ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 131-140
Գլխավոր էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐԻ, ՀԱԿԱՆԻՇՆԵՐԻ, ՀԱՄԱՆՈՒՆՆԵՐԻ, ԴԱՐՁՎԱԾՔՆԵՐԻ ՈՒՂՂԱԳՐԱԿԱՆ-ԲԱՑԱՏՐԱԿԱՆ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Рефераты. Редкие книги.
Հռետոր — ճարտարախոս, ճարտասան,
ճառախոս, ատենախոս,
հրապարակախոս, բանախոս,
պերճախոս, բեմասաց:
Հռհռալ — Ծիծաղել, քռքռալ, քրքջալ,
կչկչալ:
Հռնդյուն — Դղրդոց, դռդռոց, դղրդյուն,
հռնդոց:
Հռչակ — Համբավ, անուն, հռչակավորություն:
Հռչակավոր — Մեծահռչակ, մեծանուն,
անվանի, համբավավոր, մեծահամբավ,
նշանավոր, ականավոր,
երևելի, հանրաճանաչ:
Հռչակել — Հայտարարել, հրւսպսսրա-
կել: Գովել, ներբողել, տարփողել:
Հսկա — Աժդահա, դյուցազն, տիտան:
Բարձրահասակ, հաղթանդամ,
պարթև: Հսկայական, ահագին,
մեծ, խոշոր, վիթխարի, ահռելի:
Հսկայական — Հսկա, ահագին, մեծ,
խոշոր, բարձր, վիթխարի, ահռելի:
Հսկել — Հետևել, աչքը վրան պահել,
արթուն կենալ: Պահպանել, նայել,
խնամել:
Հսկիչ — Վերակացու, վերահսկիչ: Պահապան:
Հստակ — Մաքուր, ջինջ, պարզ, վճիտ,
զուլալ, ականակիտ, թափանցիկ,
հստակ: Անապակ, անխառն: Բացահայտ:
Լուսավոր, պայծառ:
Հստակել — Մաքրել, պարզել, զտել:
Պայծառացնել: Հստականալ:
Հտպիտ — Խեղկատակ, ծաղրածու, միմոս:
Պչրասեր:
Հրաբորբ — Հրացայտ, հրատոչոր, հրավառ,
բոցավառ, բոցակեզ:
Հրագես — Հրավարս, հրածամ, հրահեր,
բոցագես, հուրհեր:
Հրագույն — Հրաշեկ, բոցագույն, կրակագույն:
Հրադիմացկուն — Հրակայուն, կրակա-
կայուն, կրակադիմացկուն:
Հրաժարվել — Հեռանալ, թողնել, քաշվել,
հետ կանգնել, ձեռք քաշել:
Ուրանալ:
Հրաժեշտ — Բաժանում, անջատում,
զատում, տրոհում:
Հրակայուն — Հրադիմացկուն, կրակւս-
դիմացկուն, կրակակայուն:
Հրակարմիր — Կարմրագույն, բոցակարմիր,
շիկակարմիր, հրաշեկ:
Հրակեզ — Հրատոչոր, հրաբորբոք,
հրավառ, բոցակեզ: Հրաճարակ:
Հրահան — Շնիկ, ոտք (հրացանի):
Կայծհան, կայծքար, կրակահան:
Հրահանգ — Խրատ, պատվեր, հրաման,
կարգադրություն:
Հրահանգել — Հրամայել, պատվիրել,
կարգադրել, հրահանգավորել:
Խրատել:
Հրահեր — Հրավարս, հրագես, հրածամ,
բոցահեր:
Հրահրել — Բորբոքել, գրգռել, սադրել,
դրդել: Արծարծել, բոցավառել, թեժացնել
(կրակը):
Հրաձգություն — Կրակոց: Թնդանոթաձգություն,
հրետակոծություն:
Հրամայել — Կարգադրել, պարտադրել,
պատվիրել, ասել: Հրահանգել:
Հրամայական — Հրամայողական,
ստիպողական, անհրաժեշտ, տիրական:
Հրաման — Կարգադրություն: Հրամանագիր,
հրովարտակ: Որոշում:
Պատվեր, հրահանգ, պատգամ,
պատվիրան:
Հրամանագիր — Հրաման, հրովարտակ,
հրամանաթուղթ: Արտոնագիր:
Հրամանատար — Պետ, զորապետ, զորագլուխ,
զորահրամանատար:
Ապարապետ, գնդապետ, վաշտապետ,
ջոկապետ:
Հրամցնել — Առաջարկել, մատուցել,
տալ, ներկայացնել: Հրավիրել,
հյուրասիրել:
Հրային — Կրակային, կրակոտ:
131 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130
Հրայրք — Բոց, կրակ, հուրք: Տենչանք,
տենչ, կարոտ, սեր: Մոլուցք, կիրք:
Հրանոթ — Թնդանոթ, հրետանի: Հրազեն:
Հրաշագեղ — Աքանչելի, հիասքանչ,
չքնաղ, գեղեցիկ, սիրուն, չքնաղագեղ,
չքնաղադեմ, չնաշխարհիկ,
արփիագեղ, գեղասքանչ, գեղահրաշ:
Հրաշագործել — Աքանչելագործել,
հրաշք գործել:
Հրաշալի — Աքանչելի, հիանալի, զմայլելի,
չնաշխարհիկ, հիասքանչ,
աննման, հոյակապ, փառավոր,
փառահեղ, հրաշագեղ:
Հրաշալիք — Աքանչելիք, զարմանալիք,
հրաշք:
Հրաշակերտ — Հոյակապ, հոյաշեն, հոյակերտ,
անձեռակերտ, չքնաղակերտ:
Հրաշեկ — Հրագույն, բոցագույն, կրակագույն,
