ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ 231-250
Գլխավոր էջ ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐԻ, ՀԱԿԱՆԻՇՆԵՐԻ, ՀԱՄԱՆՈՒՆՆԵՐԻ, ԴԱՐՁՎԱԾՔՆԵՐԻ ՈՒՂՂԱԳՐԱԿԱՆ-ԲԱՑԱՏՐԱԿԱՆ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Рефераты. Редкие книги.
Փ
Փաթ1 — Շրջան, պտույտ: Անգամ, հեղ:
Փաթ2 — (բրբ.) Փոթ, ծալք, ոլորք:
Փաթաթան — Վիրակապ: Կապոց, փաթեթ:
Փաթաթել — Օրարել, կապել: Փաթեթավորել:
Կալանդել:
Փաթաթվել — Գրկախառնվել, ողջագուրվել,
գգվել, համբուրվել: Կպչել,
կառչել:
Փաթեթ — Կապոց, կապ, ծրար, փաթաթ,
փաթաթան:
Փաթիլ — Ծիվ, քուլա (բամբակի, ձյան):
Թաթուլ (գզգզված բրդի):
Փալան — Գամետ:
Փալաս — Լաթ, ցնցոտի: Ձորձ, ջնջոց,
սրբիչ: (փխբ.) Կամազուրկ, թուլակամ:
Փախչել — Հեռանալ, կրնկել, նահանջել,
ծլկել: Դասալքել (բանակից):
Փախստական — Վտարանդի, նժդեհ,
աստանդական, գաղթական: Դասալիք,
ծպտյալ: Հալածական:
Փախցնել — Հափշտակել, թռցնել
(գաղտնի), առևանգել (կին, աղջիկ),
կորցնել (աչքից), վրիպել:
Բաց թողնել, առիթը բաց թողնել:
Փախուստ — Փախստականություն,
փախ: Խուսափում, խուսափանք:
Փակ1 — Փական, փականք, կողպեք:
Փակ2 — Գոց, (բրբ.) խփուկ, խուփ:
Գաղտնի, դռնփակ (նիստ):
Փակաղակ — Կողպեք, փականք, փակ:
Փական — Կափարիչ, կափույր, դռնակ
(սրտի կափարիչ):
Փականք — Կողպեք, կողպեզ (կախ),
փակ, փական, փակաղակ (հրացանի):
Արգելք:
Փակել — Կողպել, գոցել, աղխել (բանալիով):
օածկել, խփել, վրա
դնել (դուռը): Որմել, որմնապատել
(պատի): Նգել (նիգով): Կալնել,
խցանել, խցել: Պատվարել, պատնեշել:
Շրջափակել, պարփակել,
ներփակել:
Փակվել — Խփվել, ծածկվել, գոցվել:
Առանձնանալ, ներանձնանալ, մենանալ,
միայնանալ, մեկուսանալ,
կղզիանալ, քաշվել:
Փակցնել — Կպցնել, կցել, միացնել,
միակցել, զոդել (մետաղը): Սոսընձել:
Փակուղի — Կուրափողոց, նրբանցք,
նրբուղի:
Փահլևան — Ըմբիշ, գոտեմարտիկ: Լարախաղաց:
Փաղանգ — Զորաբանակ, զորագունդ,
վաշտ, գումարտակ: Խումբ,
գունդ:
Փաղաքշական — Գգվական, գորովական,
գուրգուրիչ, փայփայիչ, շոյիչ:
Փաղաքշանք ֊Փաղաքշություն, գուրգուրանք,
գգվանք, գորով, փայփայանք,
շոյանք: Շողոքորթու-
թյուն, քծնանք:
Փաղաքշել — Փայփայել, գգվել, գուր-
գուրել, շոյել, ողոքել: Շողոքորթել:
Փաղաքուշ — Շողոքորթ, շողոմ, մարդահաճո,
երեսպաշտ, կեղծավոր,
քծնող:
Փաղփաղել — Փայլփլել, շողշողալ,
պսպղալ:
Փամփշտակալ — Փամփշտանոց,
գնդակաման: Փամփշտատուփ:
Փայատեր — Մասնատեր, բաժնետեր
