ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 31-40
Գլխավոր էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐԻ, ՀԱԿԱՆԻՇՆԵՐԻ, ՀԱՄԱՆՈՒՆՆԵՐԻ, ԴԱՐՁՎԱԾՔՆԵՐԻ ՈՒՂՂԱԳՐԱԿԱՆ-ԲԱՑԱՏՐԱԿԱՆ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Рефераты. Редкие книги.
Ապիկար — Անկարող, անճար, անշնորհք,
անզոր:
Ապիրատ — Անիրավ, անարդար, անօրեն,
չար, տիրադրուժ:
Ապշել — Հիանալ, զմայլվել, սքանչանալ:
Ապշահարվել, շվարել, շշմել:
Ապշեցուցիչ — Հիանալի, զմայլելի,
սքանչելի, շշմեցուցիչ, շլացուցիչ:
Ապսպրել -Պւստվիրել, հանձնարարել:
Ապստամբել — Ըմբոստանալ, ընդվզել,
ծառանալ, ստամբակել:
Ապրել — Լինել, գոյատևել, գոյություն
ունենալ: Բնակվել: Կենակցել:
Զգալ:
Ապրուստ — Կյանք, կենցաղավարություն,
ապրելակերպ: Պարեն,
ուտեստ:
Ապուխտ — Բաստուրմա, չոր միս (բրբ.):
Խոզապուխտ:
Ապուշ — Հիմար, տխմար, անգետ, անխելք,
անմիտ, բութ:
Ապուր — Թանապուր, սպաս, շորվա,
վռիկ: Արգանակ, սուպ:
Ապօրինի — Անօրինական, անօրեն,
անիրավ, օրինազանց:
Աջակից — Օգնական, բազկակից, սատար:
Գործակից, կողմնակից:
Աջակցել — Գործակցել, օգնել, նպաստել,
օժանդակել, սատարել:
Առագաստ — Հարսնատուն, առագաստասենյակ:
Անկողին (ամուսնական):
Առակ — Առած: Անեկդոտ: Խայտառակություն:
Առաձգական — ճկուն, դյուրաթեք,
դյուրադարձ, դյուրակոր:
Առայժմ — Առժամանակ, ցայժմ:
Առանձին — Մենակ, մեկուսի, միայնակ:
Զատ, անջատ, բաժան: Ուրույն:
Հատուկ:
Առանձնահատուկ — Յուրահատուկ,
բնորոշ, հատկանշական, ուրույն,
յուրօրինակ:
Առանձնանալ — Մենանալ, մեկուսանալ:
Բաժանվել, զատվել, ջոկվել,
անջատվել:
Առանց — Բացի, զատ:
Առանցք — Լիսեռ, սռնի, սռնակ:
Առապար — Քարքարոտ, ժայռոտ,
ապառաժոտ, ապառաժ, ժայռ,
քարաժայռ, խարակ:
Առաջ — Նախ, նախապես: Ընդդեմ:
Վաղ, շուտ: Առջև, դեմ, դիմաց:
Առաջաբան — Նախաբան, ներածություն,
սկիզբ, մուտք:
Առաջադիմել — Զարգանալ, ծաղկել,
բարգավաճել:
Առաջադրանք — Առաջադրություն,
հանձնարարություն, պատվեր:
Առաջանալ — Ծնվել, ստեղծվել, սկզբնավորվել,
ծագել, գոյանալ:
Առաջավոր — Օրինակելի, աչքի ընկնող,
առաջադեմ (աշակերտ):
Առաջարկել — Առաջադրել, հրամցնել,
մատուցել: Հանձնարարել, կար-
գադրել:
Առաջընթաց — Առաջադիմական: Վերընթաց:
Առաջադիմություն, զարգացում:
Առաջիկա — Հետագա, ապագա, գալիք,
եկող: Հաջորդ, հետևյալ: Մոտակա,
մերձակա:
Առաջնակարգ — Ընտիր, լավագույն,
բարձրակարգ: Կարեվոր, Առաջատար:
Առաջնային — Սկզբնական: Առաջնահերթ,
առաջնակարգ, կարևոր,
հրատապ:
Առաջնեկ — Անդրանիկ, առաջնածին,
կանխածին:
Առաջնորդ — Ղեկավար, պարագլուխ,
պետ, ռահվիրա: Հովվապետ, հովիվ,
հայր (հոգևոր): Ցեղապետ:
Առաջնություն — Նախապատվություն,
գերադասություն, առավելություն,
գերապատվություն:
31 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 31-40
Առասան — Թոկ, ճոպան, չվան, լար,
պարան:
Առասպել — Դիցաբանություն: Ավանդություն,
ավանդազրույց, զրույց:
Առաստաղ — Առիք, ձեղուն, օճորք:
Առավել — Ավելի, շատ: Սաստիկ:
Առավելապես — Գլխավորապես, գերազանցապես:
Առավելություն — Գերակշռություն, գերազանցություն:
Բարեմասնություն:
Առավոտ — Լուսաբաց, արշալույս,
արևածագ, այգաբաց, ծեգ, արևագալ,