կաս — կարմիր, հրաներկ:
Հրաշք — Զարմանալի, տարօրինակ:
Հրաշալիք, հրաշագործություն,
գերբնականություն, մեծագործություն,
սքանչելիք:
Հրաչյա — Բոցակն, բոցաչյա, հրաչ,
հրաչվի:
Հրապարակ — Բացավայր, փողոցամեջ,
մեջտեղ: Ասպարեզ:
Հրապարակախոս — Ատենաբան,
ատենախոս:
Հրապարակային — Հրապարակական,
հասարակական: Դռնբաց, բաց:
Հրապարակել — Հռչակել, հայտնել,
ծանուցանել: Հրատարակել,
տպագրել:
Հրապույր — Հրապուրանք, թովչանք,
հմայք, դյութանք, գրավչություն,
թովչություն:
Հրապուրել — Գրավել, թովել, հմայել,
առինքնել, դյութել, գայթակղել,
գերել:
Հրապուրիչ — Թովիչ, գրավիչ, դյութիչ,
կախարդիչ, հմայիչ, գայթակղիչ,
զգլխիչ:
Հրապուրվել — Հմայվել, դյութվել, գերվել,
հափշտակվել, տարվել: Աի-
րահարվել:
Հրավառ ՜ Հրաբորբոք, հրակեզ, բոցավառ:
Հրաշունչ, բոցաշունչ:
Հրավառություն — Բոցավառություն,
սալյուտ:
Հրավարս — Հրտ հեր, հրագես, հրածամ,
բոցագես, բոցահեր, հուրհեր:
Հրավեր — Կոչ, կանչ, հրավիրան(ք),
հորդոր: Հրավերք:
Հրավերք — ճաշկերույթ, հացկերույթ,
խնջույք, հրավեր:
Հրավիրել — Կանչել, ձայն տալ, հրավեր
ուղարկել: Առաջարկել:
Հրատապ — Անհետաձգելի, առաջնահերթ,
կենսահույզ, առօրյա:
Հրատարակել — Հրապարակել, հայտարարել,
տարածել: Տպագրել,
լույս ընծայել:
Հրատարակություն — Տպագրություն,
մամուլ: Լրագիր, հանդես, գիրք,
գրքույկ: Ծանուցում, հռչակում:
Հրատոչոր — Հրատապ, հրաբորբոք,
հրավառ, հրակեզ, բոցակեզ:
Հրացայտ — Հրափայլ, կրակոտ, կայծակնացայտ,
բոցացայտ:
Հրացոլք — Կարմրացոլք, կրակացոլք:
Հրափայլ -Հրացոլ, կրակափայլ, հրակայծակ:
Հրդեհ — Կրակ, հրկիզություն, խարույկ,
հրձիգ, բոցավառություն:
Հրդեհել — Հրկիզել, այրել, վառել, բոցավառել,
բոցակիզել, հրդեհ
գցել:
Հրեա ՜ Եբրայեցի, իսրայելացի, աբրա-
համի զավակ, հուդա, ջհուդ:
Հրել — Բոթել, հրմշտել, խթել, մղել,
ցնցել, քշել, բրթել (ժող.):
Հրեղեն — Կրակե, հրանման, հրածին,
բոցեղեն:
132 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130
Հրեշ — Ցուցանք, ճիվաղ: Հիդրա: Տգեղ,
անճոռնի, այլանդակ:
Հրեշավոր — Հրեշային, ճիվաղային,
զարհուրելի, գազանային, վայրագ:
Հրեշ, հրեշադեմ, տգեղ, անճոռնի,
այլանդակ, գարշադեմ:
Հրեշտակ — Մարգարե, առաքյալ, բանբեր:
Բարի, հեզ, համեստ: Սիրելի:
Հրեշտակային — Չքնաղ, գեղեցիկ,
չնաշխարհիկ, չքնաղագեղ:
Հրետակոծել — Ռմբակոծել, գնդակոծել:
Հրետաձգություն — Թնդանոթաձգություն,
հրետակոծություն, հրաձգություն:
Հրետանի — Թնդանոթ, հրանոթ:
Հրկիվել ՜ Այրել, վառել, բոցավառել,
բոցակիզել, հրդեհել:
Հրձիգ -Հրդեհաձիգ, շանթառաք, հրաձիգ:
Խռովարկու:
Հրճվալի(ց) — Հրճվագին, ցնծալի(ց),
ցնծագին, բերկրալի(ց):
Հրճվանք — Ցնծություն, ուրախություն,
բերկրանք, խնդություն:
Հրճվել — Ցնծալ, ուրախանալ, բերկրել,
զվարճանալ, խնդալ, խայտալ:
Հրովարտակ — Հրաման, հրամանագիր,
թագավորագիր:
Հրոսակ — Հրոսակախումբ, ավազակախումբ,
ասպատակ:
Հրոսակախումբ — Ավազակախումբ,
հրոսակ, ասպատակ, բանդա:
Հրուշակեղեն — Քաղցրեղեն, քաղցրավենիք,
անուշեղեն:
Հուդա — Քրիստոսավաճառ, աստվա-
ծավաճառ: Մատնիչ, դավաճան,
լրտես:
Հուզաթաթավ — Հուզիչ, սրտառուչ,
սրտաշարժ, սրտաճմլիկ, սրտակեղեք,
աղեկեզ:
Հուզել — Խռովել, վրդովել, փոթորկել,
ալեկոծել, գրգռել, տագնապել:
Հուզիչ — Արտառուչ, սրտաշարժ,
սրտաճմլիկ, սրտակեղեք, հուզաթաթավ,
աղեկեզ:
Հուզմունք — Ալեկոծություն, ալեկոծում,
հուզում, տագնապ: Իրարանցում,
շփոթություն, աղմուկ,
խռովություն, խռովք, վրդովմունք:
Հուզվել — Ազդվել, վրդովվել, խռովել,
այլայլվել, ալեկոծվել, շփոթվել,
