ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 61-70
Գլխավոր էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐԻ, ՀԱԿԱՆԻՇՆԵՐԻ, ՀԱՄԱՆՈՒՆՆԵՐԻ, ԴԱՐՁՎԱԾՔՆԵՐԻ ՈՒՂՂԱԳՐԱԿԱՆ-ԲԱՑԱՏՐԱԿԱՆ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Рефераты. Редкие книги.
Եզրակացնել — Եզրահանգել, բխեցնել,
գտնել, ւսմփոփել:
Եզրափակել — Եզրակացնել, ամփո-
փել, հանրագումարի բերել:
Ելակ — Արքայամորի, գետնամորի:
Ելակետ — Սկզբնակետ, մեկնակետ,
նախակետ: Սկզբունք:
Ելնել — Գնալ, դուրս գնալ: Ծագել: Առաջանալ:
Բարձրանալ, վեր կենալ:
Ելուզակ — Ավազակ, գող, հեն, ասպատակ:
Ելույթ — ճառ, ճառախոսություն, ատենաբանություն:
Հռետորություն,
ուղերձ:
Ելուստ — Ելունդ, այտուց, պալար,
ուռուցք:
Ելք — Վերելք: Դուռ, անցք: Միջոց, ճար,
հնար: Վախճան, վերջ: Ծախք:
Եկամտաբեր — Շահավետ, շահութաբեր,
օգտավետ:
Եկամուտ — Հասույթ, մուտք:
Եկեղեցական — Կրոնավոր, հոգևորական:
Կղերական, վանական, հոգևոր:
Եկեղեցի — ժամ, աղոթարան, աղոթատեղի,
տաճար, կաթողիկե (մայր),
մատուռ (փոքր), խորան: Սինագոգա
(հրեական): Մզկիթ (մահմեդ.):
Եկվոր — Դրսեցի, օտար, օտարական:
Եղանակ1 — Կերպ, կարգ, ձև, տեսակ,
մեթոդ: Մեղեդի, մոտիվ:
Եղանակ2 — Օդ, կլիմա:
Եղբայր — Ախպեր (բրբ.)> աղբար
(արևմտհ.): Միաբան:
Եղբայրանալ — Ընկերանալ, մտերմանալ,
բարեկամանալ, միաբանել:
Եղեգնուտ — Եղեգնապուրակ, եղեգնաշամբ,
շամբուտ:
Եղելություն — Իրողություն, դեպք,
անցք, պատահար, գործ, բան,
անցուդարձ, իրադարձություն, լինելություն:
Եղեռն — Ոճիր, հանցանք, ոճրագործություն,
եղեռնագործություն: Սպանություն,
կոտորած, ջարդ, նախճիր,
սպանդ, սրածություն, յաթաղան:
Եղեռնագործություն — Ոճրագործություն,
չարագործություն, մարդասպանություն,
սպանություն,
հանցանք, ոճիր, եղեռն, հանցագործություն:
Եղերական — Սգալի, ողբալի, ողբերգական:
Եղերամայր — Ողբամայր, սգամայր,
ողբասաց, լալկան:
Եղերերգ — Ողբերգ, սգերգ, Էլեգիա,
եղերգ:
Եղծել — Փչացնել, ապականել, պղծել,
աղարտել: Աղավաղել, աղճատել,
խեղաթյուրել: Ջնջել, ոչնչացնել:
Խափանել, խանգարել:
Եղկելի — Ողբալի, թշվառ, խեղճ, արգահատելի,
խղճալի, ողորմելի,
ցավալի:
Եղյամ — Ցող, շաղ:
Եղնիկ — Կխտար, վիթ, եղնար (Էգը), եղջերու,
ջեյրան, մարալ:
Եղջյուր — Կոտոշ, պոզ:
Եղունգ — ճանկ, մագիլ:
Ենթաբաժին — Ատորաբաժին: Ենթւս-
գլուխ, ենթավերնագիր (գրքի,
գրվածքի):
Ենթագիտակցություն — Բնազդ, ռեֆ-
լեքս:
Ենթադրել — Համարել, կարծել, սեպել,
եզրակացնել:
Ենթակա — Ստորադաս, կախյալ, հպատակ,
ստորադրյալ:
Ենթարկել — Հպատակեցնել, հնազանդեցնել,
նվաճել: Ստորադասել:
Ենթարկվել — Կրել: Հպատակվել, հնազանդվել:
Եպիսկոպոս — Քահանայապետ, երե-
ցապետ:
Եռալ — Եփվել, պճպճալ, քլթքլթալ, եռ
գալ, եփ գալ, բորբոքվել: Վխտալ:
61 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 61-70
Եռանդ — Աշխուժություն, ոգևորություն,
խանդավառություն, ափուն, ջիղ,
կորով, խանդ, թափ:
Եռանդուն — Աշխույժ, գործունյա, ջանասեր,
խանդավառ, եռուն, ջերմեռանդ:
Եռուզեռ- Իրարանցում, խլրտոց: Ոգևորություն,
խանդավառություն:
Եռք — Եռ, եփ: Քոր, մարմաջ, մարմա-
ջանք: Գրգիռ:
Եսամոլ — Եսապաշտ, ինքնասեր, անձնապաշտ,
անձնասեր,
Եսասեր — անձնապաշտ, ինքնասեր,
ինքնամոլ:
Եվա — Նախամայր, սկզբնամայր, կողածին:
Եվս — էլի, դարձյալ, կրկին, նորից,