այգ, վաղորդայն, աղոթարան:
Առավոտյան — Կանուխ, ծեգին: Վաղորդյան:
Առատ — Լի, լիքը, շատ, լեփլեցուն,
հուռթի, հորդ, ճոխ, հարուստ,
փարթամ, պերճ, ակաղձուն:
Առատաբուխ — Առատ, հորդաբուխ,
հորդառատ, առատահոս, հորդահոս:
Առատաձեռն — Շռայլ, (բրբ.) ձեռնբաց,
ձեռքը բաց:
Առատություն — Լիություն, շատություն,
ճոխություն, փարթամություն:
Առարկա — Իր, նյութ (օբյեկտ): Մարմին,
գոյակ: Դասընթաց:
Առարկել — Հակաճառել, հակառակել,
ընդդիմանալ, վիճել, մերժել:
Առաքել — Հղել, ուղարկել, ճամփել:
Առաքելություն — (կրոն.) Ավետարսւնչու-
թյուն: Պատվիրակություն, պատգամավորություն:
Միսիա, հանձնարարություն:
Առաքինի — Պարկեշտ, ազնիվ, բարոյական:
Բարի, վեհ, վեհանձն:
Առաքյալ — (կրոն.) Քարոզիչ:
Առաքում — Հղում, ուղարկում:
Առգրավել — Բռնագրավել, գրավել, զավ-
թել, տիրել, նվաճել, սեփականել:
Առեղծված — Հանելուկ, առասպել:
Առևանգել — Հափշտակել, փախցնել:
Առևտրական — Վաճառական, մանրավաճառ,
չարչի, փերեզակ:
Առևտուր — Առուծախ, վաճառք:
Առերես — Արտաքուստ, արտաքնապես,
երեսանց (բրբ.):
Առերևույթ — Երևակայական, երևութական,
խաբուսիկ, արտաքնապես,
արտաքուստ:
Առընթեր — Կից, մերձ, մոտ, հարակից:
Առժամանակ — Առայժմ, ժամանակավորապես:
Առիթ — Պատճառ, շարժառիթ, դրդապատճառ:
Հանգամանք, դեպք:
Առինքնել — Դյութել, գրավել, հմայել,
հրապուրել, կախարդել, գերել,
թովել:
Առլեցուն — Լի, լեփլեցուն, լիքը, ակաղձուն,
զեղուն:
Առկա — Ներկա:
Առկախ — Անորոշ, անլուծելի: Անավարտ,
թերի:
Առկայծել -Կայծկլտալ, փայլատակել,
մարմրել:
Առհասարակ — Աովորաբար, ընդհանրապես:
Առհավատչյա — Գրավական, հավաստիք,
երաշխիք:
Առհավետ — Ընդմիշտ, հավերժ, հավիտյան,
միշտ, մշտական:
Առձեռն — Պատրաստ, դյուրամատչելի,
հանրամատչելի, մատչելի:
Առյուծասիրտ — Քաջ, արի, խիզախ,
կտրիճ, սրտոտ, անվախ, աներկյուղ:
Առնական — Այրական, տղամարդկային,
առնացի:
Առնել -Ատանալ, ընդունել, ստանձնել,
վերցնել: Խլել, զավթել, նվաճել:
Գնել: Դիպչել, կպչել:
Առնչել -Աղերսել, կապել, կապակցել:
Առնչություն — Աղերս, կապ, հարաբերություն:
Առնվազն — Գեթ, գոնե, ամենաքիչը:
Առողջ — Ողջ, կենդանի, քաջառողջ:
Առույգ, կայտառ:
32 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 31-40
Առողջանալ — Ապաքինվել, կազդուրվել,
բուժվել, լավանալ:
Առջև — Առաջ, դիմաց, հանդեպ, դեմուդեմ:
Դեմ, ընդդեմ: Ընդառաջ:
Առվույտ — Երեքնուկ, խնձորածաղիկ,
սիրի-սիրի: Յոնջա (բրբ.):
Առտնին — Տնային, տնական, ընտանեկան,
ընտանի:
Առույգ — Աշխույժ, կայտառ, ժիր,
զվարթ, եռանդուն, կորովի:
Առօրյա — Ամենօրյա, առօրեական,
մշտօրյա, հանապազօրյա:
Ասա — Գավազան, մական, ձեռնափայտ,
ցուպ:
Ասել — Խոսել, պատմել, արտասանել,
հաղորդել, հայտնել, պատասխանել,
հրամայել, կրկնել, պնդել:
Ասեղնագործություն — Բանվածք, ձեռագործ,
ասղակար:
Ասկետ — ճգնավոր, ճգնավորական,
անապատական, մենակյաց, ճգնւս-
սեր:
Ասմունք — Ընթերցմունք: ժամասացություն,
ժամերգություն:
Ասպ -Ձի, հովատակ, նժույգ, արշավաձի,
երիվար:
Ասպատակ — Հրոսակ, ավազակախումբ,
ծովահեն: Ասպատակություն:
Ասպատակել — Արշավել, ավարել:
Ասպար — Վահան, ասպիս:
Ասպարեզ — Միջավայր, շրջան: Բնագավառ,
ճյուղ, թատերաբեմ: Հրապարակ:
Ասպետ — Իշխան (ձիավոր): Շքանշանակիր:
Մեծահոգի:
Ասպետություն — Ասպետականություն,
ազնվություն, վեհություն, մեծահոգություն:
Ասպնջական — Հյուրընկալ, հյուրասեր,
հյուրամեծար:
Աստանդական — Թափառական, պանդուխտ,
նժդեհ, վտարանդի:
Աստիճան — Սանդուղք, սանդղակ, ելարան:
Դիրք, պաշտոն, տիտղոս,
կոչում: Չափ, կետ, մակարդակ:
Աստիճանաբար — Հետզհետե, հաջորդաբար,
կամաց-կամաց, քայլ առ
քայլ:
Աստղաբույլ — Աստղահույլ, աստղախումբ,
բույլ, աստղասփյուռ, աստղակույտ:
Աստված — Տեր, Արարիչ, Ստեղծող,
Հայր, Երկնային թագավոր,
Բարձրյալ:
Աստվածածին — (կրոն.) Աստվածամայր,
տիրամայր: Մայր աստվածածին,
Մարիամ աստվածածին:
Աստվածային — Արարչական, տիրական,
տերունական: Երկնային,
եթերային, երկնավոր, երկնածին,
վերին: Սուրբ, սրբազան: Սքանչելի,
հրաշալի, հիանալի, զմայլելի,
կատարյալ, հոյակապ:
Աստվածապաշտ — (կրոն.) Աստվածադավան,
աստվածասեր, հավատացյալ,
աստվածավախ, բարեպաշտ:
Աստվածուհի — Դիցուհի, դիցանույշ,
փերի:
Ասր — Բուրդ, գեղմ:
Ասուլիս — Խոսակցություն, զրույց:
Բամբասանք:
Ասույթ — Խոսք, ասացվածք:
Ասուպ — Օդաքար, երկնաքար, պոչավոր
աստղ:
Ասք — Խոսք: Վիպասանություն, զրույց,
ավանդազրույց:
Ասֆալտ — Մայթաձյութ:
Ավագ — Մեծ, երեց: Գլխավոր:
Ավազ — Ավազահատիկ, մանրախիճ:
Ավազակ — Գող, ելուզակ, կողոպտիչ,
թալանչի, ասպատակ, հրոսակ:
Ավազակախումբ — Հրոսակախումբ,
ելուզակախումբ, հորդա, բանդա:
Ասպատակախումբ (ձիավոր):
33 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 31-40
Ավազան — Ջրավազան, ջրամբար:
Մկրտարան:
Ավաղ — Ափսո՜ս, վա՜խ, եղու՜կ:
Ավան — Շեն, գյուղաքաղաք:
Ավանակ — էշ, իշուկ, իշաքուռակ:
Ապուշ, հիմար, տխմար, անխելք,
անմիտ:
Ավանդ — Պատվեր, պատվիրան: Ներդրում,
լումա: Գրավ, գրավական:
Ավանդազրույց — Ավանդություն,
առասպել, պատմազրույց, ավանդավեպ,
զրույց, ասք:
Ավանդել -Պատվիրել, կտակել, պատ-
գամել: Հանձնել, տալ: Դասավան-
դել:
Ավանդություն — Զրույց, ավանդազրույց,
ասք: Սովորություն, սովորույթ,
ծես, ադաթ:
Ավատական — ֆեոդալական, ավատատիրական,
ճորտատիրական:
Ավար — Թալան, կողոպուտ, հափշտակություն:
Ավարառու — Թալանիչ, կողոպտիչ,
հափշտակիչ:
Ավարտ — Վերջ, վախճան: Ավարտանշան:
Ավարտել — Վերջացնել, լրացնել, սպառել,
բոլորել, գլուխ բերել:
Ավել — Ավելի, շատ: Ավելորդ:
Ավելանալ — Շատանալ, բազմանալ,
աճել, առատանալ, մեծանալ, հորդանալ:
Ավելացնել — Շատացնել, բազմացնել,
բազմապատկել: Հավելել, լրացնել:
Գումարել:
Ավելորդ — Մնացորդ, անպետք, դատարկ,
անօգուտ, անտեղի, իզուր:
Ավել(ի):
Ավելցուկ — Մնացորդ, թափոն, տականք,
մրուր, թերմացք:
Ավետաբեր — Համբավաբեր, լրաբեր,
պատգամաբեր, բանբեր: Ուրախալի,
ուրախառիթ, ուրախացու-
ցԻչ-
Ավետել — Ծանուցել, ավետիս տալ,
լուր բերել:
Ավետիք — Ավետիս, համբավ, լուր (բարի):
Աչքալույս:
Ավերածություն — Կործանում, ավեր,
ավերում, խորտակում, փլուզում,
քանդում:
Ավերակ — Ամայի, քարուքանդ, ավեր:
Փլատակ, փլվածք, ավերանոց:
Ավերել — Կործանել, ոչնչացնել, ամա-
յացնել, խորտակել, տապալել,
քանդել, փլուզել, բնաջնջել:
Փչացնել:
Ավլել — Սրբել, մաքրել:
Ավյուն — Եռանդ, ոգևորություն, կորով,
հրայրք:
Ատաղձ — Շինվածանյութ, նյութ:
Ատաղձագործ — Հյուսն:
Ատամ — Կեռիք, ակռա, ժանիք (գազանի),
սեպ (արևմտհ.):
Ատամնավոր -Սղոցաձև, սղոցակերպ,
ժանեղ, ժանևոր:
Ատել — Հակակրել, արհամարհել,
զզվել, գարշել, խորշել, նողկալ:
Ատելի — Գարշելի, խորշելի, նողկալի,
զզվելի, հակակրելի, աչքի փուշ:
Ատելություն — Հակակրանք, գարշանք,
խորշանք, զզվանք, նողկանք:
Ատենադպիր — Գրագիր, քարտուղար,
թղթապահ:
Ատենակալ — Խորհրդակից, խորհրդական,
ընթերակա:
Ատենապետ — Նախագահ, գահերեց:
Դիվանապետ:
Ատլաս1 — Քարտեզագիրք, քարտեզ:
Ատլաս2 — Կերպաս, մետաքս:
Ատյան -Դատ: ժողովատեղի, ատենատեղի:
Ատոմ — Հյուլե, տարր, անբաժանելի
մասնիկ:
Ատոք — Հասկալից, հասկահաս, ցորենալից,
տռուզ (բրբ.):
Ատրճանակ — Նագան, մաուզեր, զենք (խսկց)-
34 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 31-40
Ատրուշան — Բագին, մեհյան, կրակատուն,
զոհարան:
Արաբ — Արաբացի, հագարացի, մավր,
բեդվին:
Արագ- Շուտ, շտապ, հապճեպ, կայծակնային:
Թեթևակի, հարևանցի:
Արագաշարժ — Արագագնաց, արագընթաց,
արագաքայլ, արագոտն:
Արագավազ — Արագագնաց, արագընթաց,
սրարշավ, սրընթաց, արշավասույր:
Արագաքայլ — Արագընթաց, արագաշարժ,
արագոտն, թեթևաքայլ,
փութաճեմ:
Արագընթաց — Արագաշարժ, արագագնաց,
արագահոս, արագասահ,
արագոտն, սրաթռիչ, սրարշավ,
սրընթաց, արշավասույր, ճեպընթաց:
Արական — Տղամարդկային, այրական:
Արահետ — Կածան, շավիղ, ուղի, ճամփա,
ճանապարհ:
Արատ — Ախտ, բիծ, թերություն, պակասություն:
Արատավոր — Ախտավոր, հաշմանդամ,
խեղանդամ: Պակասավոր, թերի:
Արատավորել — Աղտոտել, կեղտոտել,
ապակսսնել, պղծել, աղարտել,
մրոտել:
Արարած — էակ, գոյ, անհատ, մարդ,
անձ, անձնավորություն:
Արարիչ — Աստված, Տեր, Ստեղծող,
Հայր, Ամենակարող, Երկնային
թագավոր:
Արարողություն — Արարողակարգ, ծիսակարգ,
ծիսակատարություն:
Արարք — Արարմունք, վարմունք, գործելակերպ,
վարքուբարք, գործ:
Արբանյակ — Գործակալ, կողմնակից:
Կամակատար: Ուղեկից:
Արբել — Հարբել, արբենալ, գինովնալ,
հագենալ:
Արբշիռ — Խմած, հարբած, գինով,
շվայտ, զեխ, ցոփ:
Արգահատել — Գթալ, խղճալ, կարեկ-
ցել, գորովել, ցավել:
Արգահատելի — Խղճալի, խղճուկ, ցավալի,
եղկելի, ողբալի, ողորմելի,
գթաշարժ:
Արգանակ — Մսաջուր, ապուր, սուպ:
Արգանդ -Սաղմնարան, որովայն, երե-
խատուն, պտղաման: Խորք, ըն-
Դե.ՈՔ:
Արգասավոր — Բեղմնավոր, արդյունավետ,
բեղուն, բերրի:
Արգասիք — Հետևանք, արդյունք:
Պտուղ, բերք:
Արգավանդ — Բերրի, բարեբեր, բեղուն,
պտղաբեր, արգասաբեր:
Արգելանոց — Կալանատուն, զնդան,
բանտ, Արգելանտառ, արգելավայր:
Արգելել — Խանգարել, կասեցնել, խոչընդոտել,
կաշկանդել, զսպել,
սանձել, կանխել:
Արգելք — Խոչընդոտ, խոչ, խութ, դժվարություն,
փականք:
Արդ1 — Այժմ, հիմա, ներկայումս:
Արդ2 — Զարդ, պերճանք, պճնանք, արդուզարդ:
Արդար — Անխարդախ, շիտակ, ուղիղ,
ճշմարիտ, իրավացի, հալալ: Անմեղ:
Արդարադատ — Արդարացի, արդարամիտ,
անկողմնակալ, անկողմնապահ,
անաչառ, անկաշառ, անշահախնդիր,
շիտակ, ուղղամիտ:
Արդարացի — Իրավացի, օրինական,
արդար, ճիշտ, ուղիղ, շիտակ,
ճշմարիտ:
Արդարև — Հիրավի, իրավ, անշուշտ,
իրոք, ստուգապես:
Արդեն — Վաղուց: Այլևս:
Արդի — Այժմյան, ներկա, ժամանակակից,
հրատապ, առօրյա:
Արդիական — Այժմեական, ժամանակակից,
հրատապ:
Արդյոք — իրոք, իրապես, միթե:
35 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 31-40
Արդյունահանել — Արտահանել: Արտադրել,
արդյունաբերել:
Արդյունավետ — Արդյունաշատ, շահավետ,
շահեկան, օգտավետ:
Արդյունք — Հետևանք, արգասիք:
Արդուզարդ — Հարդարանք, զարդարանք,
պաճուճանք, պճնանք:
Արեգակ — Արեգ, արև, արփի, տվնջյան
լուսատու:
Արեգունի — Արևկոդ, արևելահայաց,
արևառ, արևերես:
Արևածագ — Լուսաբաց, արշալույս,
այգ, այգաբաց, առավոտ, վաղորդայն,
ծագ, ծեգ, արևագալ, աղոթարան:
Արևամուտ — Մայրամուտ, վերջալույս,
իրիկնամուտ:
Արևելք — Արևելակողմ, աղոթ(ա)րան:
Արևշատություն — Երկարակեցություն,
բախտավորություն:
Արթմնի — Արթուն, զարթուն, անքուն:
Արթնանալ — Զարթնել, աչքերը բաց
անել: Վերակենդանանալ:
Արթուն — Զարթուն, արթմնի, անքուն:
Ուշադիր, զգաստ, զգոն:
Արժանահավատ — Հավաստի, վստահելի,
ստույգ, ճիշտ, ճշմարիտ,
ուղիղ, վավերական:
Արժանապատիվ — Պատվելի, հարգե-
լի, հարգարժան, մեծապատիվ,
մեծարգո:
Արժանավայել — Պատշաճ, վայելուչ,
արժանի:
Արժանապատվություն — Հարգարժանություն,
մեծապատվություն,
պատվելիություն: Ինքնասիրություն,
պատվասիրություն:
Արժանավոր — Արժանի, արժանավա-
յել, մեծարժան:
Արժանիք — Վաստակ, ծառայություն:
Արժանավորություն:
Արժեք — Արժողություն, գին, սակագին:
Նշանակություն, կարևորություն:
Արժեքավոր• Մեծարժեք, թանկարժեք,
մեծագին, թանկագին: Կարևոր:
Արի — Քաջ, կտրիճ, խիզախ, քաջարի,
արիասիրտ, անվախ, անվեհեր,
սրտոտ:
Արծաթասեր — Արծաթապաշտ, արծաթամոլ,
փողապաշտ, փողասեր,
փողամոլ:
Արծաթափայլ — Արծաթաշող, արծաթագույն:
Արծարծել — Հրահրել, թեժացնել, բորբոքել
(կրակը): Տարածել: Քննարկել,
շոշափել (հարց, խնդիր):
Արծնապատել — Արծնել, էմալապատել:
Արկած — Դեպք, դիպված, պատահար:
Արկածախնդիր — Բախտախնդիր
(ավանտյուրիստ):
Արկան — Օղապարան, օղաթոկ:
Արկղ — Գզրոց, սնդուկ, տուփ, գանձանակ,
դրամարկղ:
Արհամարհանք — Անարգանք, քամահրանք,
անգոսնություն:
Արհամարհել — Անարգել, քամահրել,
թերագնահատել, անգոսնել, բանի
տեղ չդնել:
Արհավիրք — Աղետ, փորձանք, դժբախտություն,
ձախորդություն, պատուհաս,
չարիք:
Արհեստ — Մասնագիտություն, զբաղմունք:
Արհեստական — Անբնական, շինծու,
կեղծ, բռնազբոսիկ:
Արձակ — Արձակագրություն, վիպագրություն:
Ազատ: Ընդարձակ:
Արձակել — Ազատել, հեռացնել, վտարել,
վռնդել: Նետել, գցել, բաց
թողնել: Քանդել, բացել:
Արձակուրդ — Պարապուրդ:
Արձան — Անդրի, քանդակ, կոթող, մահարձան,
հուշարձան, կիսանդրի:
Արձանագործ — Քանդակագործ, անդրիագործ:
Արձանագրել — Մատնանշել, նշել:
Գրառել, շարադրել, գրել:
36 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 31-40
Արձանագրություն — Ակտ, վավերագիր,
հիշատակագրություն, վիմագրություն:
Արճիճ — Կապար:
Արմատ — Հիմք, սկիզբ, սկզբնապատճառ,
աղբյուր: (լեզվբ.) Բառարմատ:
Արմատական — Հիմնական, գլխավոր,
էական:
Արյունակից — Ազգական, ազգակից,
մերձավոր, հարազատ:
Արյունահեղություն — Սպանություն, կոտորած,
նախճիր, եղեռն, սպանդ:
Արյունարբու — Արյունռուշտ, վամպիր,
դժնի, դաժան, ժանտ, բարբարոս,
արնախում:
Արյունռուշտ — Վամպիր, արյունարբու,