բորբոքվել:
Հուժկու — Ուժեղ, հզոր, զորեղ, զորավոր,
կորովի:
Հուլաբար — Ծուլաբար, ծուլորեն, ծուլապես:
Հուլություն — Դանդաղկոտություն:
Ծուլություն, ալարկոտություն,
թուլամորթություն, մեղկություն,
հեղգություն: Անհոգություն, անտարբերություն:
Հուղարկավորել — Թաղել, դագաղի
հետևից գնալ, հուղարկել:
Հուղարկավորություն — Ագերթ, թաղում,
դիաթաղ:
Հում — Անեփ, կիսաեփ, թերեփ, անխաշ:
Խակ, տհաս:
Հումոր — Երգիծանք, սատիրա: Ծաղր:
Հույզ — Հուզմունք, հուզում, ապրում,
զգացմունք:
Հույժ — Խիստ, շատ, կարի, սաստիկ,
ծայրահեղ:
Հույլ1 — Ծույլ, ալարկոտ, թույլ, հեղգ,
՜ մեղկ, պղերգ: Ծանրաշարժ: Անտարբեր:
Հույլ2 — Խումբ, բազմություն, բույլ,
երամ: Աստղախումբ, հույլք, բազումք:
Հույն — Հելլեն, հունացի:
Հույս — Ակնկալություն, սպասելիք,
սպասում, ակնկալիք:
Հունդ — Հատիկ, սերմնահատ, ունդ:
Սերմանյութ, սերմ:
Հունձ — Հունձք, քաղ, խոտհարք: Ցորենքաղ:
Հունցել — Շաղախել, հունձ անել, շա-
ղել:
Հուշ — Հիշողություն: Հուշապատում,
հուշեր:
133 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130
Հուշարձան — Կոթող, հուշակոթող:
Հուշել — Թելւսդրել: Հուշարարել: Հիշեցնել:
Հուշիկ — Կամաց, հանդարտ, հանդարտիկ,
մեղմ, մեղմիկ, կամաց-կամաց:
Հուպ — Մոտակա, մերձավոր, մոտիկ:
Մեղմ:
Հուպ տալ — Մեղմել, ճնշել: Մղել: Հան-
դիմանել, նեղել:
Հուռթի — Արգավանդ, պտղաբեր, բերրի,
առատ, բարեբեր:
Հուռութ(ք) — Հմայություն, գիր, կախարդություն:
Հմայակ, հմայիչ,
թալիսման:
Հուսաբեկ — Հուսահատ, հուսակտուր,
սրտաբեկ, վհատ, թևաթափ, անհույս:
Հուսադրել — Քաջալերել, խրախուսել,
ոգևորել: Ներշնչել, հորդորել,
հույս տալ:
Հուսազրկել — Հուսաբեկել, հուսահատեցնել,
հուսալքել, հիասթափեցնել:
Հուսալ — Վստահել, ապավինել, սպասել,
ակնկալել, հույս տածել:
Հուսալի — Վստահելի, հուսավետ, հուսավառ:
Հուսաշատ, հուսառատ:
Հուսալքվել — Հուսահատվել, վհատվել,
ընկճվել, հուսախաբվել:
Հուսախաբ — Հիասթափ, հուսահատ,
հուսալքված, հուսաբեկ, հուսա-
կըտուր:
Հուսահատ — Հուսակտուր, հուսաբեկ,
սրտաբեկ, վհատ, թևաթափ, անհույս:
Հուսահատեցնել — Հուսազրկել, հու-
սալքել, հուսախաբել, հիասթափեցնել:
Հուսահատվել — Վհատվել, ընկճվել,
հուսալքվել, հուսախաբվել, հուսազրկվել:
Հուսաշող — Հուսավառ, հուսալից, հուսալի:
Հուսկ — Վերջին, վերջնական:
Հուր — Կրակ, բոց, խարույկ: Տապ: Ավյուն,
խանդ, եռանդ:
Հուրի — Գեղեցկուհի, փերի, դիցուհի:
Հուրհրատել — Փայլել, հուրհրալ,
վառվռել, փայլփլել, փայլատակել,
բոցավառվել:
Ձ
Ձագ — ճուտ (հավի), ճնճղուկ (ծտի),
դոխ, աղավնյակ, վարուժնակ
(աղավնու որձը), գավազ (բազեի),
հորթ (տավարի), մտրուկ (ձիու),
քուռակ (էշի), գառնուկ (ոչխարի),
ուլ (այծի), ամլիկ (մեկ տարեկան
ուլ), ալոջ (այծի էգը), խոճկոր, գոճի
(խոզի), փիսիկ (կատվի), ուղտաձագ,
փղորդի, կորյուն (առյուծի,
վագրի), լակոտ (շան), կոռնակ
(բորենու), քոթոթ (արջի), եզնորդ,
օձակորյուն, իժակորյուն (օձի),
եղնորդ (եղնիկի):
Ձագար — Ըմպուկ, քամոց: Դոխ, ողոն
(աղորիքի):
Ձախ — Ահյակ, ձախլիկ: (փխբ.) Անհաջող,
աննպաստ, ձախորդ:
Ձախողակ — Ձախորդ, անհաջողակ,
ձախ: Աննպաստ, անհաջող:
Ձախող(վ)ել — Վիժել, վրիպել, անհաջողություն
կրել, անհաջողության
մատնվել:
Ձախորդ — Անհաջողակ, ձախողակ,
անհաջող, անբարենպաստ, աննպաստ:
Ձախորդություն — Անհաջողություն, ձախողություն:
Վնաս, կորուստ,
աղետ, դժբախտություն, փորձանք:
Ձաղկանք — Օեծ, գանահարություն, գանակոծություն,
քոթակ, դնգստոց:
Ձաղկել — Հարվածել, խփել, զարկել,
գանահարել, գանակոծել, ծեծել,
