дома » ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ » ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 151-160
ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐԻ, ՀԱԿԱՆԻՇՆԵՐԻ, ՀԱՄԱՆՈՒՆՆԵՐԻ, ԴԱՐՁՎԱԾՔՆԵՐԻ ՈՒՂՂԱԳՐԱԿԱՆ-ԲԱՑԱՏՐԱԿԱՆ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ

ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 151-160

ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 151-160

Գլխավոր էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐԻ, ՀԱԿԱՆԻՇՆԵՐԻ, ՀԱՄԱՆՈՒՆՆԵՐԻ, ԴԱՐՁՎԱԾՔՆԵՐԻ ՈՒՂՂԱԳՐԱԿԱՆ-ԲԱՑԱՏՐԱԿԱՆ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ 
Рефераты. Редкие книги.

Միջակ — Միջին, չափավոր, բարեխառն:
Բավարար, երեք:
Միջամտել — Միջնորդել, խառնվել,
ընդմիջել, մեջ մտնել:
Մ իջա նցք-Նախասենյակ, նախասրահ,
նախագավիթ, գավիթ, մուտք:
Միջավայր — Շրջապատ, շրջան, շրջանակ:
Միջատ — Զեռուն, որդ:
Միջին — Միջակ: Չափավոր, բարեխառն:
Միջնա կա րգ — Միջնադաս: Երկրորդական
(ւսրևմտ.):
Մ իջնա պ ա տ — Միջնորմ, անջրպետ:
Միջնապարիսպ:
Միջնորդ — Հաշտարար, բանագնաց,
բարեխոս, խնամախոս: Կավատ:
Միջնորդել — Միջամտել, կամենալ, բարեխոսել:
Միջնորմ — Միջնապատ, անջրպետ,
միջնապարիսպ:
Միջոց — Հնարք, եղանակ: ժամանակամիջոց,
ժամանակ, պահ: Տարածություն,
հեռավորություն: Դեդ,
դարման: Կարողություն, հնարավորություն:
Միջուկ — Կորիզ, կուտ (պտղի), ծուծ,
կթոն, կթուն (ընկույզի):
Միջօրե — Կեսօր, ճաշաժամ, ճաշ:
Միտել — Հակել, թեքել, ծռել, դարձնել,
տրամադրել, ուղղել:
Միտում — Դիտավորություն, հակում,
տրամադրություն, ձգտում:
Մ իտ ումնավոր — Դիտումնավոր, դիտավորյալ,
միտումնալի:
Մ իտ ք — Իմացականություն, խելք,
մտածողություն, դատողություն:
Նպատակ, ծրագիր, մտադրություն:
Նշանակություն, իմաստ:
Խորհրդածություն, մտորում, խոհ:
Կարծիք, վարկած: Հիշողություն:
Միրաժ — Օդապատրանք, օդատեսիլ(ք):
Միրգ — Մրգեղեն, պտուղ: Աղանդեր
(ճաշից հետո):
Միրհավ — Փասիան:
Միություն — Միավորություն, ամբողջություն:
Համաձայնություն, դաշն:
Ընկերություն, ընկերակցություն:
Միացում, միավորում:
Մ իօրինա կ — Միատեսակ, միակերպ,
միանման, նման, համանման,
նույնօրինակ: Միանմուշ: (փխբ.)
Ձանձրալի, տաղտկալի, միալար:
Միֆ — Առասպել, դիցաբանություն:
Մլավել -Նվալ, նվնվալ, մռլտալ:
Մխալ — Այրվել, վառվել, ծխալ:
Մխիթարել — Սփոփել, ամոքել, հու-
սադրել, հորդորել, խրախուսել,
քաջալերել:
Մխրճվել — Խրվել, մտնել, սուզվել:
Մկանուտ — Ջլապինդ, ջլուտ, մկանոտ:
Մկկալ — Մկմկալ, մայել, բայել, բառաչել:
Մկրատ — Ձևիչ, կտրոց, կտրիչ:
Մկրտել — Կնքել, օծել, դարձի բերել,
կնունք անել:
Մկունդ — Գեղարդ, նիզակ, տեգ, գայիսոն,
վահան:
Մղդսի — Մահտեսի, հաջի: ժամհար:
Մղել -Քշել, հրել, բոթել, վարել, վանել,
հեռացնել, շարժել: Դրդել, հորդորել,
գրգռել, թելադրել, սադրել
(չար բանի):
Մղկտալ — Կսկծալ, մորմոքել, ցավել,
մրմռալ, մրմնջալ: Լալ, արտասվել,
հեկեկալ, ողբալ, կոծել:
Մ ղկտ ոց — Կսկիծ, ցավ, մորմոք,
մրմուռ: Լաց:
Մ ղձա վա նջ — Վատ երազ: Անձուկ,
տագնապ:
Մյուս — Ուրիշ, այլ, մեկ էլ: Հաջորդ, հետևյալ:
Մնալ — Կենալ, գտնվել, բնակվել: Դիմանալ,
սպասել:
Մ նա յուն — Հա ստ ա տուն, կայուն,
կանգուն, աներեր: Տևական,
մշտական, մշտնջենական: Անջնջելի:

151 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 151-160

Մնացորդ — Մնացուկ, ավելցուկ, թերմացք,
թափուկ, տականք, թափոն,
թափթփուկ, փշրանք, մանրուք,
բեկոր, կտոր, պատառ:
Մնջանալ — Համրանալ, մնջվել, լռել,
պապանձվել:
Մշակ ֊Հողագործ, մաճկալ, ռանչպար,
հոտաղ: Աշխատավոր: Բեռնակիր:
Մշակել — Վարել, ցանել, աճեցնել, բուծել,
խնամել: Կատարելագործել,
զարգացնել: Պատրաստել, կազմել,
հորինել: (փխբ.) Քննադատել:
Մ շտ ա բողբոջ — Մշտածաղկ, մշտափթիթ,
հարափթիթ:
Մ շտ ա բուխ — Մշտահոս, մշտացայտ,
մշտաթոր, հարածոր, հարաբուխ:
Մ շտ ա դա լա ր — Մշտականաչ, մշտասաղարթ,
անթառամ, մշտատերև:
Մ շտ ա կա ն — Հաստատուն, մնայուն,
կայուն, անփոփոխ, մշտնջենական,
հավերժական, հարատև,
ամենօրյա, հանապազօրյա:
Մշտահոլով — Մշտափոփոխ, հարափո-
փոխ, մշտաշարժ, մշտանորոգ:
Մ շտ ա հոս — Անսպառ, անհատնում:
Մշտաթոր, մշտածոր: Մշտաշարժ:
Մ շտապես — Ընդմիշտ, միշտ, անդադար,
անդուլ, մշտական, հանապազ,
հար, հավետ, առհավետ,
հավիտյան, հանապազորդ:
Մ շտ ա վա ռ — Մշտաբորբոք, անմար,
անհանգչելի, անշեջ, հարակեզ:
Մշտատև — Հարատև, հարակա, տևական,
միշտ, շարունակ, մշտական,
հավերժական, անդուլ, անդադար,
անընդհատ, մշտնջենական:
Մշտատոչոր — Մշտակարոտ, մշտա-
պապակ, մշտատենչ, հարատոչոր:
Մ շտ ա փ թիթ — Մշտաբողբոջ, մշտածաղկ,
հարափթիթ:
Մ շտ ա փ ոփ ոխ — Մշտահոլով, մշտաշարժ,
մշտանորոգ, հարափոփոխ:
Մ շտ նջենա կա ն — Հավիտենական, հավերժական,
անմահական, մշտական,
մշտակայուն, հարակա(յուն):
Մշրել — Փշրել, խշրել, մանիել, մանրացնել,
աղալ, բրդել:
Մ2ու2 ՜Մառախուղ, մեգ, մառ, բալ, շամանդաղ,
մռայլ, մլար, թուխպ:
Մշուշա պա տ — Մառախլապատ, միգապատ,
մշուշոտ,- միգամած,
թխպոտ, ամպոտ:
Մոգ — Կախարդ, դյութ, գուշակ, վհուկ,
աստղագետ, աստղագուշակ,
հմայող, հմայիչ, թովիչ: Քուրմ:
Կրակապաշտ, զրադաշտական:
Մ ոգական — Կախարդական, դյութական,
կախարդիչ, դյութիչ, թովիչ,
հրապուրիչ, հմայիչ, զգլխիչ, արտասովոր,
հրաշագործ, գրավիչ:
Մ ոգպ ետ — Քրմապետ: Կախարդա-
պետ, դյութապետ:
Մոլագար — Վայրագ, դաժան:
Մ ոլա խ ոտ — Մոլաբույս, արոս, աղբախոտ:
Մոլար — Թյուր, ծուռ, սխալ, շեղ, խոտոր,
մոլոր, անուղիղ, անճիշտ:
Մոլեգին — Մոլի, վայրագ, խելահեղ, խելացնոր,
ամեհի, կատաղի, վայրենի:
Բուռն, սաստիկ, ուժգին, ցասկոտ:
Մոլեգնել ֊Կատաղել, զայրանալ, տաքանալ,
վայրագանալ, գազանանալ,
վայրենանալ: Ցնորվել, խենթանալ,
գժվել, խելագարվել:
Մոլի — Մոլեգին, կատաղի, խեչահեղ,
խելացնոր, վայրագ, զայրագին,
ամեհի: Բուռն, սաստիկ, ուժգին,
կրքոտ, ծայրահեղ:
Մոլոր — Մոլար, թյուր, սխալ, շեղ, խոտոր,
անուղիղ, անճիշտ:
Մոլորեցնել — Ախալեցնել, ւսպւսկողմ-
նորոշել, խաբել, սայթաքեցնել,
գայթակղել, գայթակղեցնել:
Մոլեռանդ — եռանդուն, ջերմեռանդ:
Կրոնամոլ, կրոնապաշտ, կրոնասեր:
Մոլորվել — Շվարել, մոլորել, վարանել,
շեղվել, ծռվել, խոտորվել, ապակողմնորոշվել,
սխալվել, խաբվել,
գայթակղվել