(ակցիոներ):
Փայլ ֊Փայլունություն: (փխբ.) Պայծառություն,
շքեղություն, պերճություն,
շուք, փառք, փառավորություն:
Լույս, շող, շողք, ցոլք:
Փայլազուրկ — Փայլատ, անփայլ:
Փայլաթիթեղ ֊Նրբաթիթեղ, ֆոլգաթի-
թեղ:
Փայլածել — Հուրհրալ: Փայլել, ցոլալ,
շողալ, ճաճպնչել:
231 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Փայլակ — Կայծակ, շանթ: Փայլատակ,
փայլատակում, կայծկլտուք:
Փայլատ — Փայլազուրկ, անփայլ:
Փայլատակել — Առկայծել, բոցկլտալ,
փայլկտալ, կայծկլտալ, կայծկըլ-
տել:
Փայլել — Ցոլալ, շողալ, ճաճանչել, ճառագայթել,
ճառագել, փայլփլել,
փողփողել, շողշողալ, պսպղալ,
պաղպաջել, բոցկլտալ: Փայլատակել,
փայլակել, առկայծել:
Երևալ , արտահայտվել: Աչքի
ընկնել:
Փայլեցնել — Պսպղացնել, պլպլացնել,
շողացնել: Մաքրել: Ներկել (կոշիկները):
Փայլուն — Շողշողուն, պաղպաջուն,
պսպղուն, պայծառ, շողուն,
փայլկտուն, փայլփլուն, փողփողուն,
ճաճանչագեղ, լուսափայլ,
լուսաճաճանչ, լուսապայծառ:
Վառվռուն: Հաջող (պատասխան,
աշխատանք):
Փայտ — Վառելափայտ, խռիվ, կրկուտ
(մանր), ցախ, մառ (փշոտ): Շինանյութ:
Փայտեղեն, փայտանյութ,
բնափայտ: Կոճղ: Խանձող
(կիսայրված): Գավազան, մահակ,
ձեռնափայտ, բիր:
Փայտահատ — Փայտահար, ծառահատ,
անտառահատ:
Փայտամած — Դաստաճաղ, լաստակ,
լաստակերտ: Տախտակամած:
Փայտանալ — Ընդարմանալ, անզգայանալ,
թմրել:
Փայտանյութ — Անտառանյութ, սղոցանյութ,
բնափայտ, փայտեղեն,
փայտ:
Փայտաշեն — Փայտակերտ, փայտագործ:
Փայտեղեն — Փայտ, փայտանյութ, անտառանյութ,
բնափայտ:
Փայտփորիկ — Փայտփոր, կտցահար,
վայրի կտցար, ծառկոտոտ:
Փայփայանք — Գգվանք, գուրգուրանք,
փաղաքշանք, շրյանք, հոգատարություն,
խանդաղատանք:
Փայփայել — Գգվել, գուրգուրել, ողոքել,
խանդաղատել, գորովել, փաղաքշել,
շոյել:
Փանաքի — Նվաստ, չնչին, աննշան,
անարգ, անարժեք, ճղճիմ, թույլ,
տկար, խեղճ, ողորմելի: Աղքատ,
չունևոր, թշվառ:
Փանդիռ(ն) — Կիթառ, բամբիռ, փանդեռն:
Քնար, տավիղ:
Փապար — ճեղք, ճեղքվածք, ծակ, փոս,
փորոք, խոռոչ, սոր, ծերպ, խորշ:
Քարանձավ, անձավ, այր: Կիրճ:
Փառ — Մաշկ (բարակ թաղանթ): Խաժ,
լուսն (աչքի): Սպի, քոս (վերքի):
Փառաբանել — Փառավորել, գովել, գովաբանել,
գովերգել, դրվատել,
ջատագովել, ներբողել, մեծարել:
Խնկարկել: Օրհնել, օրհներգել,
սաղմոսել:
Փառաբանություն — Փառավորում, գովաբանություն,
գովասանք, գովերգություն,
գովասանություն,
գովք, գովեստ, դրվատանք, ջատագովություն,
ներբող, ներբողում,