նաև, նույնպես, դեռ:
Երազ — Անուրջ, երազանք, տեսիլ:
Ցնորք:
Երազային — Անրջական, երազական,
անրջային, եթերային, երևակայական,
պատիր:
Երազանք — Երազ, անուրջ, տեսիլ,
ցնորք, ցանկություն, փափագ,
իղձ, տենչ, տենչանք:
Երազել — Անրջել, երազ տեսնել: Տենչալ,
փափագել, բաղձալ:
Երաժիշտ — Նվագածու, նվագահար,
գուսան: Կոմպոզիտոր, երգահան:
Երաժշտություն — Երգ, երգեցողություն,
նվագ, եղանակ, մեղեդի,
նվագածություն:
Երախ — Բերան, կլափ, ռեխ:
Երախակալ1 — Արակոթ, թրակոթ,
բռնատեղ, կոթ, դաստապան,
դաստակալ:
Երախակալ2 — Դնչկալ, բերանակալ,
շրթնակալ:
Երախայրիք — Նուբար (առաջին
պտուղ), նախապտուղ, սկզբնապտուղ:
Երախտագետ — Երախտապարտ,
շնորհակալ, պարտական:
Երախտագիտություն — Շնորհակալություն,
երախտապարտություն:
Երախտամոռ — Ապերախտ, անշնորհակալ,
անգոհունակ, անաղուհաց:
Երախտավոր — Բարերար, բարեգործ:
Մեծավաստակ:
Երախտիք — Բարերարություն, բարիք,
լավություն:
Երակ — Ջիղ, նյարդ: Զարկերակ, անոթ:
Հանքերակ, հանքաշերտ:
Երամ — Թռչներամ, խորդերամ, տարմ,
խումբ, վտառ (ձկների), պարս (մեղուների),
երամակ (ձիերի):
Երամակ — Ջոկ, երամ, հոտ (ոչխարների),
նախիր (տավարի), բոլուկ
(խոզերի), փղակույտ, փղերամ
(փղերի), ուղտերամակ (ուղտերի):
Երանգ — Գույն, թույր, երփն, ռանգ
(բրբ.): Նրբերանգ: Ներկ, ներկվածք:
Երանգապնակ -Ներկապնակ, ներկակալ,
երանգակալ:
Երանելի — Երջանիկ, բախտավոր:
Երանություն — Երջանկություն, բարեբախտություն,
բախտավորություն,
բարօրություն: Արքայություն,
դրախտ:
Երաշխավորել — Լիազորել: Հանձնւս-
րարել: Վստահեցնել, հավաստիացնել:
Երաշխիք — Առհավատչյա, հավաստիք,
գրավական: Երաշխավորություն:
Երաշտ — Չորություն, ցամաքություն,
խորշակ: Չորային, չոր, անջուր:
Երասան — Աանձ, սանձափոկ, սանձա-
թոկ:
Երբեմն — Մերթ, մերթ ընդ մերթ, ժամանակ
առ ժամանակ, մեկ-մեկ:
Երբեք — Բնավ, ամենևին, բոլորովին,
երբևիցե, երբևէ:
Երգ — Նվագ, խաղ, տաղ: Մեղեդի:
Գանձ, շարական, սաղմոս: Հորովել:
Երգեցողություն: Դայլայլ,
գեղգեղանք, ճռվողյուն, ծլվլոց:
62 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 61-70
Երգահան — Կոմպոզիտոր, երաժիշտ:
Երգել — Եղանակել, խաղերգել, տաղերգել,
երգ ասել, տաղ ասել:
Ստեղծագործել: Դայլայլել, ճռվողել:
Գովերգել, ներբողել:
Երգիծանք — Երգիծաբանություն, սատիրա,
հումոր: Ծւսղր, սարկազմ:
երգիչ — Երգասան, տաղւսսաց, տաղերգու,
գուսան, աշուղ: Բանաստեղծ:
Երդ — Երդիկ: Տուն, ընտանիք, օջախ,
ծուխ:
Երդիկ — Երդ: Ծխնելույզ, լուսամուտ:
Տանիք, կտուր:
Երդմնազանց — Երդմնադրուժ, ուխ-
տադրուժ, երդմնադավ:
Երդվել — Ուխտել, երդում ուտել, երդում
տալ:
Երդվյալ — Ուխտյալ: Ոխերիմ, անհաշտ
(թշնամի):
Երդում — Ուխտ, խոստում:
Երե — Որսի կենդանի, որս, ամիճ (մատ-
ղաշ):
Երեխա — Մանուկ, մանկիկ, փոքրիկ,
տղա, ուստր (որդի), դուստր (աղջիկ),
(բրբ.) մանչ, լաճ (արու): Զավակ,
որդի: Նորածին, ծծկեր:
Երեկո — Իրիկուն, իրիկնապահ, իրիկնադեմ,
իրիկնամուտ, իրիկնա-
ժամ, վերջալույս, արևամուտ,
մթնշաղ, ճրագվառոց: Երեկույթ:
Երեկոյանալ — Մթնել, իրիկնանալ:
Երեկույթ — Իրիկնահանդես, երեկո:
Երես — Դեմք, կերպարանք, աչքունք,
տեսք: էջ (գրքի): Մակերևույթ, մակերես:
Այտ: (փխբ.) Ամոթ, ամոթանք:
Երեսառած — Շփացած:
Երեսանց — Արտաքուստ, առերես:
Երեսպաշտ — Կեղծավոր, շողոքորթ,