մտրակել, խարազանել, դնգստել:
Պարսավել, անարգել, քննադատել:
134 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130
Ձայն — Հնչյուն, գոչյուն, ծպտուն, աղաղակ,
ճիչ, կանչ, մռնչյուն (առյուծի),
կառաչյուն (ուղտի), բառաչ,
բառաչյուն (կովի), հաչոց, ոռնոց,
կաղկանձ, վնգստոց (շան), գոչյուն
(եղջերուի, փղի), մլավոց
(կատվի), մայուն, մկկոց (ոչխարի,
այծի), վրնջյուն, վրնջոց, խրխըն-
ջյուն, խրխինջ (ձիու), փնչոց (ձիու
քթի), սնքռտոց (ջորու), զռոց (էշի),
կղկղոց (սագի), կռինչ (կարապի),
կռնչյուն (կռունկի), ղողանջ (զանգի),
կափկափյուն (արագիլի),
ծուղրուղու (աքաղաղի), կչկչոց
(հավի), ղունղունոց (աղավնու),
ճռճռոց, սուլոց, -ճռվողյուն,
ծվծվոց, գեղգեղանք, բզզոց,
տզզոց, կռկռոց, կական, կոծ, հառաչանք,
ճիչ, բաբախյուն, տրոփյուն,
շառաչ, կրճտոց, քրթմնջյուն,
չխկչխկոց, զրնգոց, գոռոց, ճարճատյուն,
դղրդյուն, սոսափյուն,
շրշյուն, խշշոց, շշուկ: Քվե: Տեղեկություն,
լուր:
Ձայնագրել — Նոտագրել, խազագրել:
Ձայնակցել — Երգակցել, ձայն ձայնի
տալ, (բրբ.) դամ քաշել:
Ձայնանիշ — Նոտա, երգանիշ, խազ
(հին հայկական):
Ձայնապնակ — Ձայնասկավառակ, երգապնակ:
Ձայնարկություն — Բացականչություն:
Ողբ, լաց:
Ձայնել — Կանչել, կոչել, գոչել, բացա-
կանչել, գոռալ, բղավել: Աղաղակել:
Ձանձրալի — Տաղտկալի, տաղտուկ,
սրտնեղիչ:
Ձանձրանալ — Հոգնել, տաղտկանալ,
զզվել, կշտանալ (փխբ.)>
Ձանձրացնել — Տաղտկացնել, հոգնեցնել,
զզվեցնել:
Ձանձրույթ — Ձանձրություն, տաղտուկ,
տաղտկություն:
Ձավար — Կորկոտ, բլղուր:
Ձար — Մազ (ձիու): Մաղ:
Ձգել — Քաշել: Գցել, նետել, շպրտել:
Ընդարձակել, տարածել, սփռել:
Մեկնել, կարկառել: Պնդացնել:
Ձգձգել — Քաշքշել: Քաշել, ձգել: Ուշացնել,
հետաձգել, երկարացնել:
Ձգվել — Մեկնվել, տարածվել, սփռվել,
փռվել: Երկարել:
Ձգտել — Հետամտել, նպատակադրվել,
միտել: Տենչալ: Ջանալ:
Ձգտում — Հակում, միտում: Մղում, ջիղ:
Ձեղնահարկ — Վերնահարկ:
Ձեղուն — Կտուր, տանիք, ծածկ: Առաստաղ,
առիք, օճորք:
Ձեռագիր — Ինքնագիր: Բնագիր, բնօրինակ,
իսկական: Գրչագիր, մագաղաթ:
Ձեռաց — Առձեռն: Անմիջապես:
Ձեռնադրել — Մկրտել, օրհնել, օծել,
կարգել:
Ձեռնածու — Աճպարար: Կախարդ,
վհուկ: Խաբեբա:
Ձեռնամարտ — Ձեռնակռիվ, բռնցքամարտ,
կռփամարտ: Ավինամարտ:
Ձեռնաշղթա — Ձեռնակապ, ձեռնակապանք,
կապանք, շղթա:
Ձեռնասուն — Ընտանի: Ման, աշակերտ:
Ձեռնարկ — Դասագիրք, դասընթաց,
ինքնուսույց, ուղեցույց:
Ձեռնարկատեր — Գործարանատեր:
Ձեռնարկել — Նախաձեռնել, սկսել,
ձեռնամուխ լինել: Հիմնել, հիմ-
նադրել:
Ձեռնարկություն — Հիմնարկություն:
Գործարան: Նախաձեռնություն:
Ձեռնափայտ — Գավազան, մական,
ցուպ, (բրբ.) չալիկ, ասա (կաթող.):
Ձեռներեց — Ձեռնարկու, գործարար:
Համարձակ, խիզախ, ճարպիկ:
Ձեռնհաս — Իրավասու, իրավազոր,
հմուտ, կարող: Պատշաճ, օրինա-
վոր;
Ձեռնոց — Թաթպան, թաթման:
Ձեռնպահ — Չեզոք, վերապահ:
135 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130
Ձեռնտու — Նպաստավոր, շահավետ,
օգտակար, օգտավետ, հարմար:
Նպատակահարմար, բարենպաստ,
նպաստավոր:
Ձեռնունայն — Դատարկաձեռն, ունայնաձեռն:
Ձեռք — Կուռ, թև, բազուկ, դաստակ,
ձեռնաթաթ, թաթ, բուռ: Զորություն,
իշխանություն, տիրապետություն:
Լրակազմ: Զույգ:
Ձեռքբերում ֊ Նվաճում, հաջողություն:
Ձև — Տեսք, կերպարանք, պատկեր: Օրինակ,
կաղապար: Եղանակ, կերպ:
Ձևակերպել — Ձևավորել, կերպավորել:
Հրամանագրել:
Ձևանալ — Կերպավորվել: Երևալ: Կեղծավորվել:
Ձևավորվել — Ձևակերպվել, կերպավորվել,
կազմվել, դառնալ, ոճավորվել:
.
