ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130

Գլխավոր էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐԻ, ՀԱԿԱՆԻՇՆԵՐԻ, ՀԱՄԱՆՈՒՆՆԵՐԻ, ԴԱՐՁՎԱԾՔՆԵՐԻ ՈՒՂՂԱԳՐԱԿԱՆ-ԲԱՑԱՏՐԱԿԱՆ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ 
Рефераты. Редкие книги.

Հարգարժան — Կարգելի, պատվարժան,

պատվելի:մեծապատիվ, մեծարգո,

Հարգել — Մեծարել, պատվել, ակնածել,
պաշտել, պատկառել, գնա-
հատել:
Հարգելի — Պատվելի, հարգարժան,
պատվարժան, մեծապատիվ, մեծարգո:
Հարգի — Արժեքավոր, թանկ, թանկագին,
թանկարժեք: Ընտիր, պատվական:
Հարդ — Դարման, երդ, մղմեղ, մռեղ:
Հարդարանք — Զարդարանք, արդուզարդ,
պաճուճանք, հանդերձանք:
Հարդարել — Զարդարել, զուգել, կոկել,
պաճուճել: Կարգավորել:
Հարել1 — Միաբանել, միանալ, մոտենալ,
մերձենալ: Հետևել: Խառնվել:
Հարել2 — Կցել, կպցնել, ավելացնել:
Հարել3 — Հնձել, քաղել: Հւսրվածել:
Հարեմ — Կանանոց, հարեմատուն:
Հարևան — Դրացի, դրկից, պատկից:
Մոտիկ, մոտակա, մերձակա:
Հարևանցի — Թեթև.սսկի, անցողակի,
թեթև, թռուցիկ, մակերեսային:
Հարթ — Տափարակ, դուրան: Ուղիղ, շիտակ,
կոկ, հավասար, ողորկ, տա-
փակ:
Հարթավայր — Հարթություն, դաշտավայր,
դաշտ, հովիտ, տափաստան,
տափարակ, տափ:
Հարթել — Հարթեցնել, հավասարեցնել,
շտկել, ողորկել, կոկել, հղկել:
Կարգավորել:
Հարթություն — Հարթավայր, դաշտավայր,
դաշտ, հովիտ, տափարակ:
Հարկ1 — Հարկաբաժին, դստիկոն:
Օթևան, տուն, ապաստարան:
Հարկ2 — Տուրք, խարջ (բրբ.):
Հարկ3 — Կարիք, անհրաժեշտություն,
պետք: Բռնադատություն, հարկադրանք:
Հարկադիր — Պարտադիր, բռնի:
Հարկադրել — Պարտադրել, ստիպել,
պարտավորեցնել, պահանջել:
Հարկահավաք — Հարկահան, հարկաժողով,
հարկառու:
Հարկավ -Իհարկե, անշուշտ:
Հարկավոր — Անհրաժեշտ, պետքական,
կարևոր, պիտանի, օգտակար:
Հարձակվել — Արշավել, գրոհել, դիմագրավել,
նետվել, խոյանալ,
խուժել:
Հարձակում — Արշավանք, գրոհ, ներխուժում,
ասպատակություն:
Հարճ — Սիրուհի, տարփուհի, տարփածու,
հոմանի, հոմանուհի, սիրող:
Հարմար — Վայելուչ, պատշաճ, վայել,
տեղին, համապատասխան: Պատեհ:
Հարմարավետ — Հարմար, հանգստավետ,
բարեկարգ:
Հարմարել — Պատշաճել, համապատասխանել,
սազել:
Հարմարվել — Համակերպվել:
Հարս-Նորահարս, թագուհի: Հարսնացու:
Հարսանիք — Հարսնահանդես: Ամուսնություն,
պսակադրություն:
Հարսնախոսություն — Խնամախոսություն,
նշանադրություն, նշանախոսություն:
Հարստահարել — ճնշել, շահագործել,
կեղեքել, գռփել, նեղել:
Հարստահարիչ — Կեղեքիչ, գռփիչ, ցեց
(փխբ.):
Հարստանալ — Ունևորանալ, ունևո-
րել: Բարգավաճել, առատանալ:
Հարստություն — Կարողություն, ունևորություն,
ինչք: Առատություն,
ճոխ, լիություն: Գանձ: Թագավորություն,
իշխանություն:
Հարված — Բախյուն, զարկ, բախում
(դռան): Բաբախում, տրոփյուն
(սրտի): Ապտակ: Օեծ, գանակոծում:
Աղետ, չարիք, պատուհաս