դաժան, ժանտ:
Արնագույն — Կարմիր, արնաներկ, բոսոր,
բոսորագույն:
Արնախում — Արյունարբու, արյունռուշտ,
վամպիր:
Արնաներկ — Արնաթաթախ, արնակոլոլ,
արնաշաղախ:
Արշալույս — Արևածագ, լուսաբաց, լուսադեմ,
այգ, այգաբաց, արևագալ,
վաղորդայն:
Արշավանք — Արշավ, գրոհ, ասպատակություն:
Վազք, ընթացք:
Արշավել — Հարձակվել, գրոհել, աս-
պատակել, խուժել, ձիավարել:
Արոտ — Արոտատեղ(ի), արոտավայր,
մարգագետին:
ԱՐ2 — Օուռթաթ, բրդոտ:
Արջառ — Տավար, անասուն, լծկան:
Արջնագույն — Սև, սևագույն, սևաթույր,
սևավուն, թուխ, թխավուն,
արջնաթույր:
Արվարձան — Մատույց, ծայրամաս,
շրջակայք, մերձակայք, մոտակայք:
Արտ — Հանդ, դաշտ, անդաստան, հանդակ,
վարելահող:
Արտաբերել — Արտասանել, առոգանել,
ոգել, հեգել, բարբառել:
Արտագաղթ — Գաղթականություն, տարագնացություն,
տարագրություն,
պանդխտություն:
Արտագրել -Պատճենել, ընդօրինակել:
Արտադրանք — Արտադրություն, արդյունք,
արգասիք, բերք:
Արտադրել — Արդյունաբերել, արդյունահանել:
Ստեղծել, պատրաստել:
Արտակարգ — Բացառիկ, արտառոց,
անսպասելի: Անհերթ, արտահերթ:
Արտահալած — Վտարանդի, տարագիր,
թափառական, աստանդական,
նժդեհ, պանդուխտ, աքսորական,
հալածական:
Արտահայտել — Հայտնել, բացատրել:
Պատկերել, արտացոլել, մարմնավորել,
դրսևորել, ցույց տալ:
Արտահայտիչ — Տպավորիչ, ազդու,
ազդեցիկ:
Արտահայտվել — Ասել, խոսել, ելույթ
ունենալ: Արտացոլվել, դրսևորվել,
պատկերվել:
Արտահանել — Արտածել, վաճառահանել:
Արդյունահանել:
Արտառոց — Արտակարգ, տարօրինակ,
արտասովոր, անհեթեթ, այլանդակ,
անճոռնի, անշնորհք:
Արտասահմանցի — Օտարերկրացի,
այլերկրացի, տարաշխարհիկ:
Արտասանել — Արտաբերել, առոգանել,
հնչել: Խոսել, ճառել: Ասմունքել:
Արտասովոր — Անսովոր, արտակարգ,
տարօրինակ, բացառիկ, արտառոց:
Արտասվալից — Ողբալի, սգալի, լալագին,
հեծեծագին: Արտասվաթոր:
Արտասվել — Լալ, հեկեկալ, հեծկլտալ
փղձկալ, ողբալ, լաց լինել, կոծել,
մղկտալ:
Արտասուք — Արցունք, արտոսր: Լաց,
կոծ, կական, սուգ:
Արտացոլել — Անդրադարձնել: Պատկերել,
արտահայտել, նկարագրել:
Արտաքին — Օտար: Տեսք, կերպա-
րանք:
37 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 31-40
Արտաքնոց — Զուգարան, պետքարան,
միզարան:
Արտաքսել — Վռնդել, հեռացնել, վտարել,
աքսորել, տարագրել:
Արտաքուստ — Արտաքնապես, առերե-
վույթ, երևութապես, առերես:
Արտևանունք — Թերթերունք, թարթիչ,
արտևան:
Արտոնություն — Թույլտվություն:
Արտորալ — Շտապել, վռազել, աճապարել:
Արցունք — Արտասուք, արտոսր: Լաց:
Արու — Որձ, տղա, մանչ (բրբ.), վարուժան,
որձակ, աքլոր (թռչունի):
Արփի — Արեգակ, արև:
Արքա — Թագավոր, կայսր, գահակալ,
թագակիր, կեսար (հնց.), միա-
պետ, ցար (ռուս.), շահ, շահնշահ
(պարսկ.), սուլթան:
Արքայազն — Արքայազուն, գահաժառանգ,
պայազատ, արքայորդի,
թագաժառանգ:
Արքայախնձոր — Անանաս:
Արքայակին — Թագուհի, կայսրուհի,
դշխուհի, դշխո, տիրուհի:
Արքայորդի ՜ Արքայազն, թագավորազն,
կայսերորդի, թագաժառանգ, պայազատ:
Արքունիք — Պալատ, ապարանք:
Ափ1 — Բուռ:
Ափ2 — Եզերք, եզր, պռունկ: Ջրափ, գետափ,
գետեզր, լճափ, ծովափ:
Ափամերձ — Ափամոտ, առափնյա, մերձափնյա:
Ափսե — Պնակ, սկավառակ, սկուտեղ,