քծնող, երկերեսանի, ստորաքարշ:
Երեսփոխան — Պատգամավոր, պատվիրակ:
Երեցփոխան:
Երևալ — Նկատվել, նշմարվել, տես-
նըվել: Հայտնվել, գալ: Առաջանալ,
ծագել, երևան գալ: Թվալ,
ձևանալ, դրսևորվել: Նմանվել:
Երևակայական — Անիրական, կարծեցյալ,
երևութական, խաբուսիկ,
մտացածին, կեղծ, ցնորական:
Երևակայել — Պատկերացնել, մտածել:
Կարծել, ենթադրել: Մեծամտել:
Երևակայություն — Պատկերացում,
ենթադրություն, ֆանտազիա:
Երևելի — Նշանավոր, անվանի, ականավոր,
հռչակավոր: Տեսանելի:
Երևի — Հավանորեն, հավանաբար,
գուցե, միգուցե, թերևս, ըստ երեվույթի:
Երևույթ — Կերպարանք, տեսք (արտաքին):
Իրադարձություն:
Երերալ — Տատանվել, տարուբերվել,
շարժվել, ճոճվել, դողալ:
Երերուն — Անհաստատ, շարժական,
հողդողդ, անկայուն, խախուտ,
դողդողջուն, կթոտ (քայլ), դանդաղկոտ:
Երեց — Ավագ, մեծ, տարեց: Քահանա,
տերտեր:
Երթ — Շքերթ: Մեկնում, չու:
Երթալ — Գնալ, քայլել, ընթանալ: Այցելել,
հաճախել: Մեկնել:
Երթևեկել — Շրջագայել, զբոսնել, անցուդարձել:
Երթևեկություն — Երթևեկ, անցուդարձ,
շրջագայություն, պտույտ:
Երիզ — ժապավեն, առասան, քուղ (կոշիկի):
Շերտ, կապ, վիրակապ:
Երիվար — Ձի, հովատակ, զամբիկ,
ճակ, մատյան (Էջ), նժույգ, արշավաձի
(հեծնելու), գրաստ (բեռնակիր),
վարգաձի, մտրուկ (դեռա-
տի):
Երիտասարդ — Պարմանի, պատանի,
պատանյակ, մանկամարդ (կին),
օրիորդ (աղջիկ): Մատաղ, մատղաշ,
ջահել, ջիվան:
63 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 61-70
Երկ — Երկասիրություն, աշխատություն,
ստեղծագործություն,
ուսումնասիրություն, գիրք, գործ:
Երկաթակուռ — Ամրակուռ, ամրապինդ,
ամուր, միաձույլ:
Երկանք — Ձեռնաղաց, ձեռնաղորիք,
սանդ: Երկնաքար:
Երկատել — Բաժանել, տրոհել, երկուսել:
Երկար — Երկայն, երկարաձիգ, երկարատև:
Երկարաժամկետ — Երկարատև, տևական:
Երկարաձիգ — Երկարատև, երկայնաձիգ,
երկարածոր:
Երկարատև — Տևական, բազմօրյա,
երկարօրյա, երկարաժամկետ: Երկարաձիգ,
երկար:
Երկարել — Երկարանալ, ձգվել, երկա-
րատևել, տևել: Հապաղել, ուշանալ:
Կարկառվել (դեպի դուրս):
Երկարացնել, մեկնել, կարկառել
(ձեռքը):
Երկբայական — Տարակուսական, ենթադրական,
թեական, երկդիմի:
Երկբայել — Տարակուսել, երկմտել,
կասկածել:
Երկդիմի — Երկիմաստ, երկբայական,
անորոշ: Երկերեսանի, երես-
պաշտ:
Երկերեսանի — Շողոքորթ, կեղծավոր,
երեսպաշտ, քծնող:
Երկիմաստ — Երկդիմի, երկմիտ, երկբայական,
անորոշ:
Երկինք — Մթնոլորտ, եթեր: Երկնակամար:
երկիր — Երկրագունդ, հողագունդ, աշխարհ:
Հայրենիք, ծննդավայր,
եզերք: Պետություն: Երկրամաս:
Ցամաք, գետին, հող:
Երկմտել — Տարակուսել, երկբայել,
կասկածել, վարանել:
Երկյուղ — Վախ, սարսափ, ահ, սոսկում,
զարհուրանք, ահուդող,
զարզանդ:
Երկյուղալի — Ահարկու, ահավոր, զարհուրելի,
սարսափելի, սոսկալի,
քստմնելի:
Երկյուղածություն — Երկչոտություն,
վախկոտություն: Բարեպաշտություն:
Երկյուղել — Վախենալ, զարհուրել,
սարսափել, սոսկալ, ահաբեկվել,
ղողալ:
Երկնաբերձ — Բարձրաբերձ, բարձր,
երկնաբարձ, երկնասլաց, երկնահաս,
երկնաքեր(ծ), երկնակարկառ,
երկնաձիգ, երկնամուխ, երկնասույզ,
երկնահուպ:
Երկնագույն — Երկնաթույր, կապույտ,
մավի, լուրթ, լազուր, լաջվարդ,
բիլ, խաժագույն, կապտաթույր,
կապուտակ:
Երկնահուպ — Երկնաբերձ, բարձրաբերձ,
երկնասլաց, երկնահաս,
բարձր:
Երկնային- Եթերային; Մթնոլորտային:
Չքնաղ, չքնաղագեղ, չնաշխարհիկ,
սքանչելի: Աստվածային, վերին,
երկնածին:
Երկնել — Ծնել, ծննդաբերել, ազատվել,
երեխա բերել: Ստեղծագործել:
Երկնաքար — Օդաքար, շանթաքար,
ասուպ:
Երկնաքեր(ծ) — Երկնաբերձ, բարձր,
երկնասլաց, երկնահաս, բարձրաբերձ:
Երկնչել — Երկյուղել, վախենալ, զարհուրել,
սարսափել, սոսկալ, զարզանդել,
դողալ (փխբ.), երկյուղա-
ծել:
Երկչոտ — Վախկոտ, վեհերոտ, երկյուղած:
Անվստահ, անհամարձակ:
Երկպառակություն — Անմիաբանություն,
հակառակություն, անհամաձայնություն,
անհամերաշխություն,
գժտություն, տարակարծություն,
տարաձայնություն, խռովություն,
պառակտում:
64 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 61-70
Երկվորյակ — Զուգածին, համածին,
ջամուկ (բրբ ), ջուխտակ (բրբ.):
Երկվություն — Երկբայություն, տարակույս,
տարակուսանք, երկմտություն:
Երկրագործ — Հողագործ, մշակ, սերմնացան,
(խսկց.) ռանչպար, մաճկալ,
հողվոր, հերկվոր, գյուղացի,
գեղջուկ:
Երկրածին — Հողածին, մահկանացու,
մարդ, ադամորդի, հողեղեն:
Երկրացի — Համերկրակից, երկրակից,
հայրենակից:
Երկրորդական — Անկարևոր, աննշան,
անէական, չնչին:
Երկրպագել — Պաշտել, երկրպագություն
անել: Սիրել:
Երկունք — Ծննդաբերություն: Տագնապ:
Երջանիկ — Բախտավոր, բարեբախտ,
երանելի: Երջանկավետ:
Երջանկահիշատակ — Բարեհիշատակ,
լուսահոգի, երանելի, հանգուցյալ,
ննջեցյալ, ողորմածիկ:
Երջանկություն — Երանություն, բախտավորություն,
բարօրություն,
բարեբախտություն, բախտ:
Երփն — Գույն, երանգ, թույր:
Երփներանգ — Գույնզգույն, բազմագույն,
բազմերանգ, գունավոր,
գունագեղ, պես-պես, բազմաթույր,
խայտաբղետ, երփնագույն:
Եփել — Եռացնել: Խաշել, խորովել,
տապակել, թխել (հաց):
Զ
Զազրելի — Զզվելի, գարշելի, նողկալի,
պժգալի, գանելի, խորշելի, զա-
Գիր:
Զամբիկ — ճակ, մատակաձի, ձի (էգը):
Զամբյուղ — Կողով, քթոց, սակառ:
Ցանցաման:
Զայրանալ — Բարկանալ, բորբոքվել,
ջղայնանալ, մոլեգնել, դիվոտել,
կատաղել, գազազել, փրփրել
(փխբ.), մաղձոտել, հերսոտել, չարանալ,
սրտնեղել, սրտմտել, նեղանալ,
վրդովվել:
Զայրույթ — Բարկություն, սրտմտություն,
սրտնեղություն, վրդովմունք,
չարություն, ցասում, ջղայնություն,
կատաղություն, դիվոտություն:
Զանազան — Տարբեր, ուրիշ: Բազմազան,
բազմապիսի, բազմատեսակ,
բազմաձև, այլազան, այլևայլ, տե-
սակ-տեսակ, պես-պես:
Զանազանել — Տարբերել, զատորոշել,
տարորոշել: Զատել, ընտրել, ջոկել:
Զանգակ — Հնչակ, զանգ, բոժոժ, զանգուլակ:
Զանգված ֊Կտոր, մաս, կույտ, ամբողջություն:
Զանգվածեղ — Խոշոր, մեծ, վիթխարի:
Զանցանք — Օրինազանցություն, անօրինություն,
ապօրինություն, իրավազանցություն:
Հանցավորություն,
հանցանք, զանցառություն:
Զանցառել — Անտեսել, զանց առնել,
անուշադրության մատնել:
Զառամել — Ծերանալ, ալևորել (տղամարդ),
պառավել (կին):
Զառամյալ — Ալևոր, ծեր, ծերունի
(տղամարդ), պառավ (կին), տարիքոտ:
Զառանցանք — Ցնորք, ցնդաբանություն,
պատրանք, անրջանք, բարբաջանք:
Զառանցել — Բարբաջել, բանդագուշել,
ցնորաբանել, ցնդաբանել:
Զառիթափ — Զառիվայր, դարիվայր,
գահավանդ, վայրէջք:
Զառիվայր — Դարիվայր, զառիթափ,
դար, վայրէջք:
Զառիվեր — Դարիդուս, դարիվեր, վերելք,
դիք (ԲՐԲ )’-
65 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 61-70
Զավակ — Որդի, երեխա, տղա, մանուկ,
ուստր, աղջիկ, դուստր, (բրբ.)