120 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130

Հարվածել — Զարկել, խփել, թխկացնել,
բախել, ծեծել, խարանել, ձաղկել,
գանակոծել, գանահարել, կոփել,
բռնցքահարել, բամփել (խսկց.):
Հարց — Խնդիր, հարցմունք, հարցում:
Գործ:
Հարցական — Թեական, անորոշ, կասկածելի,
երկբայելի:
Հարցաքննություն — Հետաքննություն,
հարցուփորձ, քննություն:
Հարցնել — Դիմել, խնդրել: Հւսրցա-
քննել, հարց տալ:
Հարցում — Հարցաքննություն, քննություն,
հարցուփորձ: Հարց, հարցմունք:
Հարություն — Վերակենդանություն, վերածնունդ:
Զատիկ:
Հարուստ — Ունևոր, մեծատուն, մեծահարուստ,
ընչատեր, երևելի:
Առատ, արգավանդ, բերրի: ճոխ,
պերճ, փարթամ, շքեղ:
Հաց — Ցորենհաց, գարեհաց, մատնաքաշ,
նկանակ, լավաշ, լոշ, անեկ
(խմորը չհասունացած), բաղարջ
(անթթխմոր), սոմի, բոքոն, ճաթ
(եգիպտացորենի): Հացահատիկ:
Ուտելիք, սննդամթերք, պարեն:
Ապրուստ:
Հացատուն — Թոնրատուն:
Հացթուխ — Հացագործ, փռնապան,
փռնչի (բրբ.):
Հացկատակ — Պնակալեզ, ձրիակեր,
պորտաբույծ, մակաբույծ:
Հացկերույթ — Խնջույք, կերուխում,
խրախճանք:
Հափշտակել — Խլել, գրավել, տիրանալ,
շորթել, կորզել, ճանկել, կո-
ղոպտել, թալանել, գողանալ,
փախցնել, առևանգել, գջլել: Հրա-
պուրել, կախարդել, թովել, դյութել,
գերել, հիացնել, առինքնել:
Հեգ — Խեղճ, թշվառ, ողորմելի, տառապյալ,
դժբախտ, անբախտ,
ապերջանիկ:
Հեգել — Կապել (վանկ), վանկատել:
Հնչել, արտասանել, կարդալ:
Հեգնական — Ծաղրական, հեգնիչ,
հեգնոտ, հեգնալից: Հեգնաժպիտ:
Հեգնանք — Հեգնություն, ծաղր, ծաղրանք,
այպանում, երգիծանք:
Հեգնել — Ծանակել, ծաղրել, այպանել,
անգոսնել:
Հեզ — Հնազանդ, հլու, խոնարհ, մեղմ,
հեզահամբույր, բարեհամբույր:
Հեզաճկուն — Հեզասահ, մեղմասահ,
հեզանազ:
Հեթանոս — Կռապաշտ, դիցապաշտ,
դիվապաշտ: Անհավատ, անօրեն,
այլակրոն:
Հելլեն — Հույն, հունացի, հելլենացի:
Հեծան — Գերան, մարդակ:
Հեծել — Հառաչել, արտասվել, հեկեկալ,
ողբալ, սգալ, լալ, հեծեծել:
Տառապել, տանջվել:
Հեծելազոր — Այրուձի, հեծելագունդ,
հեծելախումբ, ասպախումբ:
Հեծեծել — Հ առաչել, հեծկլտալ, հեկեկալ,
լալ, արտասվել, սգալ, ողբալ,
կոծել:
Հեծկլտալ — Հեկեկալ, արտասվել, լալ,
փղձկալ, հեծել, հառաչել, սգալ,
ողբալ, կոծել:
Հեծյալ — Ձիավոր, այրուձի, ասպետ:
Հեկեկալ — Հեծկլտալ, լալ, արտասվել,
փղձկալ, հառաչել, սգալ, րղբալ:
Հեղաշրջել — Փոխել, փոփոխել, բարեփոխել:
Կործանել, տապալել:
Հեղաշրջում — Հեղափոխություն, հեղաբեկում,
հակաշրջում: Բարեփոխում:
Հեղափոխել — Հեղաշրջել, տապալել,
կործանել: Փոխել, փոփոխել:
Հեղգ — Օույլ, անհոգ, պղերգ, հույլ,
թույլ, մեղկ: Դանդաղ, համր:
Հեղել — Թափել, լցնել, ածել, դատար-
կել, թափթփել:
Հեղեղ — Հորձանք, ջրհեղեղ, տարափ,
ողողում, (բրբ.) սելավ: Հեղեղատ:

121 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130

Հեղեղատ — Ձոր, ձորակ, խանդակ: Հե-
ղեղ:
Հեղեղել — Ողողել, վարարել: Լցնել:
Հեղինակ — Գրող, մատենագիր: Գյուտարար:
Հեղինակել -Ստեղծագործել, գրել, շարադրել:
Երկնել, հորինել: Կազմել:
Հեղինակություն — Հարգանք, նշանակություն,
կշիռ: Ազդեցություն, ուժ,
իշխանություն:
Հեղհեղուկ — Փոփոխական, դյուրափոփոխ,
անհաստատ, անկայուն:
Հեղձուկ — Խեղդուկ, շնչասպառ, շնչահեղձ:
Հեղձուցիչ — Խեղդիչ, խեղդուկ: ՜ճնշիչ,
կաշկանդիչ, նեղիչ:
Հեղուկ — Լուծույթ, հեղանյութ: Ջրիկ,
հոսուն, ծորուն:
Հեղույս — Գամ, մեխ: Գնդերիթ:
Հեն — Հրոսակ, ասպատակ: Ավազակ,
ելուզակ, ծովահեն, օդահեն:
Հենակ — Անթացուպ, հենացուպ:
Հենակետ — Հենարան, կռվան, նեցուկ:
Հենարան — Նեցուկ, հենակետ, կռվան:
Կռնակ, թիկունք (փխբ.):
Հենվել — Կռթնել: Ապավինել, վստահել,
հավատալ:
Հենց — Այնպես, միայն, լոկ: Անմիջապես,
իսկույն: Այժմ, նոր:
Հեշտ — Դյուրին, հանգիստ, հանգստավետ,
հեշտորեն:
Հեշտագին — Հեշտալի, ախորժելի,
ցանկալի, հաճելի, դուրեկան:
Հեշտասեր — Ցանկասեր, ցանկամոլ,
վավաշոտ, պագշոտ, տռփոտ,
տռփասեր, իգամոլ, շվայտ, ցոփ,
բղջախոհ, անառակ: Փափկասեր:
Հեռահար — Հեռաձիգ:
Հեռանալ — Մեկնել, գնալ, երթալ: Անջատվել,
բաժանվել: Շեղվել: Մեկուսանալ:
Հեռանկար — Ապագա: Ակնկալություն,
սպասելիք, ակնկալիք, սպասում:
Հեռավորություն — Միջոց, տարածություն,
երկարություն:
Հեռավոր — Հեռու: Օտար: Վաղեմի:
Հեռատես — Կանխատես, նախատես:
Սրատես, պայծառատես:
Հեռացնել — Վռնդել, հանել, վտարել:
Վանել, քշել: Արտաքսել: Մեկուսացնել:
Հեռու — Հեռավոր, հեռակա: Մեկուսի:
Հեսան — Հեսանաքար, սրոց, սրաքար:
Հևալ — Փնչալ, շնչակտուր լինել:
Հևիհև — Շնչասպառ, շնչակտուր,
հևասպառ:
Հևք ֊ Հևոց, հև, շնչառություն, շունչ:
Հետ — Միասին, կողքին, հանդերձ, մեկտեղ:
Հետագա — Ապագա, գալիք, առաջիկա:
Հետևյալ, հաջորդ, մյուս:
Հետադեմ — Հետամնաց, տգետ, խավարամիտ,
խավարամոլ:
Հետազոտել — Քննել, ուսումնասիրել:
Պրպտել, փնտրել: Հետաքննել:
Հետազոտություն — Ուսումնասիրություն:
Քննություն: Խուզարկություն:
Հետախուզել — Պրպտել, խուզարկել,
փնտրել: Հետազոտել:
Հետախույզ — Գործակալ, լրտես, խուզարկու,
քննախույզ:
Հետաձգել — Ուշացնել, հապաղել,
ձգձգել, երկարաձգել, առկախել:
Հետամնաց — Հետադեմ, տգետ, անզարգացած,
խավարամիտ, խա-
վարամոլ:
Հետամտել — Հետևել, հետապնդել,
հալածել:
Հետապնդել — Հալածել, հետևել,
կրնկել, հետամուտ լինել, հետևից
ընկնել:
Հետաքննել — Քննել, հարցաքննել, հե-
տախուզել, հետազոտել:
Հետաքրքիր — Հետաքրքրական, հետաքրքրաշարժ,
ուշագրավ: Հար-
ցասեր:

122 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130

Հետաքրքրել — Գրավել, ուշադրություն
գրավել: Շահագրգռել:
Հետևաբար — Հետևապես, ուրեմն, ուստի,
այսպիսով:
Հետևակ — Հետևազոր: Հետիոտն:
Հետևանք — Արդյունք, արգասիք: Ելք,
վախճան, վերջ: Հետևություն:
Հետևել — Հսկել, դիտել, նայել: Հե-
տապնդել: Հաջորդել: Բխել (եզրակացություն):
Հետևյալ — Հետագա, հաջորդ, մյուս:
Հետևորդ — Կողմնակից: Հետևող,
աշակերտ, հարող, շարունակող:
Հետզհետե — Աստիճանաբար, օրըստօրե,
կամաց-կամւսց, քայլ առ քայլ:
Հետին — Վերջին, հուսկ: Ծայրաստիճան,
ծայրագույն: Աննշան (անձ.):
Հետիոտն — Հետևակ, հետևակագնաց,
ոտավոր:
Հետնորդ — ժառանգ, սերունդ, ժառանգորդ:
Հետո — Հետագա: Ապա, այսուհետև:
Հետք — Դրոշմ, կնիք, նշան, նշույլ,
ստվեր: Տպավորություն, ազդեցություն:
Հեր — Մազ , վարս, ծամ, գես, գիսակ,
հյուսակ:
Հերակալ — Մազակալ, ծամ(ա)կալ,
վարսակալ, հերակապ:
Հերլսրձակ — Գիսարձակ, գիսախռիվ,
ծամարձակ:
Հերետիկոս — Հերձվածող, աղանդավոր,
հնածես:
Հերթ — ԿԱյրգ: Հերթափոխ, հերթափո-
քա#քյ*ււն: ժամանակ, պահ:
Հերթապահ — Օրապահ: ժամապահ:
Հերկ — Վար: Ցել:
Հերկել — Գութանել, արորել, ակոսել,
վարել, ցելել, վար անել:
Հերձել — Կտրել, ճղել, ճեղքել, հերձատել,
պատռել:
Հերձվածող — Աղանդավոր:
Հերյուն — Բիզ, մախաթ, ասեղ:
Հերյուրանք — Ամբաստանություն,
զրպարտություն, բանսարկություն,
չարախոսություն, զրպարտանք:
Կեղծիք:
Հերյուրել — Հնարել, զրպարտել, բանսարկել,
չարախոսել, վատաբանել,
նյութել:
Հերոս — Դյուցազն, քաջ, խիզախ, արի,
կտրիճ:
Հերոսավեպ — Դյուցազնավեպ, հերոսապատում:
Հերսոտել — Բարկանալ, ջղայնանալ,
վրդովվել, սրդողել, չարանալ,
զայրանալ:
Հերքել — ժխտել, մերժել, բացասել,
բացառել, ուրանալ: Եղծել:
Հզոր — Զորավոր, ուժեղ, զորեղ, ուժգին,
սաստիկ, ազդեցիկ, կորովի:
Հիանալ — Սքանչանալ, զմայլվել,
հափշտակվել, գերվել, դյութվել,
կախարդվել, հմայվել, հրապուրվել:
Ապշել, զարմանալ:
Հիանալի — Աքանչելի, զմայլելի, հրաշալի,
չնաշխարհիկ, անզուգական,
չքնաղ:
Հիասքանչ — Չքնաղ, հրաշալի, սքանչելի,
հոգեզմայլ, հրաշագեղ,
չքնաղագեղ:
Հիացմունք — Զմայլություն, զմայլանք,
սքանչություն, հիացում, հափշտակություն,
հիացք: Գոհունակություն:
Հիերոգլիֆ -Գաղափարագիր, նշանագիր,
մեհենագիր:
Հիմա — Այժմ, ներկայումս, արդ:
Հիմար — Անխելք, ապուշ, տխմար, խելապակաս,
դատարկամիտ, թանձրամիտ,
դատարկագլուխ, օութ,
բթամիտ, թեթևամիտ, ծանծաղամիտ,
հաստագլուխ, ցանցառ,
տկարամիտ, դմբո:
Հիմնադիր-Նախահայր, սկզբնաղբյուր:
Հիմնադրել — Հիմնել, ստեղծել, հիմնավորել,
սկզբնավորել, կազմակերպել,
հաստատել:

123 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130

Հիմնական — էական, գլխավոր, կսսրե-
վոր, արմատական, առանցքային:
Հիմնավոր — Հաստատահիմն: Բանական,
իրավացի, տրամաբանական:
Հիմնավորել — Հիմնել, հիմնադրել: Արմատավորել:
Պատճառաբանել,
տրամաբանել:
Հիմնարկ — Հիմնարկություն, ձեռնարկություն,
հաստատություն:
Հիմնել — Հիմնադրել, ստեղծել, կազմակերպել,
հաստատել, հիմնավորել,
հիմք դնել:
Հիմնովին — Ամբողջովին, ամբողջապես,
արմատապես, լիովին, ծայրեծայր:
Հիմունք — Հիմք: Սկզբունք:
Հիմք — Պատվանդան, հենարան:
(փխբ.) Բազիս: Պատճառաբանություն,
փաստարկ: Պատճառ, շարժառիթ:
Հիմունք, նախադրյալ:
Հին — ] Վաղեմի, նախկին,
Հինավուրց — ‘ հնամենի, հնամյա,
հնօրյա, հնադարյան, հնագույն,
վաղնջական:
Հիշաչար — Ոխակալ, ոխապահ, քինախնդիր,
վրիժառու, քինակալ:
Հիշատակ — Հուշ, հիշատակություն:
Հիշողություն: Անուն, համբավ:
Նվեր:
Հիշատակարան — Օրագիր, հուշատետր:
Հիշատակել — Հիշել, մտաբերել, անունը
տալ:
Հիշարժան — Հուշարժան, հիշատակելի,
արժանահիշատակ:
Հիշատակելի — Արժանահիշատակ,
հիշարժան, հուշարժան:
Հիշել — Մտաբերել, վերհիշել, միտքը
բերել: Հիշատակել, անունը տալ:
Հիշեցնել — Միտքը բերել, միտքը գցել:
Երեսովը տալ:
Հիշոց — Հայհոյանք, ուշունց (բրբ.)-
Հիվանդ — Անառողջ, վատառողջ,
տկար, հիվանդոտ, ախտավոր,
ցավագար:
Հիվանդագին — Ցավագին, հիվանդոտ,
վատառողջ:
Հիվանդանալ — Տկարանալ, ախտահարվել,
անկողին ընկնել:
Հիվանդոտ — Հիվանդ, անառողջ, վատառողջ:
Հիվանդություն — Վատառողջություն,
տկարություն, հիվանդություն:
Ախտ, ցավ:
Հիրավի — Հարկավ, անշուշտ, արդարև,
անտարակույս, իրավ, իրոք:
Հլու — Հեզ, հնազանդ, խոնարհ, մեղմ,
մեղմաբարո, խելոք, անսացող:
Հղանալ — Ծրագրել, մտադրվել:
Հղացում — Մտահղացում, գաղափար:
Հղի т (բրբ.) Ծոցվոր, երեխով, պատճառավոր,
տղոցկան:
Հղկել — Հարթել, կոկել, ողորկել:
Հղփանալ — Կշտանալ, հագենալ:
Լկտիանալ: Անառականալ, շվայտանալ,
ցոփանալ:
Հմայակ — Հմայիչ, թալիսման, հու-
ռութք, բժժանք:
Հմայել — Դյութել, կախարդել, թովել,
հրապուրել, գրավել, գերել, հիացնել,
առինքնել:
Հմայիչ — Դյութիչ, թովիչ, հրապուրիչ,
գրավիչ, կախարդիչ, առինքնող,
զմայլիչ:
Հմայք — Հրապուրանք, հրապույր, թովչանք,
թովչություն: Հմայություն:
Հմտանալ — Վարժվել, փորձվել, մասնագիտանալ,
վարպետանալ:
Հմուտ — Վարժ, գիտակ, ճարտար, փորձառու,
ուսյալ:
Հյութ — Հեղուկ, ավիշ, քամուք: Սնունդ:
Հյութալի — Հյութալից, հյութառատ,
հյութեղ, ջրալի:
Հյուլե — Ատոմ: Մասնիկ, տարր: Շամանդաղ,
մանրափոշի: Նյութ:
Հյուծախտ — Թոքախտ, բարակացավ,
ծյուրախտ, պալարախտ:
Հյուծվել — Նիհարել, բարակել, տկարանալ,
ծյուրվել, (ժող.) հալվել, մաշ-
վել:

124 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130

Հյուղ — Հյուղակ, խրճիթ, խուղ, հոլիկ,
քոլիկ, քողտիկ:
Հյուս — Հյուսակ, հյուսք, հյուսվածք,
ծամ, գիսակ: Ձյունահյուս:
Հյուսել — Գործել, հինել, ոստայնակել,
մանվածել: Կցել, կապկցել:
Հյուսիսափայլ — Հյուսիսայգ, բևեռւս-
փայլ:
Հյուսկեն — Հյուսվածո, ցանցակերպ:
Հյուսն — Ատաղձագործ:
Հյուսվսւծեղեն — Կերպաս, պաստառ,
ոստայն: Կտավ:
Հյուսվածք — Հորինվածք: Շարւսդըր-
վածք: Հյուսք: Գործվածք:
Հյուսվել — Գործվել, հինվել: Կցվել, կապակցվել:
Հորինվել, շարադրվել:
Հյուր — Այցելու, հրավիրյալ, բազմական,
վանավոր, կոչնական:
Հյուրամեծար — Հյուրասեր, հյուրընկալ,
ասպնջական:
Հյուրամերժ — Անհյուրընկալ, անհյու-
րասեր, հյուրատյաց, անաղուհաց:
Հյուրանոց — Իջևան, օթևան, իջևանատուն,
պանդոկ:
Հյուրանոցատեր — Իջևանատեր, օթե-
վանատեր, պանդոկապետ:
Հյուրասենյակ — Ընդունարան, հյուրասրահ,
սալոն, այցասենյակ:
Հյուրասեր — Հյուրընկալ, հյուրամեծար,
ասպնջական, օտարասեր:
Հյուրասիրել — Հյուրընկալել, պատվել,
մեծւսրել, ընդունել:
Հյուրրնկալ — Հյուրասեր, հյուրամեծար,
հյուրատեր:
Հյուրընկալել — Հյուրասիրել, օթևա-
նել, օթևան տալ: Հյուր գնալ:
Հնաբան — Հնագետ, հնախոս, հնախույզ:
Հնագետ — Հնաբան, հնախոս, հնախույզ:
Հնագիտակ:
Հնագույն — Վաղեմի, հին, հինավուրց,
հնադարյան, վաղնջական, նախնադարյան:
Հնադավան — Հնածես, հնահավատ:
Հնադարյան — Դարավոր, հնամյա, հին,
վաղնջական, հնամենի, նախնադարյան,
անդրջրհեղեղյան, անտիկ:
Հնազանդ — Հլու, անսացող, խելոք, խոնարհ,
մեղմ, մեղմաբարո, հպատակ:
Հնազանդել — Հնազանդեցնել, սանձել,
ենթարկել, նվաճել, բերանը սանձ
դնել:
Հնազանդվել — Լսել, անսալ, հնազանդ
լինել: Հպատակվել, ենթարկվել,
նվաճվել:
Հնածես — Հնահավատ, հնադավան:
Հնահավաք — Հնախույզ (անտիկվար):
Հնամաշ — Հին, մաշված, քնձոոտ:
Հնամենի — Հին, հնամյա, վաղնջական,
վաղեմի:
Հնամյա — Հին, հնամենի, հնօրյա, հնավանդ,
վաղնջական, վաղեմի, դարավոր:
Հնամոլ — Հնասեր, հնապաշտ:
Հնանալ — Վաղեմիանալ, ժամանակն
անցնել: Մաշվել: Քարթվանալ,
քարթվել (բրբ.):
Հնապաշտ — Հնամոլ, հնասեր:
Հնավանդ ֊Նահապետական, նախնավանդ:
Հնար — Միջոց, ճար, դարման, հունար:
Եղանակ, կերպ: Հնարավորություն:
Հնարագետ — ճարպիկ, հնարամիտ,
ճարտար, վարպետ, հմուտ, գիտակ,
աչքաբաց:
Հնարամիտ — Հնարագետ, խորամանկ,
ճարտար, ճարպիկ, վարպետ:
Հնարավոր — Կարելի, լինելի, կարողական:
Հնարել — Հորինել, ստեղծել, շինել,
սարքել, մոգոնել (բրբ.): Հերյուրել,
թխել:
Հնարովի — Շինծու, կեղծ, մոգոնովի
(բրբ):
Հնարք — Հնար, հնարանք, գյուտ: ճարտարություն,
հնարագիտություն:

125 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130

Հնացածություն — Մաշվածություն,
քրքրվւսծություն:
Հնդախտ — Խոլերա:
Հնդեղեգ — Բամբուկ:
Հնդկահավ — Հնդուհավ, հնդկաքաղաղ,
մսրահավ, ճուռճուռ:
Հնէաբան — Հնէախոս, հնէակաբան,
բրածոյաբան:
Հնձան-Ազարտն, շիրատուն, գուռ, կոխարան,
հնձատեղի:
Հնձել — Քաղել, քաղհանել, հարել,
մանգաղել, խուզել, հունձ անել:
Հնձվոր — Քաղվոր, գերանդավոր, արտահունձ:
Հնոտի — Ցնցոտի, քուրջ, հին ու մին:
Հնոց — Հալոց, քուրա, հնոցավառա-
րան, ձուլարան: Փուռ: Թրծոց:
Հնչակ — Զանգակ, զանգ:
Հնչափող — Հագագ, ձայնաճեղք, ձայնարան:
Հնչել — Արտաբերել, արտասանել, առո-
գել: Զնգալ, զրնգալ, թնդալ, ղողան-
ջել:
Հնչեցնել — Թնդացնել, զնգացնել,
զնգզնգացնել, ղողանջեցնել, նվա-
գել:
Հնչյուն — Ձայն, հունչք: Արձագանք:
Հնչում — Արտասանություն, առոգանություն:
Ձայն, թնդյուն:
Հնուց-Վաղուց, հնուստ, հնութ, վաղըն-
ջուց:
Հնօրյա — Հին, հնամյա, հնավանդ,
հնամենի, հնադարյան, հինավուրց,
վաղեմի, դարավոր, վաղըն-
ջական:
Հոբելյան — Տարեդարձ, տարելից:
Հոգ — Խնամք, փույթ, ուշադրություն,
հոգատարություն:
Հոգաբարձու — Խնամատար, խնամակալ,
երեցփոխ:
Հոգալ — Խնամել, խնամակալել, հոգ
տանել: Հայթայթել, գտնել, ճարել,
դարմանել: Մտահոգվել, տագնապել:
Հոգածություն — Հոգաբարձություն,
խնամակալություն: Հոգ, խնամք,
ուշադրություն, հոգատարություն:
Հոգատար — Խնամատար, ուշադիր,
բարեխնամ:
Հոգատարություն — Խնամակալություն,
հովանավորություն, հոգածություն:
Հոգեբուժարան — Խելագարանոց
(տուն), գժանոց, հիմարանոց,
խենթանոց:
Հոգեթով — Հոգեզմայլ:
Հոգեզավակ — Որդեգիր, հոգեորդի, հոգեդուստր,
սան:
Հոգեհան — Հոգետանջ, հոգեմաշ:
Հոգեհանգիստ — (երաժշտ.) Ռեքվիեմ,
մեսսա:
Հոգեհատոր — Աիրելի, սիրեկան:
Հոգեհարազատ — Սրտակից, մտերիմ,
հավատարիմ:
Հոգեհաց — Հոգեճաշ, հոգու հաց, քելեխ,
մեռելահաց, ողորմաճաշ,
սգահաց:
Հոգեմաշ — Հոգետանջ, հոգեհան, հոգեկեղեք:
Հոգեորդի — Հոգեզավակ, որդեգիր:
Հոգեպես — Արտանց: Անմւսրմնաբար,
հոգևորապես:
Հոգեվարք — Օրհաս, մահաժամ, հոգեդարձ:
Հոգեվիճակ — Տրամադրություն:
Հոգևոր — Անմարմին, աննյութ, աննյութական,
անմարմնական, հոգեղեն:
Հոգևորական — Եկեղեցական, կրոնական,
կրոնավոր, կղերական, վեղարավոր,
սքեմավոր, փարաջավոր,
կնգուղավոր:
Հոգետանջ — Հոգեմաշ, հոգեհան:
Հոգեցունց — Սրտաշարժ, սրտառուչ,
աղեկեզ, սրտահույզ, սրտակեղեք,
սրտաճմլիկ, աղեխարշ, աղիողորմ:
Հոգի — Շունչ, շնչառություն, կյանք:
Մարդ, անձ, ջան: Խիղճ, խղճմը-
տանք: Նյութ* իմաստ: Ներշնչում,
ձիրք, շնորհք: Ուրու, ուրվական