մեծարում, խնկարկություն:
Օրհնություն:
Փառակալել ֊Փառ բռնել, փառ կապել:
Փառահեղ — Փառավոր, շքեղ, հոյակապ,
մեծաշուք, փառաշուք, վսեմափառ:
Փառամոլ — Փառասեր, փառախնդիր,
փառատենչ, սնափառ:
Փառաշուք — Փառավոր, շքեղ, հոյակապ,
փառահեղ:
Փառապանծ — Մեծապանծ:
Փառասեր — Փառամոլ, փառատենչ,
սնապարծ, համբավասեր, սնափառ:
Փառասիրություն — Փառամոլություն,
փառատենչություն, սնափառություն,
սնապարծություն:
232 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Փառավոր — Պանծալի, հռչակավոր,
հանդիսավոր: Փառահեղ, շքեղ,
հոյակապ, մեծաշուք, փառաշուք,
մեծափառ, ճոխ, շռայլ:
Փառատենչ — Փառասեր, փառամոլ,
սնապարծ:
Փառատոն — Հոբելյան: Տոն, տոնահանդես,
տոնակատարություն:
Հանդիսւստոն:
Փառք — Փայլ, շքեղություն, պերճություն,
պերճանք, շուք: Պատիվ,
հռչակ: Պարծանք: Փառաբանություն,
օրհնաբանություն:
Փասիան — Դեզհուկ, միրհավ:
Փաստ — Իրողություն, եղելություն:
Ապացույց, փաստարկ, պատճառաբանություն:
Փաստաբան — Դատապաշտպան,
պաշտպան:
Փաստաթուղթ — Փաստագիր, վավե-
րագիր:
Փաստարկ — Ապացույց, պատճառաբանություն,
փաստ, փաստարկություն:
Փաստարկել — Ապացուցել, հաստատել,
փաստաբանել, փաստել:
Փաստացի — Փաստորեն, իրապես,
իրոք:
Փաստել ֊Փաստաբանել, պատճառաբանել,
փաստարկել:
Փաստորեն — Փաստացի, իրապես,
իրոք:
Փարախ ֊Ոչխարանոց, գոմ, մակաղատեղի,
հանգրվան:
Փարաջավոր — Հոգևորական, եկեղեցական,
կրոնավոր:
Փարավոն — Թագավոր, արքա, շահ,
կայսր, ցար, սուլթան, շահնշահ,
գահակալ:
Փարատել — Ամոքել, ապաքինել, դարմանել,
բուժել: Սփոփել, մխիթա-
րել(վիշտը): Վանել, ցրել:
Փարատիչ — Ամոքիչ, սփոփիչ, մխիթարիդ
Փարել — Գրկել, փաթաթվել, գգվել, ողջագուրվել,
գրկախառնվել: Փարվել:
Փարթամ — ճոխ, պերճ, հարուստ,
շքեղ: Առատ, շատ, հորդ, հորդառատ:
!
Փարթամանալ — Պերճանալ, ճոխանալ,
շքեղանալ: Հարստանալ,
առատանալ:
Փարթամորեն ֊ճոխաբար, շքեղորեն,
շքեղաբար, առատորեն, պերճորեն:
Փարթամություն — ճոխություն, պերճություն,
շքեղություն: Առատություն,
շատություն:
Փարիսեցի — Կեղծավոր, երկերեսանի,
քծնող, երեսպաշտ:
Փարոս — Լուսաշտարակ: Ուղեցույց
(նավերի), առաջնորդ:
Փարչ ֊Կուժ, սափոր, կուլա, ջրածիկ:
Փարսաղ — (պատմ.) Մղոն:
Փարվել — Փաթաթվել, գգվել, գրկախառնվել,
ողջագուրվել, պլլվել
(արևմտհ.):
Փափագ — Ցանկություն, իղձ, տենչ,
տենչանք, բաղձանք, ըղձանք,
մարմաջ, տարփանք, նկրտում,
ձգտում, կարոտ, անձկություն:
Փափագել — Ցանկանալ, ցանկալ,
բաղձալ, տենչալ, ըղձալ, ուզենալ,
ուզել, անձկալ, նկրտել: Կարուսել,
կաթոգնել:
Փափագելի — Ցանկալի, բաղձալի, ըղձալի,
մաղթելի, տենչալի, անձկալի:
Փափլիկ — Գիրգ, փափկամարմին, փափուկ:
Փափկակենցաղ — Փափկասուն,
փափկամորթ, թուլամորթ, փափկակազմ:
Փափկակյաց — Փափկասուն, փափկասեր,
փափկակենցաղ:
Փափկամազ ֊Աղվամազ, (բրբ.) մորա-
մազ:
233 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Փափկամարմին — Գիրգ, փափլիկ,
(բրբ.) փամփլիկ, թմփլիկ, լղպոր:
Փափկամորթ — Թուլամորթ, կակղամորթ,
փափկասուն, փափկակազմ:
Փափկանալ — Կակղել, կակղանալ,
փափկել: Քնքշանալ, գրգանալ,
մեղկանալ: (փխբ.) Մեղմանալ, զիջել:
Փափկանկատ — Նրբազգաց, նրբանկատ,
նրբամիտ, սրամիտ, խորաթափանց:
Փափկանկատություն — Նրբազգացություն,
նրբամտություն, խորաթափանցություն:
Փափկասեր — Փափկամոլ, մեղկասեր,
մեղկ: Թուլամորթ, փափկամորթ:
Փափկակյաց, փափկասուն,
փափկակենցաղ:
Փափկասիրտ — Զգայուն, դյուրազգաց,
քնքուշ, գորովագութ, քընք-
շասիրտ, գթոտ:
Փափկասրտություն — Քնքշություն,
գթոտություն, զգայունություն:
Փափկասուն — Փափկամորթ, թուլամորթ:
Փափկակյաց, փափկակենցաղ:
Փափկասեր:
Փափկացնել — Կակղացնել: Փխրունացնել:
Նրբացնել: Թուլացնել,
մեղկացնել:
Փափկել — Փափկանալ, կակղել, կակղանալ:
Գրգանալ, քնքշանալ,
մեղկանալ: (փխբ.) Մեղմանալ, զիջել:
Փափկություն ■ Կակղություն: Փխրու-
նություն: Դյուրաթեքություն, ճկունություն:
Մեղկություն, փափկասիրություն,
գրգանք: Քնքշություն,
քնքշանք:
Փափուկ — Կակուղ, փափլիկ, գիրգ,
քնքուշ: Ախորժ, հաճելի, մեղմ,
քաղցր (ձայն): Դալար, մատաղ,
մատղաշ: ճկուն, դյուրաթեք:
Քնքուշ, զգայուն:
Փեթակ — Մեղվաբույն, մեղվանոց, մեղվատուն:
Փեթականոց — Փեթակատուն, մեղվանոց,
մեղվատուն:
Փեթակապան — Մեղվապան, մեղվաբույծ,
մեղվապահ, մեղվագործ:
Փեղկ — ճեղք, բաժանվածք: Ցուցափեղկ
(խանութի):
Փեղույր • Գլխարկ, գլխանոց, գլխապան,
խույր (եկեղ.):
Փեշ — Քղանցք, քղանցատուտ, հան-
դերձատուտ, եզերք: Ստորոտ,
փեշ (լեռան):
Փեշակ — Արհեստ, մասնագիտություն,
զբաղմունք:
Փեսա — Թագավոր, թագվոր, ամուսին,
քեռայր (քրոջ ամուսին): Փեսացու:
Փեսացու — Փեսա, նշանած, խոսնայր:
Փետել — Փետտել (արևմւոհ.), փետրել,
պոկել, քաշել, քաղել:
Փետրազարդել — Փետրավորել, փետրապատել:
Զարդարել, պճնել:
Փետրահան — Փետրաթափ, փետրա-
քաշ, բմբլահան (ժող.):
Փետրափունջ — Ցցունք, փետրաց-
ցունք, փետրազարդարանք (գըլ-
խարկի):