մանչ, բալա: Զարմ: ժառանգ:
Զավեշտ — Կատակ, հանաք: Ծաղրածություն,
խեղկատակություն,
միմոսություն: Զավեշտախաղ
(ֆարս):
Զավեշտական — օաղրական, կատակային:
Զավթել — Գրավել, բռնագրավել, տիրել,
նվաճել: Յուրացնել:
Զատ — Առանձին, բաժան, անջատ, ջոկ,
ուրույն: Բացի, առանց:
Զատել — Անջատել, բաժանել, ջոկել,
զանազանել, ընտրել, առանձնացնել,
անջրպետել, մեկուսացնել:
Տարրալուծել, տրոհել:
Զատվել — Բաժանվել, ջոկվել, անջատվել,
պառակտվել, առանձնանալ,
մեկուսանալ:
Զարգանալ — Աճել, մեծանալ, հզորանալ,
բարգավաճել: Առաջադիմել,
լուսավորվել, կրթվել:
Զարդ — Զարդարանք, արդուզարդ,
հարդարանք, պաճուճանք, պերճանք,
պճնանք: Դրվագ, նախշ,
նախշանկար: Զարդաքանդակ:
Զարդանախշ — Զարդ, դրվագ, նախշանկար,
զարդանկար, նախշ,
զարդաքանդակ:
Զարդարել — Բարեզարդել, զուգել,
հարդարել, պճնազարդել, պճնել,
պաճուճել:
Զարդարվել — Զուգվել, հարդարվել,
պճնվել, պաճուճվել, պճնազարդ-
վել:
Զարդաքանդակ — Դրվագ, նախշ,
քանդականախշ, քանդակազարդ,
զարդ:
Զարզանդ — Զարհուրանք, սարսափ,
վախ, երկյուղ, սոսկում, ահ, ահուդող:
Զարթնել — Արթնանալ, վեր կենալ, աչ-
քը բացել:
Զարթոնք — Զարթնում, արթնացում:
Զարթուն — Արթուն, անքուն: Սթափ,
զգաստ:
Զարկ — Հարված, բախում: Տրոփ,
տրոփյուն, բաբախյուն, թնդյուն:
Զարկել — Հւսրվածել, խփել, ձաղկել,
ապտակել, գանահարել: Բախել,
ծեծել (դուռ): Կրակել, որսալ: Բաբախել,
տրոփել, թրթռալ, սիրտը
խփել:
Զարհուրանք — Սարսափ, ահաբեկություն,
վախ, երկյուղ, սոսկում, ահ,
ահուդող:
Զարհուրել — Վախենալ, երկյուղել,
ահաբեկվել, սարսափել, սոսկալ,
սահմռկել:
Զարմ — Սերունդ, ազգատոհմ, տոհմ,
ազգուտակ: Զավակ:
Զարմանալ — Հիանալ, զմայլվել,
սքանչանալ, ապշել:
Զարմանալի — Անսպասելի, անհավանական:
Հիանալի, զմայլելի,
սքանչելի, հրաշալի:
Զարտուղի — Շեղակի, ծուռ, խոտոր,
սխալ, թյուր: Կողմնակի, անուղ-
ղակի;
Զբաղեցնել — Աշխատեցնել: Գրավել,
բռնել: Զվարճացնել:
Զբաղմունք — Աշխատանք, պարապմունք,
գործ, արհեստ:
Զբաղվել — Պարապել, գործել, աշխատել:
Ուսումնասիրել:
Զբնել — Անարգել: Հարստահարել:
Զբոսայգի — Այգի, պուրակ, պարտեզ,
զբոսապարտեզ:
Զբոսանք — Պտույտ, շրջագայություն:
Զվարճություն, ժամանց:
Զբոսնել — Շրջել, շրջագայել, երթևեկել,
պտտել, ճեմել:
Զգալ — Ընկալել, ապրել, ըմբռնել, կռահել:
Գիտակցել, ճանաչել:
Զգալի — Նշանակալի, նկատելի, նշմարելի,
հայտնի, որոշ, որոշակի, շոշափելի:
66 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 61-70
Զգայուն — Զգաստ, զգոն: Դյուրազգաց,
նրբազգաց, քնքուշ:
Զգայունություն — Դյուրազգացություն,
փափկասրտություն,
նրբազգացություն, քնքշություն:
Զգաստ — Զգոն, արթուն, ուշիմ, աչալուրջ,