126 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130

Հոգ/ակ — Աղավնյակ, սիրելի:
Հոգնած — Դադրած, հոգնատանջ, բեզարած,
խոնջացած, հոգնաբեկ::
Հոգնածություն — Խոնջություն, հոգնություն,
դադրածություն, բեզւս-
րածություն (բրբ.):
Հոգնել — Խոնջել, դադրել, բեզարել
(ԲՐԲ-):
Հոգնեցնել — Չարչարել, նեղություն
տալ: օւսնրաբեռնել:
Հոգնեցուցիչ — Տաժանելի, տաղտուկ,
խոնջական, հոգեհան:
Հոգնություն — Հոգնածություն, խոնջություն:
Հոգոց — Հառաչանք, ախ ու վախ, հառաչ:
Հոգս — Խնամք, հոգատարություն, հոգածություն:
Անհանգստություն,
մտատանջություն, մտահոգություն,
գլխացավանք, նեղություն:
Հոգսաշատ — Բազմահոգ, մշտահոգ,
հոգսառատ:
Հոդ — Կապ, շաղկապ, հոդակապ; Զոդ,
հանգույց, հոդված: Խաղ, կոճ:
Հոդել — Կապել, շաղկապել, կապակցել,
զոդել, կցել, միավորել:
Հոդատապ — Ոտնացավ, ոտնւսցավու-
թյուն:
Հոդացավություն — Հոդացավ, ոսկրացավ,
մկանացավ:
Հոդված — Գրվածք, ակնարկ: Հատված:
Կետ (օրենքի):
Հոժար — Պատրաստ, պատրաստակամ,
հակամետ, համաձայն,
տրամադիր:
Հոժարակամ — Կամավոր, պատրաստակամ,
սիրահոժար, ինքնակամ:
Հոժարել -Հւսմաձայնել, ընդունել, կամենալ,
հավանել, հակվել, միտել,
հարվել:
Հոլ — Շռնչան, բզզան, դարձդարձիկ,
ֆռռիկ:
Հոլանի — Մերկ, մերկանդամ, անծածկույթ:
Հոլիկ — Հյուղ, հյուղակ, քոլիկ:
Հոլովակ — Անվակ, ճախրանվակ:
Հոխորտալ — Հոխորտանալ, սպառնալ,
աքլորանալ: Հպարտանալ, գոռոզանալ,
սիգալ, պոռոտախոսել,
սնապարծել:
Հոծ — Խիտ, թավ, ստվար, սեղմ, կուռ,
պինդ, ամուր: Լեցուն, լի, լիքը,
լեփլեցուն:
Հող — Երկիր: Գետին, ցամաք: Կալվածք:
Արոտ, արտ: Պայման, միջավայր:
Հողաբաժին — Հողամաս, հողակտոր,
հողաճոթ:
Հողաբլուր — Հողակույտ, հողաթումբ,
բլուր, թումբ:
Հողագործ — Երկրագործ, հերկվոր, հողամշակ,
ռանչպար, մաճկալ:
Հողագունդ — Երկրագունդ, երկիր:
Հոդաթափ — Կոշիկ, նալիկ, երսանկ,
փապուճ, սոլ:
Հողաթումբ — Հողաբլուր, հողակույտ:
Հողապատնեշ:
Հողածին — Մարդ, մահկանացու, հողեղեն,
ադամորդի, հողաստեղծ:
Հողակերտ -Հողաշեն, հողեղեն:
Հողակոշտ — Հողագուղձ, հողակույտ,
գուղձ:
Հողակտոր — Հողաբաժին, հողամաս,
հողապատառ:
Հողակույտ — Հողաթումբ, հողաբլուր:
Գերեզման:
Հողամաս — Հողակտոր, հողաբաժին:
Հող: Կալվածք:
Հողապատնեշ — Պատնեշ, պատվար,
թումբ, հողաթումբ, հողապատվար:
Հողատեր — Կալվածատեր, ագարակատեր,
երկրատեր:
Հողդողդ — Անհաստատ, դյուրափոփոխ,
անկայուն, երերուն, հեղհեղուկ,
խախուտ:
Հողդողդել — Տատանել, խախտել,
շարժել, տարուբերել: Հուզել,
վրդովվել:,

127 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130

Հողեղեն — Մարդ, երկրավոր, ադամորդի,
մահկանացու, երկրաբնակ:
Կավեղեն, խեցեղեն: Հողակերտ,
հողաշեն, հողազանգված:
Հողմ -Քամի, սյուք, զեփյուռ, հով, զով,
խորշակ, բուք, փոթորիկ, մրրիկ:
Հողմակոծ — Հողմածեծ, հողմածուփ,
մրրկահույզ, մրրկածեծ, փոթորկահույզ:
Հողմահար — Հողմակոծ, հողմածեծ:
Հովհար:
Հողմաղաց — Աղորիք:
Հողմաշունչ — Մրրկաշունչ, հողմոտ,
քամոտ:
Հողմոտ — Քամոտ, հողմաշունչ, փոթորկոտ,
փոթորկաշունչ:
Հոմանի — Սիրուհի, հոմանուհի, տարփածու,
սիրող, սիրեկան, ցնծուհի:
Հոմանիշ — Համանիշ, համանշան, համանշանակ:
Նույնանիշ, նույնիմաստ:
Հոյակապ — Շքեղ, փառավոր, փառահեղ,
փառաշուք, երևելի, վեհաշուք,
հոյակերտ, հոյաշեն, պայծառակերտ,
գեղեցկաշեն:
Հոնեղ — Հաստահոն, թանձրահոն,
խտահոն:
Հոնորար — Գրավարձ:
Հոշոտել — Պատառոտել, պաստել,
գիշատել, բզկտել, կտրտել, ծվա-
տել, գզել:
Հոռանալ — Վատանալ, վատթարանալ:
Անպետքանալ: Հղփանալ:
Հոռետես — Հոռեմոլ, վատատես, պեսիմիստ:
Հոռի — Վատ, գեշ, անպետք, ստորին,
անարգ, նվաստ, խոտան:
Հոսանադարձ — Փոխարկիչ (կոմուտատոր):
Հոսանապտույտ — Ջրապտույտ, ջրադարձ,
ոլորան, հորձանք, հորձանուտ:
Հոսանք — Հոսք, հոսուն: Ընթացք: Ուղղություն:
Հոսել — Ծորել, հորդել, վազել, թափվել,
բխել, ցայտել: Ընթանալ, գնալ:
Հոսհոս — Թեթևսոլիկ, թեթևամիտ,
թռիվռի՜, ծանծաղամիտ, դատարկ,
ջրիկ:
Հով — Զով, զեփյուռ, հովիկ, հողմ, քամի,
սյուք: Ստվերոտ: Հովասուն,
հովաշունչ, զովասուն, զովաբեր:
Սառը, պաղ:
Հովազ — Հովազառյուծ, ընձառյուծ, ինձ:
Հովանալ — Զովանալ: Սառչել, պաղել
(արևմտհ.):
Հովանավոր — Պաշտպան, խնամակալ,
խնամարկու, հովանի, սատար;
Հովանավորել — Պաշտպանել, խնամակալել,
սատարել:
Հովանի — Ստվեր, շուք, շվաք: Հովանավոր,
պաշտպան, խնամակալ:
Հովանոց — Վարագույր, ծածկ: Ամպհովանի:
Տաղավար, հյուղ, հոլիկ:
Հովասուն — Հով, զով, զովասուն, զովաշունչ,
հովաշունչ, հովաշուք,
զովաբեր:
Հովատակ — Ձի, նժույգ (արու), զամբիկ,
ճայիկ, ասպ:
Հովիկ — Հով, զով, քամի, զեփյուռ: Հողմիկ:
Հովիվ — Խաշնարած, տավարած, նախրապան,
նախրորդ, հոտաղ, հոտարած,
չոբան: Առաջնորդ:
Հովիտ — Դաշտավայր, սարահարթ,
լեռնագոգ, հարթավայր: Ձոր(ակ):
Հովհարել — Հովացնել, զովացնել: Հողմահաբել:
Հովվապետ -Կաթողիկոս, պատրիարք,
պապ, եպիսկոպոսապետ, հովիվ:
Հովվել — Արածեցնել: Առաջնորդել:
Հովվություն — Հովիվություն, խաշնարածություն,
տավարածություն,
նախրապանություն, կովարածություն,
հոտաղություն, այծսսրա-
ծություն, գառնարածություն, չո-
բանություն (բրբ.)’ Առաջնորդություն,
հովվապետություն, կաթողիկոսություն
.»պատրիարքություն:

128 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130

Հոտ1 — Բույր, բուրմունք, անուշահոտություն,
բուրումնավետություն, գարշահոտություն,
ժահ (անախորժ):
Հոտ2 — Նախիր, երամակ, ջոկ (ձիերի),
խումբ, խաշն, այծերամ, սուրու
(ոչխարների), բոլուկ (խոզերի),
հորան (այծերի), ջայլ:
Հոտած — Նեխած, փտած, լախ (ձու),
լակ:
Հոտաղ — Տավարած, հովիվ, նախրապան:
Մշակ:
Հոտավետ — Բուրավետ, ախորժահոտ,
անուշահոտ, անուշաբույր, բուրյան,
բուրումնավետ, անուշահոտ,
քաղցրաբույր:
Հոտեցնել — Նեխեցնել, ապականել:
Հոտոտելիք — Հոտառություն: Քիթ,
ռունգ,
Հորել — Նեխվել, ապականվել: Բուրել:
Խռովել:
Հոր — Փոս, վիրապ, գուբ: Ջրհոր:
Հորան — Այծերամ, այծերամակ, այծահոտ,
հոտ:
Հորանջել — Նիրհել, ննջել, ճապկտել,
քոշկել, որոճկտալ:
Հորդ — Առատ, ճոխ, պերճ, հորդուն,
ուռճալի, ողողուն, գուռ, ելման,
վարար:
Հորդա — Բանդա, հրոսակախումբ,
ավազակախումբ:
Հորդաբուխ — Առատ, առատաբուխ,
հորդահոս, բազմաբուխ, լիաբուխ:
Հորդահոս — Առատահոս, առատաջուր,
հորդաջուր, հորդաբուխ, առատա-
prHfl/:
Հորդանալ — Վարարել: Առատանալ,
շատանալ:
Հորդառատ — Հորդ, առատ, վարար:
Հորդել — Խորդել, քշել, տանել: Սփըռ-
վել, տարածվել: Հորդանալ, առատանալ,
շատանալ:
Հորդոր — Խորհուրդ, խրատ: Խրախուսանք,
հորդորանք, քաջալերություն:
Հորդորել — Համոզել, հոժարեցնել,
տրամադրել: Խրախուսել, ոգևորել:
Խրատել:
Հորթարած — Հովիվ, նախրապան, մո-
զարած:
Հորիզոն — Տեսածիր, տեսադաշտ: Հորիզոնագիծ:
Հորիկ — Հորի, առաջքալուծ, հորիք,
խուրիկ (գութանի 2-րդ լուծը):
Հորինել — Ստեղծել, շինել, կազմել,
պատրաստել: Հնարել, գյուտ անել:
Հեղինակել, շարադրել, ստեղծա-
գործել: Հերյուրել:
Հորինված(ք) — Շինվածք, կազմվածք,
կառույց: Գրվածք, աշխատություն,
ստեղծագործություն:
Հորձանք — Հեղեղ, հոսանք: Ալիք,
ծփանք: Պտույտ: Ջրապտույտ,
հորձանուտ, ոլորան:
Հորջորջանք — Անուն, անվանում, կոչում,
տիտղոս, մականուն:
Հորջորջել — Անվանել, կոչել, անուն
դնել, անուն տալ: Կրկնել:
Հպատակ — Հնազանդ, հլու: Ենթակա,
ենթարկյալ, կախյալ:
Հպատակվել — Ենթարկվել, հնազանդվել,
խոնարհվել, նվաճվել: Համակերպվել,
տեղի տալ: Հանձնվել,
տրվել, անձնատուր լինել:
Հպարտ -Վեհ, վես, սեգ: Ամբարտավան,
սնապարծ, խրոխտ, գոռոզ, պարծենկոտ,
մեծամիտ, ինքնահավան:
Հպարտանալ — Պարծենալ, պանծալ,
փառավորվել: Ամբարտավանել,
գոռոզանալ:
Հպարտություն — Պարծանք, վեհանձնություն:
Վեհություն, վեսություն,
սեգություն: Գոռոզություն, մեծա-
մըտություն:
Հպել — Մոտեցնել, մոտիկացնել, հպեցնել:
Շոշափել, քսել, դիպցնել,
կպցնել:
Հպվել — Շոշափվել, դիպչել, կպչել,
քսվել, մոտենալ, մերձենալ, մոտիկանալ:

130 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130

ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 121-130