Փետրել — Փետրատել, (բրբ.) բմբլել,
բմբլահան անել;
Փետուր — (բրբ.) Բմբուլ: Փետրիկ, փետուրիկ:
Փերեզակ — Չարչի, մանրավաճառ,
շրջավաճառ:
Փերեզակություն — Չարչիություն, մանրավաճառություն:
Փերթփերթ — Պատառ-պատառ:
Փերի — Հավերժահարս, ըղձանույշ,
հուշապարիկ, պարիկ: Գեղեցկուհի:
_
Փթթել — Օլել, ծաղկել, բողբոջել, բացվել:
Զարգանալ, աճել, բարգավաճել:
Փթիր — Քակոր, թրիք, փշկուլ:
Փիլիսոփա — Իմաստասեր, մտածող:
234 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Փիլիսոփայություն — Իմաստասիրություն:
Փիլոն — (եկեղ.) Շուրջառ, նաւիորտ, կո-
դոբ:
Փլատակ — Ավերակ, փլվածք:
Փլչել — Կործանվել, քանդվել, տապալվել,
փլել, փլվել, փլուզվել: Փըղձ-
կալ (փխբ.):
Փլվածք — Իջվածք (հող): Հյուս, հյուսին
(ձյան): Փլատակ, ավերակ:
Փլցնել — Կործանել, տապալել, քանդել,
ավերել:
Փլուզում — Ավերում, քանդում, կործանում,
տապալում:
Փխկոց — Յանկարծակի ծիծաղ, քրքիջ,
ՔՐՔջոց, կչկչոց, փռթկոց:
Փխրուն — Փուխր, ւիշրուն, դյուրափշուր:
Փխրունացնել — Փխրել, փշրել, ման-
րել: Փափկացնել, կակղացնել:
Փղձկալ — Լալ, հուզվել: Զգացվել, լըց-
վել:
Փղձուկ — Մղձուկ, փղձկանք, հուզմունք,
լաց:
Փյունիկ — Արմավահավ, փասիան:
Փնթի — Անփույթ, անբարեխիղճ,
թափթփված: Կեղտոտ, աղտոտ,
անմաքուր:
Փնթփնթալ — Տրտնջալ, քրթմնջալ,
դժգոհել, դժկամել, գանգատվել,
մռթմռթալ:
Փնթփնթոց — Քրթմնջյուն, քրթմնջոց,
տրտունջ, դժկամություն, դժգո-
իուրյուն, գանգատ, տրտնջոց,
մոթվռ^ոց;
Փնմվեւ — Պախարակել, վատաբանել,
անխ՚ւստվել:
Փնչալ — Փնչել, փռնչել, փռնգալ,
փռնգտալ, փնչփնչալ:
Փնջել — Փունջ կապել, (բրբ.) գնդել:
Փնտրել — Որոնել, պրպտել, (հզվդ.)
պտռել, պտրտել, խուզարկել, հե-
տազոտել (քննելով), խարխափել
(մթի մեջ), փնտրտել, ման գալ:
Փնտրտուք — Փնտրուք, պրպտուք,
պրպտանք:
Փշապատ — Փշոտ, տատասկամած:
Փշավոր — Փշոտ, փշառատ, փշալի:
Փշարմավ — Չիչխան, ժանտափուշ:
Փշաքաղվել — Քստմնել, մազերը բիզ-
բիզ կանգնել: Սոսկալ, սահմռկել,
սարսռել:
Փշոտ ֊Փշաշատ, փշառատ, փշախիտ,
փշալի(ց), տատասկոտ: Դժվար,
անհարթ:
Փշրանք — Փշուր, կտորտանք, մասունք:
Փշրել ֊Սանրել, փխրել, լեսել, փշրտել,
բրդել (հացը): Խորտակել, տապալել
(կարգերը):
Փշրվել — Փխրվել, մանրվել, լեսվել,
փշրտվել: Ջարդվել, կոտրվել:
Խորտակվել, տապալվել:
Փշուր — Փշրանք, կտորտանք, մասունք:
Փոթ — Օալք, փոնթ (բրբ.): Խորշոմ,
կնճիռ, ակոս:
Փոթոթել ֊Այրել, մորմոքել:
Փոթորիկ — Մրրիկ, հողմ, քամի, ամպ- .