սթափ: Խելոք, խելացի, ողջախոհ,
ողջամիտ:
Զգաստանալ — Զգոնանալ, աչալրջանալ:
Սթափվել, արթնանալ, լրջանալ:
Զգացմունք — Հույզ, հուզմունք, զգացում,
գութ, սեր, գորով:
Զգացնել — Հասկացնել, իմացնել:
Զգացվել — Ազդվել, հուզվել, վրդովվել:
Զգացում — Ապրում, զգացմունք, հույզ,
հուզմունք:
Զգեստ — Հագուստ, շոր, հանդերձանք,
հանդերձ, լաթ, հալավ (բրբ), տարազ:
Զգետնել — Գետնել, տապալել, գցել,
փռել, պառկեցնել, հաղթել, գետ-
նին խփել:
Զգլխիչ — Դյութիչ, գերիչ, հրապուրիչ,
թովիչ, հմայիչ, գրավիչ, կախար-
դիչ:
Զգոն — Զգաստ, արթուն, աչալուրջ,
ուշիմ, ուշադիր: Խոհեմ, խելոք,
լուրջ, լրջմիտ:
Զգոնություն — Զգաստություն, աչալրջություն,
ուշիմություն, խոհեմություն:
Զգույշ — Ուշադիր, աչալուրջ, արթուն,
խոհեմ: Շրջահայաց, զգուշավոր:
Զգուշանալ — Նախազգուշանալ, խուսափել,
զգույշ մնալ, խույս տալ:
Զգուշացում — Կանխազգուշացում,
նախազգուշացում, ահազանգ:
Զգուշություն — Աչալրջություն, զգուշավորություն,
խոհեմություն,
շրջահայացություն:
Զեխ — Շվայտ, ցոփ, անառակ, անբա-
րոյական, արբշիռ, հեշտասեր,
հեշտամոլ:
Զեխություն — Շվայտություն, ցոփություն,
անառակություն, անբարոյականություն,
հեշտասիրություն,
շռայլությու՜ն:
Զեկուցել — Հայտնել, հաղորդել, ծանուցել,
ազդարարել: ճառել:
Զեղել — Թափվել, հորդել, հեղվել, արտահոսել:
Զեղծարար — Խաբեբա, խարդախ,
ստահակ, խաչագող, կեղծարար:
Զեղծել — Փչացնել, ապականել, վնա-
սել: Խարդախել, նենգել, կեղծել:
Զեղչել — Նվազեցնել (պարտքը): էժանացնել,
գինը գցել: Կրճատել (քե-
բակ.):
Զենք — Սպառազինություն: Հրազեն,
ատրճանակ, հրացան:
Զեռալ -Խայտալ, խլրտալ, (շարժվել):
Վխտալ, շարժվել (մեծ քանակությամբ):
Զեռուն — Սողուն, որդ, ճիճու:
Զետեղել — Տեղավորել, տեղադրել,
դասավորել, դնել:
Զերթ — Ինչպես, ինչպես որ, նման, պես,
որպես, իբրև:
Զերծ — Ազատ, անմաս(ն), անհաղորդ:
Զուրկ: Ապահով:
Զեփյուռ — Քամի, հով, զով, հովիկ,
սյուք:
Զզվանք — Գարշանք, նողկանք, խորշանք,
զազրանք, սրտխառնուք,
պժգանք:
Զզվել — Գարշել, նողկալ, խորշել, զանել:
Զզվելի — Գարշելի, նողկալի, խորշելի,
զազրելի, զազիր, այլանդակ:
Զինակիր ֊ԱպսւոտզԵն, հրացանակիր,
զինավառ, նիզակակիր:
Զինակից ՚ Դաշնակից, ուխտակից, նիզակակից:
Զինանշան — Զինանիշ, զինադրոշմ:
Գերբ, պետնիշ:
Զինանոց — Զինապահեստ, ռազմապահեստ:
67 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 61-70
Զինավառ — Սպառազեն, զինված, զի-
նակիր:
Զինավարժություն — Զորավարժություն,
զինախաղ, զորախաղ:
Զինվել — Սպառազինվել, զինավառվել:
Զինվոր — Ռազմիկ, մարտիկ, զինվորական,
բանակային, զորական:
Զինվորագրվել — Զորակոչվել: (փխբ.)
