дома » Рефераты » ՎԱՐՁԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ
ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄ

ՎԱՐՁԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ

ԳԼՈՒԽ 12. ՎԱՐՁԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ

12.1. ՎԱՐՁԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆՈՒՄԸ ԵՎ ԴԱՍԱԿԱՐԳՈՒՄԸ

ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄ Hashvapahutyun. Hashvapahakan hashvarum.

Рефераты. Редкие книги.

Ֆինանսավորման աղբյուրների ժամանակավոր ներգրավման և ոչ ընթացիկ
ակտիվների համալրման կարևոր ու տարածված ձև է վարձակալությունը:
Վարձակալությունը պայմանավորվածություն է, որի համաձայն, վարձատուն
վճարի դիմաց համաձայնեցված ժամկետով վարձակալին է փոխանցում ակտիվի
օգտագործման իրավունքը: Այն կազմակերպությունը, որը վարձակալության է
հանձնում ակտիվը, կոչվում է վարձատու, իսկ վարձակալությունն ընդունող կազմակերպությունը
վարձակալ: Վարձակալության կարոդ են հանձնվել հողամասերը,
շենքերը, կառուցվածքները, սարքավորումները, տրանսպորտային միջոցները,
ոչ նյութական ակտիվները, ներդրումային գույքը և այլ ոչ ընթացիկ ակտիվները, որոնք
օգտագործման ընթացքում չեն կորցնում իրենց բնական հատկությունները, հետևաբար
վարձակալության ժամկետի վերջում ունենում են նույն վիճակը, ինչ
վարձակալության սկզբում’ հաշվի առած դրանց բնականոն մաշվածությունը կամ
ամորտիզացիան:
Վարձակալության դեպքում պետք է համաձայնեցված լինի ժամկետը, որի
ընթացքում վարձակալը ձեռք է բերում ակտիվի օգտագործման իրավունքը:
Վարձակալված ակտիվի դիմաց վճարի մարումը կարող է կատարվել ինչպես
դրամական միջոցներով և դրանց համարժեքներով, այնպես էլ այլ ակտիվներով,
պարտքերի հաշվանցմամբ և այլն:
Օգտագործման իրավունքը ակտիվից տնտեսական օգուտներ ստանալու
իրավաբանորեն ապահովված հնարավորությունն է, այսինքն ակտիվի
օգտագործումից առաջացած տնտեսական օգուտների տնօրինումը:
Վարձակալության ժամկետի ընթացքում սեփականատերը փոխանցում է
վարձակալության հանձնված ակտիվի միայն օգտագործման իրավունքը:
Տնօրինման իրավունքը չի փոխանցվում, բայց սահմանափակվում է: Օրինակ,
վարձատուն չի կարող ցանկացած պահի վարձակալության հանձնված օբյեկտը
վաճառել կամ չեղյալ հայտարարել վարձակալության պայմանագիրը, եթե
վարձակալը ժամանակին և ամբողջությամբ կատարում է իր պայմանագրային
պարտավորությունները:
Վարձակալության ժամկետի ընթացքում վարձակալը կրում է նաև
վարձակալված ակտիվի տիրապետման իրավունքի հետ կապված ռիսկը:
Տիրապետման իրավունքը ակտիվին տիրապեւոելու իրավաբանորեն ապահովված
հնարավորությունն է:
Եթե առքուվաճառքի պայմանագրով գնորդին է փոխանցվում ակտիվի
սեփականության իրավունքը, ապա վարձակալության պայմանագրով վարձակալին
է փոխանցվում վարձակալության ժամկետի ընթացքում ակտիվի օգտագործումից
տնտեսական օգուտների ստացման իրավունքը, այսինքն վարձակալը վարձավճարներով
գնում է ակտիվի օգտագործումից ստացվելիք ապագա տնտեսական
օգուտները: Միաժամանակ վարձակալի վրա դրվում է վարձակալված ակտիվի
պահպանման ու հետ վերադարձման լրացուցիչ պարտավորություն:

176 ՎԱՐՁԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ: ՎԱՐՁԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆՈՒՄԸ ԵՎ ԴԱՍԱԿԱՐԳՈՒՄԸ:

Վարձակալության սկիզբը վարձակալության պայմանագրի կնքման
ամսաթվից և կողմերի վարձակալության հիմնական դրույթների կատարման
պարտավորության ստանձնման ամսաթվից ամենավաղն է:
Վարձակալության հաշվառման հիմնական սկզբունքները ներկայացված են
ՀՀՀՀԱ 17. «Վարձակալություն» ստանդարով: Վարձակալությունը լինում է 2 տիպի’
1. Ֆինանսական վարձակալություն, որի դեպքում վարձակալին են
փոխանցվում ակտիվի սեփականության գրեթե բոլոր ռիսկերն ու
օգուտները: Սեփականության իրավուսքը պայմանագրային ժամկետի
վերջում կարող է փոխանցվել կամ չփոխանցվել:
2. Գործառնական վարձակալություն, երբ, ըստ էության, վարձակալին չեն
փոխանցվում սեփականությանը հատուկ բոլոր ռիսկերը և օգուտները:
Վարձակալության որպես ֆինանսական գործիքի դասակարգման հիմքում
դրվում է հաշվապահական հաշվառման ձևի նկատմամբ բովանդակության
գերակայության սկզբունքը: Վարձատուի և վարձակալի միջև տեղի ունեցող
գործարքը հիմնվում է երկու կողմերի միջև կնքված վարձակալական պայմանագրի
վրա:
Ֆինանսական վարձակալության դեպքում հնարավոր են հետևյալ
իրավիճակները.
ա) Վարձակալված ակտիվի սեփականության իրավունքը վարձակալության
ժամկետի վերջում փոխանցվում է վարձակալին:
Այս իրավիճակում վարձակալության պայմանագիրը իրենից ներկայացնում է
հետաձգված գնման պայմանագիր, երբ վարձակալը հնարավորություն ունի
վարձակալության ժամկետի վերջում դառնալու ակտիվի սեփականատերը, և
վարձակալության սկզբում հաստատ է, որ այդ հնարավորությունը վարձակալը
կօգտագործի:
բ) Վարձակալը հնարավորություն ունի տվյալ ակտիվը գնելու գնման
ամսաթվի դրությամբ իրական արժեքից ցածր գնով, և վարձակալության սկզբում
արդեն հաստատ է, որ այդ հնարավորությունը կօգտագործվի, հետևաբար այս
դեպքում նույնպես սեփականության իրավունքը, ի վերջո, ւիոխանցվում է վարձակալին:
Այս իրավիճակում վարձակալության պայմանագիրը նույնպես իրենից
ներկայացնում է հետաձգված գնման պայմանագիր, երբ վարձակալը
հնարավարություն ունի վարձակալության ժամկետի ընթացքում գնելու այդ
ակտիվը այնպիսի գնով, որը դրա կիրառումը, առևտրական տեսանկյունից,
դարձնում է ավելի հավանական:
գ) Վարձակալության ժամկետի մեջ է ներառվում ակտիվի օգտակար
ծառայության մեծ մասը, եթե նույնիսկ սեփականության իրավունքը չի
փոխանցվում: Օգտակար ծառայությունն իրենից ներկայացնում է այն գնահատված
մնացորդային ժամանակահատվածը’ վարձակալության սկզբից սկսած և
վարձակալության ժամկետով չսահմանափակված, որի ընթացքում ակնկալվում է
ակտիվում մարմնավորված տնտեսական օգուտների սպառումը կազմակերպության
կողմից:
դ) Վարձակալության սկզբում նվազագույն վարձավճարների ներկա արժեքը
առնվավբ հավասար է վարձակալված ակտիվի իրական արժեքին:
ե) Վարձակալված ակտիվների յուրահատուկ բնույթի պատճառով միայն
վարձակալը կարող է դրանք օգտագործել առանց էական ձևափոխությունների:
 Գործառնական վարձակալությունը ֆինանսական վարձակալություն
չհանդիսացող վարձակալություն է:

177 ՎԱՐՁԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ: ՎԱՐՁԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆՈՒՄԸ ԵՎ ԴԱՍԱԿԱՐԳՈՒՄԸ:

Հաշվապահական հաշվառման տեսակետից անհրաժեշտ է տարբերեի
հաշվառել և արտացոլել վարձակալությունը վարձակալի և վարձատուի
ֆինանսական հաշվետվություններում:

178 ՎԱՐՁԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ: ՎԱՐՁԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆՈՒՄԸ ԵՎ ԴԱՍԱԿԱՐԳՈՒՄԸ:

Добавить комментарий

Ваш e-mail не будет опубликован.

Свежие записи

Статистика



Яндекс.Метрика