152 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 151-160

Մ ոլություն — Մոլուցք, սեր, կիրք,
հրայրք՝ Մոլեգնություն: Վավաշոտություն,
տարվւանք: Խելագարություն:
Հիվանդություն, արատ,
ախտ:
Մոլուցք — Մոլեգնություն, կատաղություն,
վայրենություն: Մոլություն,
հիվանդություն, արատ: Մեր,
կիրք, հրայրք, մարմաջ, տենչ:
Մոխիր — Աճյուն, անթեղ (տաք), գա-
զաղ:
Մ ոխ րա գույն — Գորշ, գորշագույն, մո՛՜լոշիկ:
Մոխրանալ — Այրվել, մոխիր դառնալ:
(փխբ.) Ոչնչանալ, փոշիանալ:
Մոխրացնել — Անթեղել: Փոշիացնել:
Մոմ — Կերոն (մեծ), մոմպատ, ճրագ:
Կնքամոմ: Մեղրամոմ:
Մոմակալ — Աշտանակ, ճրագարան,
ճրագակալ, լուսակալ:
Մոնթ — Դպիր:
Մոնոպոլիա — Մենաշնորհ: Մենավաճառ:
Մոռ — Բոսոր: Կւսպույտ: Մանուշակագույն:
Մոռանալ — Մոռացության տալ, մտահան
անել: Անտես անել, աչքաթող
անել:
Մով — Մավի, ծավի, կապտաթույր, կապույտ:
Մոտ — Կից, հարակից, առընթեր:
Շուրջ: Մտերիմ, մերձավոր: Մոտիկ,
մոտավոր, մերձ, մերձակա:
Գրեթե, մոտավորապես, շուրջ,
համարյա:
Մոտ ա լուտ — Վերահաս:
Մ ոտակա — Մերձակա, շրջակա, մոտավոր,
մոտ. Մտերիմ: Առաջիկա:
Մ ոտ ա կա յք — Շրջակայք, մերձակայք,
արվարձան, մատույց:
Մ ոտավոր ֊Մոտ, շուրջ, հավանական:
Մոտակա, մերձավոր:
Մ ոտ ա վորա պ ես — մոտ, շուրջ, գրեթե,
համարյա:
Մոտենալ — Մերձենալ, մոտ գալ:
Մտերմանալ: Դիպչել, հպել: Գւսլ,
հասնել (ժամանակը).
Մոտեցում — Մերձեցում: Վարվելակերպ,
վարվելաձև, գործելակերպ, գործելաձև:
Վերաբերմունք: Տեսակետ,
տեսանկյուն, հայեցակետ:
Մոտիվ — Պատճառ, շարժառիթ, առիթ,
դրդապատճառ, պատ ճա ռա բա նություն:
Եղանակ:
Մորթ — Մաշկ, թաղանթ (նուրբ), մորթի,
կաշի, ոչխարենի, սեկ, փոստ, այծենի:
Մորթազերծել — Մաշկել, քերթել, մորթահան
անել, տիկ հանել:
Մ որթա պ աշտ — Վախկոտ, երկչոտ, վեհերոտ,
թուլամորթ:
Մորթել — Սպանել, խողխողել, փողոտել:
(փխբ.) Տանջել, չարչարել:
Մորթի — Մորթ, կաշի, ոչխարենի, սեկ
(ոչխարի), այծենի, փոստ:
Մորի1 — Անտառ, մայրի, պուրակ, մերի,
մացառուտ: Որջ, բույն, թաքստոց:
Մորի2 • ելակ, գետնամորի:
Մորճ — ճյուղ (դալար), շիվ; Մացառ:
Դալար, նորածիլ, մատղաշ:
Մորմոք — Կսկիծ, մրմուռ, ցավ, մղկտոց,
այրուցք, մրմունջ:
Մորմոքել — Կսկծեցնել, այրել, ցավեցնել,
մղկտացնել, փոթոթել, վշտացնել:
Մորմոքվել — Կսկծալ, ցավել, ւսյրվել,
մորմոքել, մրմռւսլ. մղկտալ,
կտրտվել:
Մ որուտ — Սոր, ճահիճ, ճահճուտ,
տղմուտ:
Մորուք — Մորուս, միրուք:
Մռայլ — Խոժոռ, մռայլադեմ, տխրադեմ,
անժպիտ, անծիծաղ: Մութ,
գորշ, մթին, միգամւսծ, մշուշապատ,
մառախլաւցւստ:
Մռայլվել — Մռայլել, խոժոռել, նեղանալ,
(փխբ.) թթվել, հոնքերը վիտել:

153 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 151-160

Մռթմռթալ — Քրթմնջալ, տրտնջալ,
փնթփնթալ, դժգոհել, դժկամել,
մրմնջալ:
Մռմռալ — Մռլտալ, մռռալ: Մռթմռթալ:
Մռնչալ, գռմռալ:
Մռնչալ — Բառաչել, գոռալ, մռմռալ,
թունթունալ (արջի):
Մռնչյուն — Մռնչոց, մռունչ, նռնռոց:
Մռութ ֊Քիթ, բերան, դունչ (կենդ.), ռեխ
(բրբ.): Դեմք, կերպարանք:
Մսեղ — Մսոտ, գեր, պարարտ:
Մսխել — Ծախսել, շռայլել, վատնել,
խժռել, քոռ ու փուչ անել:
Մսուր — Մսուրք, ախոռ, գոմ: Մանկամսուր:
Մտաբերել — Հիշել, վերհիշել, միտքը
բերել: Մտածել, խորհել, պատկերացնել:
Մտադիր — Հետամուտ, տրամադիր:
Մտադրվել — Ծրագրել, որոշել, վճռել,
նպատակադրվել, հետամուտ լինել:
Մ տ ա դրություն — Դիտավորություն,
միտք, նպատակ, ցանկություն:
Հավակնություն:
Մ տ ա զբա ղ — Մտախոհ, մտածկոտ,
մտասույզ, մտամփոփ, խոհուն,
մտասևեռ:
Մ տ ա խ ոհ — Մտազբաղ, մտածկոտ,
մտասույզ, խոհուն:
Մտածել — Դատել, կշռադատել, խորհել,
խորհրդած՛ել, խոկալ, մտասուզվել,
մտորել: Կարծել, ենթադրել,
պատկերացնել: Մտահոգվել,
մտատանջվել:
Մտածկոտ — Մտազբաղ, մտախոհ,
մտամփոփ, մտասույզ, խոհուն,
խոհական:
Մ տ ա ծմունք — Խորհրդածություն,
մտախոհություն, մտածություն,
խորհուրդ, խոկ: Հոգ, մտատանջություն,
հոգս, մտմտուք:
Մ տ ա հղա ցում — Հղացում, միտք,
հղացք, գաղափար (իդեա):
Մտահոգ — Մտատանջ, անհանգիստ,
սրտացավ:
Մտահոգվել — Անհանգստանալ, մտատանջվել,
մտածել, տագնապել:
Մտ ա հոգություն — Հոգս, անհանգըս-
տություն, մտատանջություն,
տագնապ:
Մտամոլոր — Շվար, մոլոր, մտացիր,
անուշադիր:
Մ տ ա մփ ոփ — Մտասույզ, մտազբաղ,
մտախոհ, մտածկոտ, խոհուն:
Մ տ ա պ ա տ րա նք — Բանդագուշանք,
զգայախաբություն, մտատեսիլք,
ցնորք:
Մ տ ա սույզ — Մտազբաղ, մտախոհ,
մտածկոտ, մտամփոփ, խոհուն:
Մ տ ա վոր — Իմացական, հոգեղեն,
մտային, հոգևոր:
Մտ ատ անջվել — Մտահոգվել, մտա-
հուզվել, անհանգստանալ, տագնապել:
Մ տ ա ցա ծին — Շինծու, հնարովի, կեղծ,
սնոտի, երևակայական, անիրական:
Մ տ ացրիվ — Մտամոլոր, անուշադիր, —
մտացիր, մոլոր, շվար:
Մ տ երիմ- Սրտակից, հավատարիմ, մոտիկ,
մերձավոր, բարեկամ, ընկեր:
Մտերմանալ — Մոտենալ, մոտիկանալ,
բարեկամանալ, ընկերանալ,
սրտակցել:
Մտնել — Գնալ, ներս մտնել, ներխուժել,
սողոսկել, խցկվել, խրվել, սուզվել,
մխրճվել: Տեղավորվել, ամփոփվել,
պարունակվել: Թաքնը-
վել, պատսպարվել: Շողոքորթել
(փխբ.): Պակասել, նեղանալ,
սեղմվել (կտորեղենը):
Մտորել — Մտածել, խորհել, խորհրդածել,
խոկալ, մտմտալ:
Մտմտալ — Մտածել, մտորել, խորհել,
խոկալ:
Մտրակ — Խարազան, ճիպոտ, ձաղկիչ,
մահակ, դագանակ:

154 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 151-160

Մտրակել — Մտրակահարել, գանահարել,
խարազանել, ճիպոտահարել,
ծեծել, ծաղկել (մարդ), գավազանել,
դաղել, կաշեհան անել:
Մտրուկ — Քուռակ, ձիաքուռակ, (հզվդ.)
մատաղածի:
Մտցնել ֊Կոխել, խրել, խոթել, մխրճել,
քշել, զետեղել, ներառել, սուզել,
սահեցնել:
Մրահոն — Սևահոն(ք):
Մրափ — Քուն, նիրհ, նինջ, մրափոց,
մրափում:
Մրափել — Քնել, ննջել, նիրհել (թեթև),
խռմփացնել:
Մ րգա հա վա ք — Պտղահավաք, մրգաքաղ,
այգեկութ, բերքահավաք,
ճռաքաղ:
Մրգահյութ — Մրգաջուր, պտղաջուր,
պտղահյութ, օշարակ:
Մ րգա ռա տ — Մրգաշատ, մրգավետ,
մրգալի, պտղաշատ, պտղավետ:
Մ րգա տ ու — Մրգաբեր, պտղատու,
պտղաբեր, բերքատու, բարեբեր:
Մրիկ — Ցորենի հիվանդություն, ցոր-
նամրիկ:
Մրկել — Խանձել, այրել, բոցակիզել,
խարկել, կիզել: Կծղել (ցորենը):
Մրճահարել — Կռանահարել, կռանել,
կռել, դարբնել, կոփել, ծեծել:
Մրմնջալ — Շշնջալ, փսփսալ, մռմռալ:
Մռթմռթալ: Երգել, դնդնալ: Հեծ-
կըլտալ:
Մրմռալ — Կսկծալ, ցավել, մորմոքել,
մրմնջալ, մղկտալ:
Մրմունջ — Մրմուռ: Փսփսոց, շշնջոց,
շշունջ, սոսափյուն, կարկաչ, խ ոխոջ
(ջրի):
Մրմուռ — Մրմունջ, ցավ, կսկիծ, մորմոք:
Մրոտ — Մրաթաթախ, մրակոլոլ, մրապատ:
Մրոտել — Մրել, սևացնել: Վարկաբե-
կել, անվանարկել: Խզմզել:
Մրջնաբույն — Մրջնանոց:
Մրսել — Աառչել, պաղել, ցրտահարվել,
դողալ, դողդողացնել, սրթսրթալ:
Մրրիկ — Փոթորիկ, հողմ, պտտահողմ,
մրրկահողմ, սամում, բուք, ամպրոպ:
Մրրկա ծուփ — Մրրկահույզ, մրրկալից,
հողմածեծ, փոթորկալից, փոթորկահույզ:
Ալեծուփ, ալեկոծ:
Մրրկաշունչ — Հողմաշունչ, փոթորկաշունչ,
բքաշունչ:
Մրրկել — Հուզել, խռովել, վրդովել,
տագնապել: Ալեկոծել, փոթորկել:
Մ րցա կից — Մրցորդ, հակառակորդ,
ախոյան:
Մրցակցել — Մրցել, մրցամարտել:
Մ րցանակ — Պարգև, պսակ, դափնի,
դափնեպսակ:
Մ րցա նա կա բա շխ ություն — Մրցանա-
կատվություն, պարգևաբաշխություն:
Մ րցա նա կա կիր — Մրցանակառու,
դափնեկիր:
Մ րցա սպ ա րեզ — Մրցադաշտ, մրցահրապարակ,
մրցավայր:
Մ րցա վա զք — Մրցարշավ, ձիարշավ,
վազք, արշավ:
Մրցել — Մրցակցել, մրցամարտել,
կռվել, խաղալ: Պայքարել:
Մրցություն — Մրցակցություն: Մրցում,
մրցամարտ, խաղ:
Մրուր — Դիրտ, տակուցք, մնացորդ,
մնացուկ, տիղմ (գետի, ճահճի),
թերմացք:
Մուգ — Թուխ, թխագույն, թխաթույր,
մթնավուն, սևորակ, սևաթույր:
Մութ- Խավար, աղջամուղջ, մթություն,
մթար, գիշեր, ականակիր: Մթին,
խավարչտին: Անհասկանալի,
անորոշ: Կասկածելի:
Մուծել — Մտցնել, մխրճել, խրել,
խցկել, մեխել, խոթել: Վճարել:
Մուկ — Առնետ, ջրամուկ, դաշտամուկ:
Մուճակ — Կոշիկ, ոտնաման, հողաթափ,
մույկ, չանթ , մաշիկ, սոլ:

155 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 151-160

Մույթ — Նեցուկ, հենասյուն, սյունատակ
(ճաոտ.):
Մույկ — Մուճակ, կոշիկ, ոտնաման, հողաթափ,
սոլ, մաշիկ, չանթ (բրբ.):
Մ ունետիկ — Համբավաբեր, լրաբեր,
ավետաբեր, բանբեր, սուրհանդակ:
Մունջ — Համր, անլեզու լալ: Լուս, անձայն,
անխոս, անշշուկ, անծպտուն:
Մուշտակ — Մորթի: Քուրք: Վերարկու
(մորթե):
Մուտ ք — Դուռ, սեմ: Ընդունելություն:
Սկիզբ, նախաբան, առաջացան:
Մուր — Ունջ, մրճիճ (կաթսայի):
Մուրալ — Ողորկություն խնդրել, դռնեդուռ
ընկնել, ձեռքը երկարացնել:
Մ ուրա ցկա ն — Մուրացիկ, մուրացող,
աղքատ, թշվառական, կարոտյալ:
Մ ուրհակ — Խոստմնագիր, պարտամուրհակ,
պարտաթուղթ, բարաթ
(բրբփ
Մուրճ — Կռան, ուռն (հնց.): Ուռնակ
(դաշնամուրի):

Յ

Յագուար — Հովազ, հովազառյուծ, ընձառյուծ,
ինձ:
Յ աթաղան — Կոտորած: 6աո, -յուր:
Յափնջի — Այծենակաճ:
Յոդ — Մանիշ:
Յուղ — Կարագ: Ձեթ, ձիթայուղ:
Յ ուղալի — Յուղոտ, ճարպոտ, պարարտ:
Հարուստ (փխբ.):
Յուղակալել — ճարպակալել, յուղ կապել:
Գիրանալ:
Յուղոտ — Յուղալի, ճարպոտ: Հա րուստ,
ունևոր: Պարարտ-
Յ ուրահատուկ — Յուրակերպ, յուրատեսակ,
յուրաբնույթ, բնորոշ,
առանձնահատուկ, հատուկ, յուրօրինակ

Յուրային — Մերձավոր, հարազատ,
տնեցի, ազգական:
Յուրացնել — Գրպանել, ուտել (խսկց.):
Աեփականացնել, գրավել, տ ի րա նալ,
տիրել, գավթել: Մարսել,
իրացնել: Հասկանալ, ըմբռնել:
Յ ուրա քա նչյուր — Ամեն, ամեն ոք,
ամեն մի:
Յուրովի — Ինքնին, ինքնիրեն, ինքնակամ,
ինքնաբերաբար:
Յ ուրօրինակ — Յուրակերպ, յուրատեսակ,
յուրահատուկ, առանձնահատուկ:

Ն

Նաև — Այլև, էլ, և, նույնիսկ, նույնպես,
նմանապես:
Ն ա զա ճեմ — Սիգաճեմ, նազաքայլ,
պերճաքայլ, սիգաքայլ:
Ն ա զա նք — Նազ, նազկտանք, սեթևեթանք,
կոկետություն, պչրանք,
ծեքծեքում:
Նազելի — Սիրելի, սիրուն, գեղեցիկ, —
չքնաղ, վայելուչ, շնորհալի, վայելչակազմ:
Նաժիշտ — Աղախին, սպասուհի, սպասավորումի
(պալատական):
Ն ա լբանդ — Պայտար, պայտահար,
նալչի (բոբ.):
Նախ — Դեռ, առաջ, նախ և առաջ:
Ն ա խա բա ն • Առւսջաբան, ներածություն.
ներածական, մուտք, նախադուռ,
նախաշավիղ, նա խերգանք,
նախերգ:
Ն ա խա գա հ — Գահերեց (հվգդ.), ատենապետ:
Պրեզիդենտ:
Ն ա խ ա գա վիթ — Նախադուռ, նախամուտք,
անդաստակ-
Ն ա խ ա գիծ — Ուրվագիծ, ստվերագիծ:
օրագիր:
Ն ա խա գծել — Ծրագրել, ուրվագծեր
Պլանավորել: Մտադրվել, որոշել:

156 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 151-160

Ն ա խա գուշա կ — Կանխագուշակ, մարգարե,
գուշակ, նախակարապետ:
Ն ա խա դա ս — Առաջադաս: Գերադաս:
Ն ա խա դեպ — Կանխադեպ:
Նա խադրյա լ ■ Տվյալ; Նախապայման:
ՀՒւմք:
Ն ա խադուռ — Նախագավիթ, անդաստակ:
Նախաշավիղ, մուտք (գրկ).
Ն ա խազգա լ • Կանխազգալ, գուշակել,
նախագուշակել, կանխագուշակել:
Ն ա խ ա զգուշա ցում — Կանխազգուշացում,
գգուշացում, ահազանգ:
Ն ա խ ա կա րա պ ետ — Ռահվիրա: Համբավաբեր:
Ն ա խահայր — Նախորդ, նախնիք, նախապապ,
նահապետ: Հիմնադիր:
Ն ա խա հա շիվ — Կանխահաշիվ, սկըզբ-
նահաշիվ:
Ն ա խ ա հա րձա կ — Կանխահարձակ,
առաջահարձակ:
Ն ա խա ձեռնել — Սկսել, ձեռնարկել,
կազմակերպել, ընձեռել:
Ն ա խա մա րդ — Նախահայր, Ադամ:
Ն ախանձ — Նախանձությ՛ուն, նախանձախնդրություն:
Նախանձոտ:
Ն ա խ ա նձա խ նդիր — Պատվախնդիր:
Շահագրգիռ, շահախնդիր:
Նախանձել — Չարակնել, ակնահարել,
տրաքվել (ժող.):
Ն ա խանշան — Նախանիշ, կանխանիշ,
նախատիպ:
Նախանշել ֊Նախագծել, կանխորոշել,
նախորոշել, նախասահմանել:
Ն ա խա շա վիղ — Նախաբան, ւսռաջա-
բան, նախագիտելիք, նախադուռ,
մուտք, ներածական, ներածություն,
նախաճանապարո:
Ն ա խ ա պ ա յմա ն — Կանխապայման:
Նախադրյալ:
Ն ա խ ա պ ա շա րմունք — Սնոտիապաշտություն,
նախապաշարում, կանխակալություն:
Ն ա խ ա պ ա պ • Նախահայր, նա խա ծնող,
նախնի(ք):
Ն ա խ ա պ ա տ ճա ռ — Հիմնապատճառ,
սկզբապատճառ, նախասկիզբ:
Նախադրդխ, նախաշարժիչ, նա-
խազդակ, նախախթւսն:
Ն ա խ ա պ ա տ վելի — Գերադասելի, նախընտրելի,
գերապատվելի, նախա՜
դասելի:
Ն ա խ ա պ ա տ վություն — Գերադասություն,
նախընտրություն, առաջնություն,
առավելություն, գևրւս-
պատվություն:
Ն ա խ ա պ ա տ րա ստ ել — Կանխապատրաստել:
Պատրաստել, կազմակերպել,
տրամադրել, հակել, միտել,
նախատրամադրել:
Ն ա խ ա պ ես — Նախօրոք, վաղօրոք,
կանխապես, կանխավ (արււմտհ.):
Ն ա խ ա սա հմա նել — Կանխասահմա-
նել, կանխակարգել, նախորոշել:
Նախասել — Գուշակել, կանխագուշակել,
նախագուշակել:
Ն ա խա սենյա կ — Նախասրահ, նախագավիթ,
անդաստակ, գավիթ,
հաշտ, միջանցք:
Ն ա խա սկիզբ — Սկզբնապատճառ, նախապատճառ:
Ն ա խա սրա հ — Նախագավիթ, նախասենյակ,
անդաստակ, գավիթ,
հաշտ (արԼւմտհ.):
Ն ա խա սիրություն — Նւսխապատվու-
թյուն, նախընւորություն, գերադասություն:
Նախատել — Պարսավել, անպատվել,
անարգել, վիրավորել, կոպտել,
հանդիմանել, խարազանել, սաստել,
կշտամբել, (փխբ.) մրել այպանել:
Ն ախատեսել — Հատկացնել, առանձնացնել
(գումար, միջոց):
Ն ա խ ա տ ինք — Պարսավանք, անարգանք,
անպատվություն, կշտամբանք,
վիրավորանք, հանդիմանություն,
ամոթ, ամոթանք, լուտանք:

157 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 151-160

Ն ա խա տ իպ — Սկզբնատիպ, նախակերպար,
նախատիպար, նախապատկեր;
Բնօրինակ, նախօրինակ;
Ն ա խա րա ր — Իշխան: Մինիստր:
Ն ա խերգ — Նախերգանք, նախերգություն:
Նախաբան, ւսռաջաբան:
Ն ա խ ընթա ց — Նախորդ, անցյալ:
Նախընտրել — Նախադասել, նախապատվել,
գերադասել, նա խա պատվություն
տալ:
Նախիր — Երամակ (ձիերի), ջոկ (փղերի),
հոտ (ոչխարի), այծերամ (այծերի),
հորան (ուլերի), բոլուկ (խոզերի):
Ն ախկին — Սկզբնական, նախնական,
հին, հնամենի, վաղեմի, վաղնջական:
Նախճիր — Կոտորած, ջարդ, եղեռն,
սպանդ, արյունահեղություն, սրածություն:
Ն ա խ նա կա ն — Նախկին, հին, վաղեմի,
հնամենի, վաղնջական: Սկզբնական,
տարրական, նա խա պ ա տ րաստական,
առաջին:
Ն ա խնիք — Նախահայր, նախորդ, նախապապ,
նահապետ:
Նախշ — Զարդ, դրվագ, զարդանկար,
զարդանախշ, զարդապատկեր:
Ն ա խ շա զա րդ — Դրվագազարդ, նախշավոր:
Ն ա խշա վոր — Ծաղկավոր, դրվագավոր,
դրվագազարդ, նախշազարդ,
զարդարուն, նախշուն, նկարեն:
Նախշել — Նկարազարդել, նախշազարդել,
զարդանկարել, ծաղկել: Որմ-
նանկարել:
Նախշուն — Զարդարուն, գեղեցիկ, սիրուն:
Նախշել — Նկարազարդել, նախշազարդել,
զարդանկարել, ծաղկել: Որմ-
նանկարել:
Ն ախորդ — Նախընթաց, անցյալ, նախկին,
առաջվա: Նախնիք:
Ն ա խ րա պ ա ն — Հովիվ, հոտաղ, տավարած,
կովարած, եզնարած, հորթարած,
նախրչի:
Ն ա խ օրյա կ — Նախօրե, նախօր:
Ն ա խ օրոք — Կանխօրոք, վաղօրոք, նախապես,
կանխավ, կանխապես:
Նահանգ — Գավառ, շրջան, երկրամաս,
կուսակալություն, բդեշխություն:
Ն ա հա նգա պ ետ — Գավառապետ, կուսակալ,
մարզպան, բդեշխ:
Նահանջ — Դարձ, ընկրկում: Զիջում:
Նահանջել — Ընկրկել, հետ քաշվել: Զիջել,
տեղի տալ:
Ն ա հա պետ ֊Նախահայր, նախապապ,
նախնիք: Հայրապետ, ցեղապետ,
տոհմապետ:
Ն ա հա տա կ — Մարտիրոս, վկա, զոհ,
առաջամարտիկ:
Ն ա հա տ ա կվել — Մարտիրոսանալ,
մարտիրոսվել, սպանվել, զոհվել:
Տանջվել:
Նաղաշ — Նկարիչ, դաշտանկարիչ, դիմանկարիչ,
բնանկարիչ, ծովանկարիչ:
Նամ — Խոնավ, տամուկ, թաց, ջրոտ,
նամոտ:
Նամակ — Բարևագիր, բացիկ: Գիր,
գրություն, թուղթ, ուղերձ, կոնդակ
(կաթողիկոսի):
Ն ամականիշ — Նամակադրոշմ, դրոշմանիշ,
փոստանիշ, թղթադրոշմ:
Ն ա մա կա տ ա ր — Փոստատար, նամակաբեր,
գրատար, ցրիչ:
Նամանալ ֊Խոնավանալ, տամկանալ,
թացանալ:
Նամարդ — Տես՜ Տմարդի:
Նայել — Դիտել, հայել, տեսնել, նկատել,
նշմարել, սևեռել (ակնապիշ),
բևեռել (հայացքը): Զննել,
տնտղել, քննել: Խնամել, հսկել,
հոգալ: Ընդօրինակել, օրինակ
վերցնել: Ծիկրակել:
Ն ա յվա ծք — Հայվածք, հայացք, հայեցողություն:
Նան — (բրբ ) Մայր, մայրիկ, նանի:
Նանիր — Ունայն, սին, սնոտի, սնամեջ,
դատարկ, փուչ, զուր, չնչին:

158 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 151-160

Ն ա նրա միտ — Դատարկամիտ, թեթևամիտ,
անմիտ, հիմար, ունայնամիտ,
տխմար:
Ն ա պ ա ստ ա կ — Շլդիկ, երկարականջ:
Նավ — (տեսակներ) Շոգենավ, ջերմանավ,
ռազմանավ, հածանավ, գծանավ,
սուզանավ, ականանավ,
ավիակիր, հեղուկանավ, զբոսանավ,
փրկանավ, բեռնանավ, ձկնորսանավ,
առագաստանավ, լաստանավ,
սառցահատ:
Ն ա վա գնա ց — Ծովագնաց, ծովային,
ծովաշրջիկ, նավաստի, նավարար:
Ն ավազ — Նավաստի, ծովային, նավավար,
նավորդ:
Ն ա վա խ ումբ — Նավատորմիդ, նավատորմ:
Ն ա վա կա տ իք — Նախատոն, նախատոնակ,
կատիկ: Տոն:
Ն ա վա հա նգիստ — Նավակայան, նավամատույց:
Ն ա վա մա տ ույց -Նավահանգիստ, նավակայան:
Ն ա վա սա րդ — Ամանոր, կաղանդ, նոր
տարի: Օգոստոս (հայոց ամիս):
Ն ա վա ստ ի — Նավազ, ծովային, նավավար,
նավորդ:
Ն ա վա վա ր — Նավապետ: Նավաստի,
նավազ, ծովային, նավագնաց, ծովագնաց:
Ն ա վա տ որմիղ — Նավաբազմություն,
տորմիղ, նավախումբ:
Նավարկել — Նավել, լողալ, նավւսվւս-
րել, առագաստել:
Նավթ — Քարյուղ, կերոսին:
Ն ա վթամուղ ֊Նավթուղի, նավթատար,
նավթախողովակ:
Ն ա րդոս — Լավանդ, նարդ, հոռոմ,
սմբուլ, փաղանգամուշկ:
Նգոտել — Բորբոսնել, մգլել, մգլոտել,
նամշել:
Ն եխա ծ — Հոտած, փտած, գարշելի,
զազիր, զազրելի: Նախանձոտ:
Նեխահոտ — Գարշահոտ, զազրահոտ,
ժանտահոտ, ժահահոտ, գիշահոտ:
Նեխեյ — Նեխվել, փտել, հոտել, ապականվել,
քայքայվել: (փխբ.) Նեղանալ:
Նեկտար — Ծաղկահյութ, մեղրահյութ,
ծաղկանեկտար:
Նեղ — Անձուկ, սեղմ, նեղլիկ: Սահմանափակ:
Ն եղանալ — Անձկանալ, սահմանափակվել,
մտնել, քաշվել (շորը):
Բարկանալ, չարանալ, զայրանալ,
վրդովել, սրտմտել, սրտնեղել,
նեղսրտել, հերսոտել, ջղայնանալ:
Վիրավորվել, խռովել, թթվել,
մռայլվել:
Նեղացնել — Բարկացնել, զայրացնել:
Անհանգստացնել, նեղել: Տանջել,
չարչարել: Սահմանափակել:
Նեղել — Նեղացնել, անհանգստացնել,
նեղություն տալ: Տանջել, չարչարել,
կեղեքել, ճնշել, սեղմել: Ստիպել,
հարկադրել:
Նեղմիտ — Սահմանափակ, կարճամիտ,
կարճատես, սակավամիտ, տկարամիտ:
Նեղսիրտ — Անբարեհամբույր, փոքրոգի,
փակսիրտ: Ցասկոտ, բարկացկոտ:
Ն եղվա ծք — Նեղություն, անձկություն,
անձուկ, նեղվածություն:
Նեղվել — Սեղմվել: ճնշվել, նեղն ընկնել:
Քաշվել, ամաչել:
Նեղություն — Նեղվածք, անձկություն:
Կարիք, չքավորություն, զրկանք:
Սրտնեղություն, նեղսրտություն:
Չարչարանք, վիշտ, ցավ, հոգս:
Նենգ — Խարդախ, խաբեբա, խորամանկ,
դրուժան, դավաճան, չարանենգ,
չարասիրտ, օձաբարո,
նենգամիտ, (փխբ.) օձ, կարիճ:
Նենգա բա ր — Նենգորեն, խա րդա խա բար,
խարդախորեն:
Ն ենգամիտ — Նենգ, խարդախ, խաբեբա,
խորամանկ, չարանենգ, նենգաբարո:
Նենգել — Խարդախել, կեղծել, նենգա-
փոխել: Դավաճանել, դրժել:

159 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 151-160

Նենգություն — Խաբեություն, խաբեբայություն,
խարդախություն, նենգամտություն,
կեղծիք, չարամտություն:
Դավ, դավաճանություն,
դրուժանություն:
Նեռ — Սուտքրիստոս, հակաքրիստոս:
Չար, դաժան, սատանա:
Նետ — Սլաք, գեղարդ, տեգ, վրիժակ:
Նետաձիգ — Աղեղնաձիգ, աղեղնավոր,
պարսավոր, նետընկեց:
Նետաման — Կապարճ, պատկանդա-
րան:
Նետել — Գցել, ձգել (արևմտհ.), արձակել,
շպրտել, պարսել (պարսատիկով),
արկանել:
Նետվել — Հարձակվել, խոյանալ, խուժել,
դիմագրավել: Գահավիժել
(վար): Վտարվել, արտաքսվել
(դուրս): Արձակվել:
Ներածություն — Ներածական, առաջացան,
նախաբան, նախաշավիղ, նախադուռ,
նախագիտելիք, մուտք:
Ներմուծություն:
Ն երամփոփ — Ներանձն, ինքնամփոփ,
մտասևեռ:
Ն երա շխա րհ — Ներքնաշխարհ, հու-
զաշխարհ (հոգեկան աշխարհ):
Ներառել — Պարունակել: Ներքաշել:
Ներբան — Կոշկատակ: Ոտնատակ:
Թաթ, գարշապար:
Ներբող — Գովեստ, գովք, գովասանք,
դրվատանք, գովերգ, գովերգություն,
ձոն, ձոներգ, փառաբանություն,
գեղոն, օվսաննա, օրհներգ,
օդա:
Ներբողել — Փառաբանել, դրվատել,
գովաբանել, գովերգեր օրհներգել,
խնկարկել:
Ն երգա ղթ — Հայրենադարձություն,
գաղթ, տունդարձ:
Ներգործել — Ազդել, ներազդել, գործել:
Ներգործություն — Ազդեցություն, ուժ,
հետևանք, նշանակություն, տ պա վորություն:
Ն երգրա վել — Ներքաշել, ներառել,
քաշել, մասնակից դարձնել:
Ներդաշնակ — Բարեհնչյուն, ախորժալուր,
ախորժահունչ, ւսնուշաձայն,
բարեհունչ, քաղցրաձայն: Համաչափ,
համամասն, դաշն, համերաշխ:
Հարմար՛, համաձայն, պատշաճ:
Ն երդա շնա կություն — Բարեհնչյունություն,
քաղցրահնչյունություն:
Պատշաճություն: Համաձայնություն,
համերաշխություն, դաշնություն:
Ներդնեյ — Զետեղել, մտցնել, տեղավորել,
տեղագրել: Կիրառել, կի-
րարկել, գործարկել, արմատավորել:
Ներդրում — Ավանդ: Վաստակ, լումա:
Ներել ֊Քավել, ներում շնորհել: Թողնել,
արձակել, շնորհել, խնայել:
Հանդուրժել, տանել, թույլատ-
ր ե լ :
Ներծծել — Կլանել, ծծել: Կլանվել,
ներծծվել:
Ներկ — Գույն, երանգ, տորոն (կարմիր),
որդան կւսրմիր: Սնգույր, շպար
(երեսի): Ներկանյութ:
Ներկա — Ժամանակակից, արդի:
Ներկայանալ — Գալ, ժամանել, հայտնը-
վել: Թվալ, երևալ, պատկերանալ:
Ներկայացնել — Հրամցնել, հարուցել,
առաջադրել, պատկերացնել: Ցուցադրել,
բեմադրել: Պարզել,
հայտնել: Ծանոթացնել:
Ն երկայացում — Բեմադրություն, խաղ:
Ներկայացուցիչ — Պատվիրակ, պատգամավոր:
Գործակալ, լիազոր:
Ն երկա յացուցչություն — Պատվիրակություն,
պատգամավորություն:
Լիազորություն: Գործակալություն:
Փոխանորդություն:
Ն երկա պնակ — Ներկակալ, երանգապնակ,
գունապնակ:
Ներկել — Գունավորել: Շպարել, սնգուրել

160 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 151-160

 

Добавить комментарий

Ваш e-mail не будет опубликован.

Свежие записи

Статистика



Яндекс.Метрика