Նվիրվել:
Զիջել — Նահանջել, ընկրկել, տեղի
տալ, ընղառաջել, տալ, հրաժարվել:
Զոհաբերել:
Զիստ — Ազդր, սրունք:
Զլանալ — Խնայել, ափսոսալ: Թերանալ,
ծուլանալ:
Զղջալ — Ափսոսալ, փոշմւսնել, ցավել,
ապաշավել, ստրջանալ, ապաշխարել:
Զղջում — Ապաշավանք, ափսոսանք,
զղջանք, փոշմանություն (հզվդ.):
Զմայլել — Զմայլանալ, հիանալ, սքանչանալ,
հափշտակվել, տարվել,
զմայլվել, գերվել, ապշել, դյութվել,
հմայվել, հրապուրվել:
Զմայլելի — Հիանալի, զարմանալի,
հրաշալի, սքանչելի, ապշեցուցիչ,
գրավիչ:
Զմուռս — Կնքամոմ:
Զնգալ — Զրնգալ, ղողանջել, հնչել,
ծլնգալ:
Զնդան — Բերդ, բանտ, արգելանոց,
կալանատուն: Սալ, դարբնասալ:
Զննել — Քննել, ուսումնասիրել, հետա-
զոտել: Նայել, դիտել, շոշափել,
տնտղել:
Զոդել — Կցել, միավորել, միակցել, կապակցել,
միացնել, կապել, եռակցել:
Զոհ — Մատաղ, զոհաբերություն, ողջակեզ:
(Եկեղ.) Նահատակ, մարտիրոս,
վկա:
Զոհաբերել — Զոհել, զոհողություն
անել, նվիրաբերել, նվիրել: Զիջել:
Զոհասեղան — Զոհարան, բագին:
Զոհել — Զոհաբերել, զոհողություն
անել: Նվիրաբերել, մատաղել:
Զոհվել — Նահատակվել, ողջակիզվել,
մարտիրոսանալ, մարտիրոսվել:
Զով — Հով, պաղ (արևմտ.):
Զովասուն — Զով, զովաշունչ, հով, հովասուն,
հովաշունչ:
Զորական — Զինվորական, ռազմական,
բանակային: Զինվոր, ռազմիկ:
Զորակոչ — Զինակոչ, զորականչ, զինվորագրություն,
զորահավաք:
Զորանալ — Զորեղանալ, ուժեղանալ,
հզորանալ, (բրբ.) ժրել: Աճել, զարգանալ:
Զորավար — Զորագլուխ, զորապետ,
զորահրամանատար, սպարապետ:
Զորավիգ — Նեցուկ, սատար, թիկունք,
օգնական:
Զորավոր — Զորեղ, հզոր, ուժեղ, կորովի,
ամուր, հուժկու, ազդեցիկ, ազդու:
Զորեղ — Հզոր, զորավոր, ուժեղ, կարի,
հուժկու, ուժգին, ազդու, ազդե-
ցիկ:
Զորություն — Ուժ, կարողություն, հզորություն,
զորեղություն: Ներգործություն,
ազդեցություն: Թափ,
սաստկություն, ուժգնություն:
Զորք — Զինուժ, բանակ, զորաբանակ,
զորագունդ: Հետևակ, հեծելազոր:
Զսպել — Սանձել, սանձահարել, արգելել,
սաստել, կաշկանդել, ընկճել,
ճնշել:
Զվարթ — Կենսուրախ, կենսախինդ, աշխույժ,
առույգ, կայտառ, ուրախ,
խնդուն, ժպտուն, ցնծուն:
Զվարթություն — Առույգություն, կայտառություն,
աշխուժություն,
ուրախություն:
Զվարճալի — Զվարճալից, հրճվալի(ց),
բերկրալի, ցնծալի: Ծիծաղաշարժ:
68 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 61-70
Զվարճասեր — Զվարճւսմոլ, զբոսասեր,
աշխարհիկ, խրախճասեր, հրճվա-
սեր: Զվարճաբան: Կատակասեր,
զավեշտասեր:
Զվարճանալ — Ուրախանալ, բերկրել,
հրճվել, խնդալ, ցնծալ:
Զտարյուն — Ցեղական, տոհմիկ:
Ազնվարյուն , մաքրարյուն:
Զտել — Մաքրել: Ընտրել, ջոկել: Մզել,
թորել, քամել:
Զտվել — Մաքրվել, պարզվել, հստակվել,
զուլալվել, քամվել, թորվել:
Զրադաշտական — (կրոն.) Կրակապաշտ,
հրապաշտ, հեթանոս,
մազդեզական:
Զրախոսել — Զրաբանել, չարախոսել,
բարբաջել, ցնդաբանել:
Զրահ — Պահպանակ, լանջապան, լանջապանակ,
լանջակալ:
Զրահապատ — Զրահակիր, զրահավոր,
զրահավառ:
Զրկանք — Հարստահարություն, կեղեքում:
Նեղություն, կարիք, չքավորություն:
Զրկել — Հարստահարել, կեղեքել, հացից
կտրել: Խնայել, բերանից կտրել:
Զրնգալ — Հնչել, զնգալ, ղողանջել,
զնգզնգալ, ծլնգալ:
Զրպարտել — Չարախոսել, բանսարկել,
հերյուրել, նյութել, վատաբանել,
ամբաստանել, անվանարկել:
Զրպարտիչ — Բանսարկու, անվանարկիչ,
ամբաստանիչ, չարախոս:
Զրույց — Ավանդություն, ավանդազրույց,
ասք, պատմազրույց,
առասպել: Խոսակցություն, խոսք,
ասուլիս:
Զրուցակից — Խոսակից, զրուցընկեր:
Զրուցել — Խոսել, խոսակցել, ասել,
պատմել, զրուցակցել, քչփչալ:
Զուգադիպություն — Հանդիպում, պատահմունք,
համընկնում:
Զուգադրել — Համեմատել, բաղդատել,
զուգակշռել:
Զուգածին — Երկվորյակ, համածին,
