանայապետ,
դիվապետ, դժոխապետ,
սանդարապետ:
Սադափ — Գաղտակուր, գաղտիկուր:
Սա դրա նք — Աադրում, գրգռում, նենգարկություն,
բանսարկություն,
դավ:
Սադրել — Հրահրել, գրգռել, դրդել, նենգարկել,
մղել, դավել, դավադրել,
նյութել:
Սազ — Նվագարան:
Սազանդար ֊Նվագածու, նվագախումբ:
Սազել — Պատշաճել, հարմարել, վրան
նստել:
Սալ — Զնդան, դարբնասալ, տափա-
քար, սալաքար:
Սալաթ — Աղցան:
Սա լա հա տ ա կ — Քարահատակ, սալարկ,
սալակապ, մայթ, սալաշար,
քարվածք:
Սալահատակել — Աալարկել, քարահատակել,
սալել, սալաքարել,
սալապատել, քարել:
Սալոն — Դահլիճ, սրահ: Հյուրասենյակ:
Զարդասենյակ:
189 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 181-190
Սալոր — Շլոր, դամբուլ, դեղնասալոր:
Սա լօջախ — Ջեռասալիկ, էլեկտրասալիկ՛-
Սածիլ ֊Շիթիլ (բրբ.), տունկ, տնկի:
Սակ — Չափ, որքանություն: Հաշիվ, համար,
թիվ: Կարգ, օրենք: Գին, արժեք,
սակագին: (պատմ.) Հարկ,
տուրք: Տոկոս, վաշխ, շահ:
Սա կագին — Գնացուցակ, արժեցուցակ:
Գին, արժեք, սակ:
Սակայն — Այնուամենայնիվ, բայց, այնուհանդերձ,
բայց և այնպես:
Սակառ — Կողով, քթոց:
Սակավ — Քիչ, նվազ, պակաս:
Սակավագյուտ — Հազվագյուտ, նվա-
զագյուտ: Չնաշխարհիկ:
Սա կավաթիվ — Քիչ, նվազաթիվ, փոքրաթիվ,
հատուկենտ:
Սա կա վա խ ոս — Սակավաբան, քչախոս,
ուրբաթախոս, լռակյաց:
Սակավակեր — Սակավապետ, քչակեր,
ժուժկալ:
Սա կա վա կյա ց — Սակավագոյ, կարճակյաց,
վաղամեռիկ:
Սակավ ավարդ ֊Քչվոր, փոքրախումբ:
Սակավաբնակ:
Սակավամիտ — Պակասամիտ, սակավագետ,
տկարամիտ:
Սա կավապետ — Քչակեր, սակավակեր,
ժուժկալ, քչապահանջ:
Սակավաջուր — Պակասւսջուր, քչա-
ջուր, ջրասակավ, ջրապակաս:
Սակարան — Բիրժա, բորսա:
Սակարկել — Առևտուր անել:
Սակր — Տապար, սակուր:
Սա կրա վոր — Տապարավոր, փոսահատ,
փոսապեղ, ականազերծող:
Սահանք — Ջրվեժ, քար(ա)վազ, ջրթափ:
Սահանքավոր — Քարվազավոր: Սրընթաց:
Սահել — Չմշկել, սլլալ, սղալ: Սայթաքել:
Հոսել, վագել (ջուրը):
Սպրդել, սողոսկել, փախչել: Անցնել,
թռչել (ժամանակը):
Սահեցնել — Գայթեցնել, մտցնել: Դնել
(ձեռքի մեջ): Իջեցնել (գրպանի
մեջ):
Սահման — Սահմանագիծ, բնագիծ,
սահմանագլուխ, սահմանաքար:
Ծայր, եզր, պռունկ: Վերջ, վախ-
, ճան: Եզրագիծ, վերջնագիծ: Չափ:
Սա հմա նա գիծ -Սահման, բնագիծ, եզրագիծ,
սահմանաքար, սահմանագլուխ:
Սա հմա նա հա տ ել — Սահմանագծել,
սահմանորոշել:
Սահմանակից — Սահմանամերձ, հարևան,
սահմանամոտ:
Սահմանամերձ — Տե՛ս Սահմանակից:
Սահմանափակ — Սահմանավոր, չափավոր:
Նեղ, անձուկ:
Սահմանափակել — Չափավորել: Նեղացնել:
Պակասեցնել:
Սահմանափակվել — Չափավորել: Նեղանալ,
ամփոփվել, պարփակվել:
Սահմանաքար — Սահմանանիշ, սահմանագլուխ,
սահմանագիծ, սահման:
Սահմանել — Հիմնել, հիմնադրել, հաստատել,
կարգել, որոշել: Որակել,
նկարագրել: Նախորոշել, նախասահմանել,
կանխորոշել: Բանաձևել:
Օրինադրել:
Սահմանում — Բնորոշում, բնութագրում:
Որակում:
Սահմռկել — Ապշեցնել, ահաբեկել,
սարսափեցնել, վախեցնել: Վախենալ,
զարհուրել, սարսափել,
սասանվել, սոսկալ, ահաբեկվել,
փշաքաղվել, երկյուղել:
Սահուն — Դյուրասահ, սայթաքուն,
լպրծուն: Աշխույժ, թեթև, արագ:
Սա ղավարտ — Կորդակ, գլխապան:
Սաղարթ — Տերև:
Սա ղա րթա զուրկ — Սաղարթագերծ,
տերևազուրկ:
Սա ղա րթա խ իտ — Սաղարթաշատ, տերևաշատ,
բազմասաղարթ, տերե-
վախիտ: .
190 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 181-190