րոպ, մրրկահողմ: Ալեկոծություն,
ալեբախություն: (փխբ.) Հուզմունք,
հուզում, խռովություն:
Փոթորկաբեր — Ամպրոպաբեր, մրրկաբեր,
փոթորկահույզ, ամպրոպահույզ:
Փոթորկալի(ց) — Փոթորկահույզ, փոթորկածուփ,
մրրկալից, մրրկահույզ,
մրրկածեծ, մրրկածուփ,
ալեկոծ, ալեծուփ: Հուզումնալիից),
խռովահույզ:
Փոթորկածուփ — Փոթորկածեծ, փոթորկաշունչ,
մրրկահույզ, մրրկածեծ,
մրրկածուփ, ալեկոծ, ալեծուփ,
ալեհույզ, փոթորկուն, փոթորկալիի),
փոթորկահույզ:
Փոթորկել — Մրրկել, ալեկոծել: (փխբ.)
Հուզվել, խռովել, վրդովել, տագնապել:
235 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Փոթորկուն — Փոթորկալի(ց), փոթորկահույզ,
փոթորկածուփ, մրրկածուփ,
ալեկոծ:
Փոխաբերություն — Այլաբերություն:
Այլաբանություն, այլասացություն:
Փոխադարձ — Փոխարեն, երկկողմանի,
փոփոխակի: Անդրադարձ:
Փոխադարձաբար — Փոխադարձապես,
փոխարինաբար, երկուստեք:
Փոխադրական — Փոխանցական: Փոխադրամիջոց:
Փոխադրել — Տեղափոխել, կրել:
Ուղարկել: Թարգմանել:
Փոխադրվել — Տեղափոխվել, (խսկց.)
փոխվել, անցնել:
Փոխադրություն — Տեղափոխություն:
Առաքում: Թարգմանություն:
Փոխակերպել — Կերպափոխել, ձԼւա-
փոխել, փոփոխել: Փոխարկել:
Փոխակերպվել — Կերպափոխվել, այլափոխվել,
ձևափոխվել, փոփոխվել:
Փոխակերպություն — Կերպափոխություն,
կերպարանափոխություն,
այլափոխություն, ձևափոխություն,
փոփոխություն: Փոխարկություն:
Փոխանակ — Փոխարեն, դիմաց, տեղ:
Փոխանակել ֊Փոփոխել, փոխել: Հաջորդել,
փոխարինել: Տալ-առնել:
Փոխանորդ — Տեղակալ: Հաջորդ:
(եկեղ.) Աթոռակալ, տեղապահ:
Փոխանցել — Ավանդել, ժառանգել:
Հանձնել, տալ: Վարակել, տարափոխել:
Փոխանցիկ ֊Վարակիչ, տարափոխիկ,
տարանցիկ:
Փոխանցում — Անցում, փոխադրում:
Վարակում:
Փոխառություն — Պարտք, փոխ, ձեռ-
նապարտք:
Փոխարեն — Փոխարինություն, տրիտուր:
Փոխանակ, դիմաց, տեղ: Ի
տեղի:
Փոխարինաբար — Փոխադարձաբար,
փոխադարձապես, փոխադարձորեն:
Փոխարինել — Տեղակալել, տեղը գրավել:
Հատուցել, դարմանել:
Փոխարինություն — Հատուցում, տրիտուր:
Փոխարկել — Փոխել, շրջել, դարձնել,
փոփոխել, ձևափոխել, կերպափոխել:
Փոխել — Ձևափոխել, կերպափոխել,
կերպարանափոխել, փոխակերպել,
այլափոխել, փոփոխել: Փոխանակել:
Փոխհատուցել — Փոխադարձել: Հատուցել,
վարձատրել:
Փոխհարաբերություն — Փոխառնչու-
թյուն, հարաբերություն:
Փոխնորդ — Սպիտակեղեն, ճերմակեղեն,
ներքնազգեստ, վարտիք,
ոտաշոր:
Փոխվել — Այլափոխվել, այլակերպվել,
ձևափոխվել, փոփոխվել, փոխակերպվել,
կերպափոխվել, կերպարանափոխվել:
Փոկ1 — Ծովաշուն: Ծովարջ:
Փոկ2 — Կաշեփոկ, կաշի: Ուսափոկ,
ձգափոկ: Սայլափոկ, լծափոկ,
լանջափոկ:
Փող1 — Դրամ, ստակ: Դրամագլուխ,
հարստություն, կապիտալ:
Փող2 — Շեփոր, եղջերափող, գալարափող:
Փող3 — Վիզ, պարանոց: Կոկորդ, շնչափող:
Որկոր, կերակրափող:
Փողահարել — Շեփորահարել, սրնգահարել,
փողհարել:
Փողամոլ — Փողապաշտ, փողասեր,
դրամասեր, դրամամոլ, արծաթասեր:
Փողապաշտ — Տես Փողամոլ:
Փողասեր — Տես Փողապաշտ:
Փողատեր — Դրամատեր, փողավոր:
236ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Փողհար — Փողահար, շեփորահար,
սրնգահար:
Փողոտել — Մորթել, սպանել, խողխողել,
գլխատել, սրախողխող անել:
Փողոց — Նրբափողոց (նեղ), պողոտա
(լայն):
Փողրակ — Փող, խողովակ: Ջրմուղ,
ջրախողովակ, ագուգա: Ծխնելույզ,
ջրհորդան:
Փողփողել — Օածանել, տատանել,
սասանել, փողփոդացնել, փռփը-
ռացնել:
Փոշեթաթախ — Փոշեպատ, փոշոտ,
փոշեխառն, փոշեթաթավ:
Փոշեխառն — Փոշելից, փոշոտ, փոշեպատ,
փոշեթաթախ:
Փողեպատ — Փոշեթաթախ, փոշեթաթավ,
փոշոտ, փոշեխառն:
Փոշի — Մոճիր, մճիր (ածուխի), մղեղ
(հարդի): Ծաղկափոշի, խավ, ման
(սալորի վրայի), աղաջ (կաղնու
կեղևի):
Փոշիանալ — Մանրանալ, մանրվել,
մոխրանալ:
Փոշիացնել ֊Մանրացնել, մոխրացնել,
փոշու վերածել:
Փոշմանել — Զղջալ, ափսոսալ, ապաշավել,
հետ կանգնել:
Փոշոտել — Բեղմնավորել, արգասավորել,
պտղավորվել, խաչասերվել:
Փոս — Հոր, վիրապ, խոռոչ, խոռ, դերբուկ,
փոսորակ, փորոք, ծակ,
գուբ, խանդակ, խրամ, խրամատ:
Ակնակապիճ (աչքի):
Փոստ1 ֊Նամակատուն:
Փոստ2 — Մորթի, մորթ:
Փոստանիշ — Նամականիշ, նամակադրոշմ,
դրոշմանիշ:
Փոստատար — Նամակատար, նամա-
կացրիչ, նամակաբեր:
Փոստարկղ ֊Նամակատուփ:
Փոր ֊Որովայն: Փորոտիք, ընդերք: Են-
թաորովայն, ստամոքս:
Փորագրել — Քանդակել, դրոշմագրել:
Գրել:
Փորակ — Ակոս, պարույր, պարուրակ:
Փորացավ — Որովայնացավ: Դիտավորություն,
ցանկություն, ակնկալիք:
Փորել — Քանդել, բրել, պեղել, ծակել,
բացել, փորփրել, քչփորել:
Փորձ — Փորձարարություն, փորձարկություն:
Փորձանք: Փորձառու:
Փորձանք — Աղետ, պատահար,
դժբախտություն, վտանգ, պատիժ,
պատուհաս, չարչարանք:
Փորձաշատ — Բազմափորձ, բազմահմուտ:
Փորձառու — Հմուտ, վարժ, լավատեղյակ,
ներհուն, վարպետ:
Փորձել — Ստուգել, քննել, փորձարկել:
Գայթակղեցնել: Բանեցնել:
Փորձվել ֊Հմտանալ, փորձ ձեռք բերել:
Փորձություն ֊Քննություն, զննություն:
Աղետ, փորձանք, վտանգ:
Փորոտիք — Ընդերք, որովայն, փոր:
Փորոք — Խորշ, խոռոչ: Սոր, ծերպ: Փորվածք:
Փորակ, ակոս, պարույր:
Փորսող տալ — Սողալ, գետնասող •
տալ:
Փորփրել — Փորել, քչփորել: Քրքրել:
Փոցխ — Մանկեռ:
Փոփոխակ — Տարբերակ, զանազանակ,
տարատեսակ:
Փոփոխական — Փոփոխելի, հեղհեղուկ,
դյուրափոփոխ, անկայուն,
անհաստատ, հարափոփոխ, հողդողդուն:
Փոփոխամիտ, անհաստատակամ,
թուլակամ, կամազուրկ,
անվճռական, դյուրաթեք,
վարանամիտ:
Փոփոխակի — Մեջընդմեջ մեջմեջ,
փոխ առ փոխ, փոխեփոխ, փոխնիփոխ:
Փոփոխամիտ — Անհաստատամիտ,
անհաստատակամ, թուլակամ,
կամազուրկ, փոփոխական, անվճռական,
վարանամիտ:
237 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Փոփոխել ֊Փոխել, բարեփոխել, ձևա-
փոխել, փոխարկել, այլափոխել,
կերպարանափոխել, փոխակերպել:
Փոխարինել:
Փոփոխություն — Փոփոխում, ձևափոխություն,
կերպարանափոխություն,
այլափոխություն, բարեփոխում,
շրջում, փոխարկում, բարեշրջում,
հեղաշրջում:
Փոքր — Փոքրիկ, փոքրածավալ, մանր,
քիչ, աննշան, դույզն, կարճ, (բրբ.)