ջուխտակ:
Զուգավորվել — Կենակցել, մերձենալ:
Խառնվել: Խաչավորվել, խաչասերվել,
փոշոտվել, բեղմնավորվել,
սերմնավորվել: Միացվել:
Զուգարան — Արտաքնոց, պետքարան,
միզարան, աղբափոս:
Զուգել — Զարդարել, պճնել, պճնազարդել,
կոկել, հարդարել, բարեզարդել,
գեղազարդել, պաճուճել:
Զուգընթաց — Համընթաց, ընթացիկ:
Միաժամանակ, համաժամանակ:
Զուգվել — Զարդարվել, կոկվել, հարդարվել,
պճնազարդվել, պճնվել,
պաճուճվել:
Զուլալ — Վճիտ, պարզ, հստակ, մաքուր,
ականակիտ:
Զուսպ — ժուժկալ, չափավոր:
Զուտ — Մաքուր, անխառն, անապակ,
անարատ: Պարզ, հստակ, վճիտ,
զուլալ: Բուն, հարազատ: Լոկ,
սոսկ:
Զուր -Նանիր, ունայն, սնոտի, սին, սնամեջ,
դատարկ: Անհիմն, իզուր, անտեղի:
Ապարդյուն, ւսնարդյունք:
Զուրկ — Անմասն, անբաժին, կարոտ՜
Զերծ:
է
էակ — Արարած, անձ, անձնավորություն,
մարդ, շունչ, շնչավոր:
էական — Հիմնական, կարևոր, գլխավոր:
էապես — Իրապես, իրոք, իսկապես,
ըստ Էության:
էգ — Աղջիկ, կին, մայր, մարի (թռչուն),
մատակ (ձի, գոմեշ), մերուն (խոզ):
էժան — էժանագին, մատչելի, դյուրար-
ժեք, սակավարժեք, ձրի, ջրի գին:
էլ — Եվս, նաև, այլևս, այլև, տակավին,
նույնպես:
69 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 61-70
էլի ֊Նորից, ևս:
էկրան — Լուսապաստառ, պաստառ:
էմալ — Արծն, ւսրծնապակի:
էմալապատել — էմալել, արծնել, արծնապատել:
էներգիա — Ջերմություն: Եռանդ, կորով,
թափ, առույգություն, ուժ:
էշ — Ավանակ, երկարականջ, մոխրա-
թավալ, լոշտո: Հիմար:
էպոս — Դյուցազնավեպ:
էջ — Երես, թերթ (գրքի), սյունակ
(տպագրական):
էտոց — Հատոց, հոտոց, ցաքատ:
էություն — Բովանդակություն, գոյություն,
իսկություն: Իմաստ, խորհուրդ:
էքսպրոմտ — (գրկն.) Հանկարծագյուտ,
հանկարծաստեղծություն:
Ը
Ըղձալ — Ցանկանալ, բաղձալ, փափագել,
տենչալ, ուզել, ուզենալ, ցանկալ,
կամենալ:
Ըղձալի — Ցանկալի, փափագելի, բաղ-
ձալի, տենչալի, սիրելի:
Ըմբիշ — Ըմբշամարտիկ, գոտեմարտիկ,
փահլևան (բրբ.):
Ըմբշամարտ — Գոտեմարտ, գուպար,
կոխ:
Ըմբոշխնել — ճաշւսկել, խժռել: Վայելել:
Ըմբոստ — Անհնազանդ, անսաստ, անզուսպ,
ստամբակ, ապստամբ:
Ըմբոստանալ — Ապստամբել, ընդվզել:
Ըմբռնել — Հասկանալ, իմանալ, կռահել,
ընկալել, յուրացնել, մարսել:
Ըմպանակ — Բաժակ, թաս, գավաթ,
սկիհ, սկահակ:
Ըմպել — Խմել, կոնծել, դատարկել:
Օծել, քամել:
Ըմպելիք — Խմելիք, խմիչք:
Ընդ — Հանդերձ, հետ, դեպի, դեմ, պես:
Ընդամենը — Ամբողջ, բոլոր, ամեն:
Ընդառաջ — Դեմ, առաջ:
Ընդառաջել — Օգնել, աջակցել, օժանդակել,
գործակցել, նպաստել,
սատարել:
Ընդարձակ — Լայնարձակ, լայնածավալ,
լայնատարած, ծավալուն,
մեծածավալ, լայնածիր, լայնանիստ,
լայնասփյուռ, լայն, մեծ,
ազատ, արձակ:
Ընդարձակվել — Լայնանալ, մեծանալ,
ծավալվել, ընդլայնվել:
Ընդարմանալ — Թմրել, անզգայանալ,
փայտանալ, կարկամել, չորանալ:
Ընդարմացում — Թմբիր, թմրություն,
քնատություն: Անզգայացում,
անզգայություն, փայտացում:
Ընդգծել — Ստորագծել, գիծ քաշել:
Շեշտել, մատնանշել, նշել:
Ընդգրկել — Ամփոփել, պարունակել,
բովանդակել, պարփակել, զետե-
ղել, տեղավորել:
Ընդդեմ — Դեմ, հակառակ, ներհակ:
Առաջ:
Ընդդիմադիր — Ախոյան, հակառա- *
կորդ, թշնամի, ոսոխ:
Ընդդիմախոս — Ընդդիմաբան, առար-
կու, ընդդիմասաց, հակաճառ:
Ընդդիմանալ — Դիմադրել, հակառակել,
դիմակայել:
Ընդելուզել — Հագցնել, ագուցել, հարմարեցնել:
Ընդերք — Փորոտիք, աղիք: Խորք, ծոց
(երկրի):
Ընդլայնել — Ընդարձակել, մեծացնել,
լայնացնել, ծավալել:
Ընդհանրական — Հանուր, ընդհանուր,
ամբողջական:
Ընդհանրապես ֊ Առհասարակ, սովորաբար,
ընդհանուր առմամբ:
Ընդհանրացում — Տարածում: Եզրակացություն,
եզրահանգում, հետևություն,
ամփոփում:
70 էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 61-70