Ձևացնել — Կերպավորել: Կեղծել,
թվացնել:
Ձևափոխել — Այլաձևել, այլակերպել,
փոխակերպել, կերպարանափոխել:
Ձևել — Կտրել: Պատռել, ճղել (ժող.),
ճեղքել:
Ձետ — Ագի, պոչ, տուտ, տտուն (թավամազ):
Ձերբազատել — Ազատագրել, ազատել,
փրկել:
Ձերբակալել — Ազատազրկել, բանտարկել,
բանտել, զնդանել:
Ձերբակալություն — Ազատազրկություն,
կալանք, բանտարկություն:
Ձի — Հովատակ, որձաձի (որձ), զամբիկ,
ճակ, մատյան, մատակաձի
(էգ), զարմանի (սերունդ ստանալու
համար էգ), նժույգ, արշավաձի
(հեծնելու), գրաստ (բեռնակիր),
երիվար, ասպ (խոշոր), վարգաձի
(կառքին լծված), մտրուկ (դեռա-
տի): ճերմակ (սպիտակ ձի), աշխետ
(շիկագույն), մողոշիկ (մոխրագույն),
շառատ (թխակարմիր),
ճանճկեն (սև և ճերմակ), արաբիկ
(արագընթաց):
Ձիանոց — Ախոռ, ախոռատուն:
Ձիապան — Ձիապահ, ձիաբույծ: Ձիարած,
երամակապան:
Ձիավարել — Երիվարել, արշավել, ձի
Ք2ել:
Ձիավոր — Հեծյալ, այրուձի: Հեծելազոր,
հեծելակ, ասպազեն:
Ձիարշավ — Ձիախաղ, մրցարշավ:
Ձիաքուռակ — Մտրուկ, քուռակ, հովատակ:
Ձիգ — Պիրկ: Պինդ, ամուր:
Ձիրք — Շնորհք, տաղանդ, քանքար, ընդունակություն,
կոչում:
Ձկնկիթ — Խավիար, ձուղպ:
Ձկնորս — Ցանցարկու, ուռկանավոր,
ձկնախույզ, ձկնահան, ցանցորդ:
Ձկնորսացանց — Ուռկան, ցանց, թոռ,
թարփ(մեծ):
Ձձում — Խնոցի, ծփոց:
Ձյութ — Կուպր, կպրաձյութ, կպրայուղ,
կպրաձեթ: Մաստակ, ծամոն:
Ձյութել — Ձյութապատել, կպրել,
կպրապատել: Խեժել:
Ձյունաբուք — Ձյունամրրիկ, բուք,
մրրիկ, ձյունահողմ, բուք ու բորան:
Ձյունագույն — Ձյունաթույր, սպիտակ,
ճերմակ, սպիտակագույն, ձյունասպիտակ,
ձյունաճերմակ, ճեփ
ճերմակ:
Ձյունաթույր — Ապիտակ, ճերմակ, ձյունաճերմակ,
սպիտակաթույր, սպիտակագույն:
Ձյունախեղդ — Բքախեղդ, բքահեղձ:
Ձյունածածկ — Ձյունապատ, ձյունատարած:
Ձյունաթաղ:
Ձնագնդի — Ձյունագնդակ, ձնագունդ:
Ձնհալ — Հալոց, հալք, ձյունահալք:
Ձող — Ձողափայտ, ցցափայտ, ցից,
բիր, ցուպ:
Ձոն — Նվեր, պարգև, ընծա: Ներբող, ձո-
ներգ, գովք, գովերգ, գեղոն, օդա
136 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130
Ձոնել -Նվիրել, ընծայել, ներբողել:
Ձոր — Լեռնամեջ, կիրճ, ձորակ, ծործոր,
հեղեղատ:
Ձորափ — Ձորեզր, ձորաբերան, ձորապռունկ:
Ձորձ — Լաթ, քուրջ, քուրձ, փալաս,
ջնջոց: Հագուստ, զգեստ:
Ձվաձև — Ձվարդ, ձվածիր, էլիպսաձև,
ձվանման:
Ձրի — Անվարձ, անվճար, անփող, անգին:
էժան: Ձրիաբար:
Ձրիակեր — Պորտաբույծ, պնակալեզ,
հացկատակ, դատարկապորտ:
Ձու — Հավկիթ: Ամորձի:
Ձուլածո — Ձույլ, ձուլակտոր: Ձուլվածք:
Թափածո:
Ձուլվել — Հալվել, կաղապարվել:
Կլանվել, կուլ գնալ:
Ձուղպ — Ձկնկիթ, խավիար:
Ղ
Ղեկ — Ուղղյակ (նավի): Ղեկավարություն,
առաջնորդություն:
Ղեկավար — Առաջնորդ, պարագլուխ,
ռահվիրա, կարապետ: Կառավարիչ,
տնօրեն, պետ, վարիչ: Նավավար:
Պատասխանատու, բարձրաստիճան:
Ղեկավարել — Առաջնորդել, գլխավորել,
վարել, կառավարել: Նավսս-
վարել:
Ղժժոց — Ղժվժոց, ղժղժոց, ղռվռոց,
ժխոր, աղմուկ, աղաղակ, իրարանցում,
վայնասուն, գոռոց, գոռգոռոց,
գոռում-գոչյուն:
Ղողանջ — Ղողանջյուն, ղողանջաձայն,
զնգոց, զնգզնգոց, զրնգոց,
ծլնգոց:
Ղողանջել — Զնգալ, զնգզնգալ, հնչել,
ծլնգալ:
Ղունղունալ — Գվգվալ, գղգղալ, վուն-
վրնալ (աղավնիների):
ճ
ճախարակ — Լիսեռնիկ, ջահրա, ջահրակ,
դուրգ, չարխ (բրուտի):
ճախրանք • ճախր, թռիչք, սլացք, սավառնում:
Պտույտ, շրջան:
ճախրել — Թռչել, սավառնել, սլանալ,
խոյանալ:
ճակ — ճայիկ, զամբիկ, ձի (էգ):
ճակատ — Առաջակողմ, առաջամաս,
ճակատամաս, երես (տան ֆասադ):
Խորագիր (գրքի): Ռազմաճակատ,
ռազմադաշտ: ճակատամարտ:
(փխբ.) Բնագավառ, ասպարեզ,
ոլորտ:
ճակատագիր — Բախտ, նախասահմանություն,
գիր, ֆալաք (բրբ.):
ճակատագրական — Անխուսափելի,
անհրաժեշտ: Բախտորոշ, վճռական,
օրհասական:
ճակատամարտ — Կռիվ, պատերազմ,
մարտ:
ճակատամարտել — Պատերազմել,
կռվել, մարտնչել, ճակատել:
ճակատել — Պատերազմել, ճակատամարտել,
կռվել: Մաքառել, պայքարել:
ճահիճ — ճահճուտ, տղմուտ, մոր, մո-
րուտ:
ճահճատենդ — Տենդ, դողէրոցք, դող
(մալարիա):
ճահուկ — Աղվեսախումբ, ոհմակ:
ճաղ — Միլ, շյուղ: Զարդաձող, վանդակաձող:
ճաղաշար(ք) — Բազրիք, վանդակապատ:
ճաղատ — Հերաթափ, հերատ, կունդ,
(բրբ.) քաչալ:
ճաճանչ — ճառագայթ, շող, ցոլք, նշույլ:
ճաճանչափայլ — Լուսափայլ, լուսաշող,
լուսապայծառ, փայլփլուն,
շողշողուն:
ճամարտակ — Լեզվանի, մեծաբան, մեծախոս,
պոռոտախոս, ճոռոմաբան:
137 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130
ճամարտակել — ճոռոմաբանել, ճոռո-
մախոսել, մեծւսխոսել, սնապարծել,
հպարտանալ, պարծենալ,
պոռոտախոսել, դատարկախոսել:
ճամբար — Բանակատեղ(ի), զորաճամ-
բար, բանակ:
ճամպրուկ — Մախաղ, պարկ: Ուղեպարկ:
Պայուսակ:
ճամփա — Տե ս ճանապարհ:
ճամփաբաժան — Ուղեբաժան, խաչմերուկ,
խաչուղի:
ճամփել — Ուղարկել, առաքել: Հեռացնել,
արձակել, ազատել:
ճամփորդ — ճանապարհորդ, ուղևոր,
ուղեգնաց, անցորդ:
ճայթյուն — Պայթյուն, բոմբյուն, շառաչյուն:
ճան — Վեգ, կոճ, կոճի: Գարշապար:
ճանաչել — Իմանալ, գիտենալ, ծանոթ
լինել, ծանել:
ճանաչվել — Իմացվել, ընդունվել, ճանաչում
գտնել:
ճանապարհ — ճամփա, ուղի, շավիղ,
կածան, արահետ, նրբուղի (նեղ),
պողոտա (լայն), փակուղի (ելք չունեցող),
ծառուղի (ծառերի միջով),
խճուղի, դերբուկ (խորդուբորդ):
Ուղղություն: Տարածություն: ճանապարհորդություն:
(փխբ.) Ելք,
միջոց, հնարք, ճար: Եղանակ:
ճանապարհորդել — Շրջագայել, ճամփորդել,
զբոսաշրջել:
ճանկ — ճիրան, մագիլ (գիշատիչների):
Եղունգ: Կեռ, կեռիք, կարթ: Աքցան:
ճանկել — Հափշտակել, յուրացնել,
խլել, զավթել, տիրել, տիրապեւոել,
բռնել:
ճանկռել — ճանկել, քերծել, պլոկել:
ճաշ — Կերակուր, ուտելիք: ճաշկերույթ,
սեղան: Կեսօր, միջօրե, ճաշաժամ:
ճաշակ — Համ: Հակում: Պերճություն,
գեղեցկություն, վայելչություն:
ճաշակել — Ուտել, խմել, փորձել, համտեսել,
ըմբոշխնել:
ճաշարան — ճաշատուն, սեղանատուն:
Ռեստորան: Խորտկարան:
ճաշկերույթ — Հրավերք, խնջույք, ճաշ,
սեղան (բանկետ), հացկերույթ:
ճապաղ — Ծավալուն, տարածուն:
Նոսր, ցանցառ: (փխբ.) Ձգձգված,
երկարաձիգ:
ճապաղել — Ծավալել, սփռել, տարածել,
ցրել:
ճառ — Ելույթ, ճառասացություն, ատենաբանություն,
հռետորություն:
Դամբանական:
ճառագայթ — Շառավիղ, ճաճանչ, շող,
նշույլ, ցոլք:
ճառագել -ճաճանչել, Շողալ, փայլել,
փայլփլել, փողփողալ, ճառագայթել:
Ծագել:
ճառել — Բանախոսել, ճառաբանել,
ատենախոսել: Մեծաբանել, մեծա-
խոսել:
ճար — Հնար(ք), միջոց, ելք: Դեղ, դարման,
բուժամիջոց, սպեղանի, բա-
լասան:
ճարակ — Կեր, անասնակեր, խոտ: Կերակուր,
ուտելիք, սնունդ: ճար:
ճարահատ — ճարահատյալ, հուսա-
կըտուր, հուսահատ, անհույս:
ճարել — Հայթայթել, գտնել, հոգալ:
ճարճատյուն — ճայթյուն, շառաչյուն,
շաչյուն:
ճարմանդ — Կոճակ: Աղխ (գրքի, գո-
տու):
ճարպ — ճրագու, ճենճ (ժող.), յուղ:
ճարպակալել -ճարպոտել, գիրանալ,
չաղանալ: Հարստանալ:
ճարպիկ — ճարտար, հնարագետ, աչ-
քաբաց: ճկուն, դյուրաթեք, վարժ:
ճարպկություն — Հնարագիտություն,
աչքաբացություն, ճարտարություն:
ճարպոտ — Յուղոտ, յուղալի: Պարարտ,
գեր:
ճարտասան — Պերճախոս, հռետոր, բեմասաց,
ճառախոս: Ոսկեբերան
(փխբ.):
138 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130
ճարտասանություն — ճարտարախոսություն,
հռետորություն, պերճաբանություն:
ճարտար — Հմուտ, ճարպիկ, վարժ,
հնարագետ, վարպետ:
ճարտարագետ — ճարտարապետ, ին-
ժեներ:
ճաք — ճեղք, ճեղքվածք:
ճաքել — ճաքվել, ճեղքվել, տրաքվել,
ճայթել, պայթել, պատռվել, ճաք-
ճըքել:
ճգնաժամ — Տագնապ, վճռաժամ: Օրհաս:
ճգնավոր — ճգնավորական, անապատական,
ասկետ, մենավոր, աբեղա,
մենակյաց:
ճգնարան — Մենաստան, մենարան,
ճգնսսխուց, առանձնոց, մեկուսարան,
անապատ:
ճգնել — Ջանալ, աշխատել, հետա-
մըտել, նկրտել, ջանք թափել:
ճգնավորել:
ճգնություն — ճգնավորություն, ասկե-
տություն, մենակեցություն: Ջանք,
ճիգ:
ճեղք — Պատռվածք, ճեղքվածք, բացվածք,
հերձ, ծերպ, փապար,
արանք:
ճեղքել — Պատռել, հերձել, պատառոտել,
բաժանել, երկպառակել, երկ-
փեղկել:
ճեմարան — Համալսարան, ինստիտուտ:
Ակադեմիա, կաճառ:
Ուսումնարան, վարժարան, կրթարան:
Զբոսավայր, զբոսատեղ, ճեմավայր:
ճեմել — Զբոսնել, շրջագայել, պտտել,
ման գալ: Շարժվել, գնալ, քայլել:
ճենապակի — Հախճապակի:
ճեպ — Շտապ, փույթ, աճապարանք:
Ջանք, հոգ, ճիգ:
ճեպազրույց — Հարցազրույց (բրիֆինգ):
ճեպընթաց — Արագընթաց, ճեպագնաց,
սրընթաց, սրարշավ:
ճերմակ — Սպիտակ, սպիտակավուն,
ձյունաթույր, ձյունաճերմակ:
ճերմակահեր — Սպիտակահեր, սպիտակամազ,
ձյունագես, ձյունահեր,
արծաթագլուխ, ալեխառն,
ալեհեր, ալեզարդ, ալևոր:
ճերմակավուն — Սպիտակավուն, սպիտակաթույր,
ճերմակ, սպիտակ,
ճերմակաթույր:
ճեփճերմակ — Սիփսպիտակ, սպիտակ,
ճերմակ, ձյունաճերմակ, ձյունասպիտակ:
ճզմել — ճխլել, ճմլել, տրորել, փշրել,
սանրել: Սեղմել, հուպ տալ: Կեղե-
քել:
ճիգ — Ջանք, փույթ, հոգնություն, աշխատություն,
եռանդ:
ճիշտ — Ուղիղ, շիտակ, ճշմարիտ,
ստույգ, հավաստի, ճշգրիտ:
Իրավ, հիրավի: Իսկական, բուն:
6իէ ՜ ճչյուն, գոչյուն, բացականչություն,
ձայն, կանչ, բոռոց, աղաղակ,
վայնասուն, ծղրտոց, գոռոց,
գոռգոռոց, գանգյուն, ծվոց,
ծվծվոց:
6իպոտ — Վարոց, ցուպ, ձաղկիչ: Շիվ,
մորճ: Գավազան, խարազան:
ճիպոտահարել — Մտրակել, ձաղկել,
խարազանել, գավազանել, ծեծել:
ճիվաղ — Հրեշ: Դև, չարք: (փխբ.) Վայրագ,
արյունարբու:
ճիտ — Պարանոց, վիզ:
ճիրան — Մագիլ, ճանկ, եղունգ:
ճլորթի — ճոճանակ, ճոճք, օրորոց:
ճկվել — Թեքվել, ծռվել, խոնարհվել,
կռանալ, կորանալ, կքվել, կեռվել,