աման:
Ափսոս — Ավա՜ղ, վա՜խ, եղու՜կ:
Ափսոսալ — Ցավել, խղճալ, կսկծալ,
կարեկցել: Զղջալ, փոշմանել,
ստրջանալ, ապաշավել:
Աքաղաղ — (կենդնբ.) Աքլոր, որձակ,
խոսնակ (արևմտ.):
Աքացի — Ոտնահարված, քացի, ոտնահարություն,
քացով տալ:
Աքսոր — Տարագրություն, վտարանդություն,
տաժանավայր:
Աքսորական — Աքսորյալ, վտարանդի,
տարագիր (էմիգրանտ):
Աքսորել — Արտաքսել, վտարել, վտարանդել,
տարագրել, տեղահանել:
Աքցան — Կսսստ, գամահան, բևեռահան,
մեխահան:
Աֆիշ — Ազդագիր:
Բ
Բաբախել — Բախել: Տրոփել, թրթռալ,
(ժողովրդ.) զարկել, խփել:
Բաբախուն — Տրոփուն, զգայուն:
Բաբան — Խոյ, մարտամեքենա, քարընկեց,
հեծանախաղ:
Բագարան — Աստվածավայր, տաճար:
Բագին — Ատրուշան, մեհյան, կրակատուն,
տաճար, զոհարան: Զոհասեղան:
Բադրիջան — Ամբուկ:
Բազազ — Կտորավաճառ:
Բազե — ճուռակ (արու), աղավնորս,
շահեն, գավազ (ձագ):
Բազիս — Բազա, հիմք:
Բազկաթոռ — Թիկնաթոռ, աթոռ, բազմոց:
Բազմաբեղուն — Բերրի, բարեբեր, բեղուն,
բերքառատ, արգավանդ,
առատ, հուռթի, արգասաբեր:
Բազմավաստակ, վաստակավոր,
վաստակաշատ:
Բազմաբովանդակ — Բովանդակալից:
Բազմագույն — Գույնզգույն, բազմերանգ,
գունագեղ, գունեղ:
Բազմադարյան — Հինավուրց, հնամենի,
հնամյա, հնօրյա, վաղնջական:
Բազմազան — Բազմապիսի, բազմատեսակ,
այլազան, այլևայլ, զանազան,
պես-պես:
38 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 31-40
Բազմազանություն — Բազմադիմություն,
բազմաձևություն, բազմապիսություն,
այլաձևություն, խայտաբղետություն,
զանազանություն:
Բազմազավակ — Զավակաշատ, բազմածին,
բազմածնունդ:
Բազմազգ — Բազմացեղ, բյուրազգի:
Բազմազան:
Բազմաթիվ — Բազմաքանակ, բազմաբյուր,
բազմահազար, բյուր, բյուրավոր,
հազարավոր, շատ, անթիվ,
անհամար, անհաշիվ, մեծաքանակ:
Բազմաթույր — Բազմագույն, գույնըզ-
գույն, գունեղ:
Բազմաժանի(ք) — Բազմատամ,
ատամնաշար, բյուրաժանի(ք):
Բազմալար — Բյուրալար, բյուրաղի:
Բազմալեզու — Բազմաբարբառ, հազարալեզու:
Բազմալիք — Բազմակոհակ, ալիքաշատ,
բյուրալիք, կոհակավետ:
Բազմախորհուրդ — Խելացի, խոհուն:
Բազմանշանակ:
Բազմածախ — Ծխաշատ, բազմամարդ,
մարդաշատ, շատվոր (բրբ.):
Բազմակի — Հաճախակի: Հոգնակի:
Բազմակողմանի — Բազմատեսակ:
Համակողմանի:
Բազմահազար — Բազմաթիվ, հազարավոր,
բյուրավոր:
Բազմահառաչ — Լալագին, ողբագին,
լալահառաչ, ողբաձայն:
Բազմահմուտ — Բազմատեղյակ, բազմագիտակ,
քաջահմուտ, ներհուն:
Բազմահնար — Հնարագետ, հնարամիտ:
Բազմահոգ — Հոգսաշատ, բազմահոգս:
Բազմազբաղ:
Բազմաձև — Բազմազան, բազմակերպ:
Բազմամարդ — Մարդաշատ, բազմանդամ,
բազմածուխ, բազմամբոխ:
Բազմամյա — Երկարամյա, երկարա-
ժամանակյա, բյուրամյա:
Բազմանալ — Շատանալ, առատանալ,
ավելանալ, աճել, բազմապատկվել:
Բազմանշանակ — Բազմանշանակալից,
բազմախորհուրդ, բազմիմաստ:
Բազմաշնորհ — Շնորհաշատ, բազմա-
ձիրք, մեծատաղանդ, տաղանդա-
վոր:
Բազմաշուք -Պերճ, շքեղ, պերճաշուք,
շքեղազարդ, վսեմաշուք, ազնվաշուք:
Բազմաչարչար — Բազմատանջ, հոգսաշատ,
մշտաչարչար:
Բազմապատկել — Շատացնել, բազմացնել,
ավելացնել, կրկնապատ-
կել:
Բազմապիսի — Բազմազան, բազմատեսակ,
բազմակերպ, բազմաձև,
այլաձև, այլևայլ, զանազան,
խայտաբղետ, տեսակ-տեսակ,
պես-պես:
Բազմավաստակ — Վաստակավոր, մեծավաստակ,
վաստակաշատ,
բազմաբեղուն:
Բազմատանջ — Բազմաչարչար, մշտատանջ,
հոգնաչարչար, հոգնատանջ:
Բազմացնել — Շատացնել, ավելացնել,
բազմապատկել: Բուծել, աճեցնել:
Բազմափորձ — Բազմահմուտ, բազմագիտակ,
քաջահմուտ, ներհուն:
Փորձաշատ:
Բազմաքանքար — Մեծատաղանդ: Թանկագին:
Բազմել — Նստել, տեղավորվել, հանգչել,
թառել, հեծնել, տարածվել,
փռվել:
Բազմերանգ — Երփներանգ, գույնըզ-
գույն, բազմագույն, գունագեղ,
գունեղ, բազմաթույր:
Բազմիմաստ — Բազմանշան, բազմանշանակ:
Իմաստալից:
Բազմիցս — Հաճախ, հաճախակի,
ստեպ, քանիցս, հոլովակի, հոգնաբար
39 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 31-40
Բազմոց — Գահավորակ, օթոց, թախտ:
Բազմություն — Ամբոխ, ժողովուրդ,
խուժան, խաժամուժ, խառնամբոխ:
Բազպան — Ապարանջան, թևնոց, բազ-
կուրար, ձեռնուրար, բազկանոց:
Բազրիք — ճաղաշարք, վանդակապատ,
մատ:
Բազուկ1 — Թև, ձեռք, ծղիկ: Բռնակ (տեգի):
Բազուկ2 — ճակնդեղ, տակ (խսկց.):
Բազում -Շատ, բյուր, բազմաթիվ, անթիվ,
անհամար, բազմաբյուր:
Բաժակ — Գավաթ, սկիհ, սկահակ, ըմպանակ,
կթղա, թաս: Բաժակատե-
րև:
Բաժակակից — Գավաթակից, բաժակ-
ընկեր, թասընկեր:
Բաժակաճառ — Կենաց, կենացաճառ,
սեղանաճառ, կենացաթաս:
Բաժան — Զատ, անջատ, առանձին:
Բաժանել — Մասնատել, երկատել,
մաս-մաս անել: Զատել, անջատել:
Ցրել, տարածել: Բաշխել, տալ:
Բաժանմունք — Ջոկ, խումբ: Բաժին,
հատված:
Բաժանվել — Առանձնանալ, զատվել,
ջոկվել, տրոհվել, կիսվել, մասնատվել,
երկատվել: ճյուղավորվել:
Ամուսնալուծվել:
Բաժին — Հատված, բաժանմունք: Մաս,
հասանելիք: Կերակուր, ճաշ:
Բաժինք — Օժիտ, հարսնաբաժինք,
դրամօժիտ, օժիտադրամ:
Բաժնետեր — Մասնատեր, փայատեր,
բաժնորդ (ակցիոներ):
Բաժնետիրական — Փայատիրական,
մասնատիրական, ակցիոներական:
Բաժնետոմս — Բաժնեթուղթ (ակցիա):
Բալ1 — Կեռաս:
Բալ2 — Մառախուղ, մշուշ, մեգ, շամանդաղ,
մռայլ, մլար, թուխպ, միգամածություն:
Բալանս — Հաշվեկշիռ:
Բալասան — Բալզամ, սպեղանի, դեղ,
դարման, ճար, դեղուճար:
Բախել — Զարկել, խփել, հարվածել,
ծեծել, թակել, թխկացնել:
Բախտ — ճակատագիր: Հաջողություն,
բախտավորություն, երջանկություն:
;
Բախտագուշակ — Գուշակ, մարգարե,
կախարդ, գրբաց, հմայող, բախտ
բացող, մոգ:
Բախտախնդիր — Արկածախնդիր:
Բախտակ — Իշխան, ամար, կարմրախայտ,
գեղարքունի:
Բախտավոր — Բարեբախտ, երջանիկ,
երանելի:
Բակ1 — Գավիթ, շրջափակ: Փարախ,
մակաղատեղ(ի):
Բակ2 — Կող, պսակ (արևի, լուսնի):
Բակտերիա — Միկրոբ, մանրէ:
Բահ — Թի, թիակ:
Բահրա — Հողատուրք:
Բաղադրել — Խառնել, համադրել: Բարդել:
Բաղադրիչ — Բաղադրամաս, բաղադրատարր:
Բաղկացուցիչ:
Բաղադրություն — Կազմություն, բաղկացություն,
համադրություն,
խառնուրդ:
Բաղադրյալ — Բարդ:
Բաղարջ — Գաթա, կլոջ:
Բաղդատել — Համեմատել, զուգադրել,
զուգակշռել:
Բաղկանալ — Կազմվել, բաղադրվել,
պարունակել:
Բաղհյուսել — Կապակցել, հյուսել,
շաղկապել, միահյուսել, միակցել,
համակցել:
Բաղձալ — Ցանկանալ, փափագել, ըղձալ,
տենչալ, երազել, ցանկալ:
Բաղձանք — Ցանկություն, փափագ,
իղձ, տենչ, երազանք, տենչանք:
Բաղնիք — Լողարան, լոգարան, բաղանիք,
բաղնիս:
40 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 31-40