կզել:
6կուն — Դյուրաթեք, դյուրակոր, առաձ-
գական: Դյուրաշարժ:
ճղել — ճեղքել, պատռել, ձևել, պատառոտել:
Փախչել (փխբ.)’֊
ճղճիմ — Փոքրոգի, փոքրասիրտ, մանրախնդիր,
նեղսիրտ: Չնչին, աննշան,
անարգ:
139 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130
ճղճղալ — Աղաղակել, աղմկել, գոչել,
գոռալ, գոռգոռալ, ճղալ, ղժղժալ:
ճղփալ -ճողփւսլ, չփչփալ, չփչփացնել:
ճմլել — ճզմել, ճխլել, տրորել, ճնշել,
սեղմել, մամլել, քամել (շոր, լաթ),
հունցել, շաղել (կավ, խմոր), կո-
խել (խաղողը հնձանի մեջ): Մոր-
մոքել, կսկծեցնել:
ճմռել — ճմլել, շփել, քսել, տրորել,
ճզմել, մզել::
ճյուղ — Ծառաճյուղ, (բարակ) ոստ,
ուղեշ, շառավիղ, ընձյուղ, շիվ,
շյուղ, մորճ (դալար): Թև (ջահի):
Մասնաճյուղ, ստորաբաժանում:
ճյուղաշատ — ճյուղառատ, ճյուղավոր,
բազմաճյուղ, սաղարթախիտ:
ճյուղավորվել — ճյուղավորել, ճյուղա-
բաժանվել: Ստորաբաժանվել:
ճնճղուկ — Շիտ:
ճնշել — Սեղմել, ճզմել, ճմլել, տրորել:
Նեղել, չարչարել, հարստահարել,
կեղեքել (ժողովրդին): Զսպել, ընկ-
ճել, արգելել (ապստամբություն):
ճնշում — Սեղմում: Բռնություն, հարկադրություն,
ստիպմունք:
ճշգրիտ — Ստույգ, հավաստի, իրական,
ճիշտ, ճշմարիտ, ուղիղ, շիտակ:
Իսկական, բուն, հարազատ:
ճշգրտել — Ստուգել, ճշտել, ուղղել,
շտկել:
ճշմարիտ — Իրական, ճիշտ, ճշգրիտ,
ստույգ, ուղիղ, շիտակ, հավաստի:
ճշմարտախոս — ճշմարտաբան, արդարախոս,
ուղղախոս:
ճշմարտասեր — Արդարասեր, արդարամիտ,
ճշմարտախոս, արդարադատ,
շիտակ, ուղղամիտ, անկողմնակալ,
անկողմնապահ, անշահախնդիր,
անաչառ:
ճշմարտություն — Ստույգություն,
ճշտություն, իսկություն, ճշմարտացիություն:
Իրողություն, եղելություն:
Անկեղծություն, իրավացիություն:
ճշտապահ — ճշտասեր, ճշտապահանջ,
խստապահանջ:
ճշտել -ճշգրտել, ստուգել, շտկել, ուղղել:
Որոշել, հաստատել:
ճոթ — Ծայր, սկիզբ, վերջ, տուտ (բրբ.):
Մաս, կտոր, պատառ: Գործվածք,
կտորեղեն:
ճոխանալ — Փարթամանալ, բարգավաճել,
զարգանալ, շքեղանալ,
պերճանալ:
ճոխացնել — Հարստացնել, զարգացնել,
ընդարձակել: Շքեղացնել,
փարթամացնել, պերճացնել:
ճոխություն — Առատություն, լիություն,
շատություն, լիառատություն: Շքեղություն,
պերճություն, փարթամություն:
Հարստություն, ունևորություն:
ճոխ — Հարուստ, պերճ, փարթամ, շքեղ:
Հզոր, երևելի: Առատ, լեցուն:
ճողոպրել — Փախչել, պրծնել, ազատ-
վել:
ճողվածք — Աղեթափ, իջվածք (գրիժա):
ճոճ-Ьոճաթոռ, ճոճք, ցանցաճոճ: Օրորոց,
կախօրրան, ճլորթի (բրբ.):
ճոճվել — Օրորվել, տատանվել, տարուբերվել,
շարժվել, երերալ:
ճոն — Մուշտակակար, մորթագործ:
ճոպան — Չվան, թոկ, պարան, առա-
սան(բարակ), մալուխ (կաբել),
կառան, փոկ:
ճոռոմ — Փքուն (ոճ), վերամբարձ, ամպագոռգոռ:
ճորտ — Հարկատու, հպատակ (ֆեոդալի),
անազատ: Ստրուկ: Գերի:
ճորտատեր — Ֆեոդալ, ավատատեր:
ճչալ — Կանչել, բացականչել, բոռալ
(արևմտհ.), գոռալ, աղաղակել,
ծղրտալ, գոռգոռալ:
ճպել — Թարթել, կկոցել, քթթել, բաց-
խփել, ճպճպացնել (աչքերը):
ճպուռ ֊ճռեկ, ճռիկ, ծղրիդ:
ճռինչ — ճռնչյուն, ճռոց, ճռռոց, ճռճռոց
(սայլի): _
140 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 131-140