պստիկ: Կրտսեր: Փոքրահասակ:
Փոքրաթիվ — Սակավաթիվ, սակավ, քիչ,
փոքրաքանակ, նվազաքանակ:
Փոքրածավալ — Փոքր, փոքրիկ, փոքրադիր:
Փոքրահասակ — Կարճահասակ, փոքրամարմին,
թզուկ, գաճաճ, կոտակ,
մանրահասակ, փոքր,
կարճ: Անչափահաս, մատղաշ,
մատաղ:
Փոքրամարմին — Գաճաճ, կարճահասակ,
փոքրահասակ, թզուկ, կոտակ:
Փոքրանալ — Պակասել, նվազել, քչանալ:
Մանրանալ: Նվաստանալ:
Փոքրավոր * Սպասավոր, ծառա,
աշ(ա)կերտ:
Փոքրացնել — Պակասեցնել, նվազեցնել,
քչացնել: Մանրացնել: Կարճացնել,
կտրել, խուզել (մազերը):
Պզտիկացնել (բրբ.):
Փոքրաքանակ — Փոքրաթիվ, սակավաթիվ,
նվազաքանակ, սակավ, քիչ:
Փոքրիկ ֊Փոքր, մանր, մանրիկ, (բրբ)
պստիկ, պստլիկ: Մանկիկ, երեխա:
Փոքրոգի ֊Նեղսիրտ, տմարդի, ճղճիմ,
վեհերոտ, նվաստ:
Փոքրոգություն — Նեղսրտություն,
տմարդություն, ճղճիմություն,
գծծություն, վեհերոտություն,
փոքրություն, նվաստություն:
Փոքրություն — Մանրություն: Մանկություն:
Ստորություն: Փոքրոգություն:
Փչակ — Խոռոչ, փորվածք:
Փչանալ — Անպիտանալ, անպետքանալ:
Վնասվել, խափանվել, ոչնչանալ,
ավերվել: Այլասերվել, անա-
ռականանալ:
Փչացնել — Խափանել, վիժեցնել,
• ոչնչացնել, ավերել: Ապականել:
Փչել — Ուռեցնել, փքել: Մարել, հանգ-
ցընել: Ստախոսել, ստել:
Փռել ֊Սփռել, տարածել, կախել, ծածկել:
Տապալել, գետնել, զգետնել:
Փռթկացնել — Ծիծաղել, փռթկալ,
խնդալ, հռհռալ, կչկչալ, քրքջալ:
Փռնչալ — Փռշտալ, փռնչել, փռնգալ,
փռնգտալ:
Փռնչի — Հացթուխ, հացագործ, փռնապան:
Փռշտալ — Փռնչալ, փռնչել, փնչել,
փռնգալ:
Փռշտոց ֊Փռնչյուն, փնչյուն, փռնգոց,
փռնգյուն:
Փռվել — Պառկել, մեկնվել, ընկողմա-
նել, տարածվել, երկարվել:
Փսլինք — Լորձունք, փրցլիք, դոժինք,
թոժինք, շողիք, տողիք, տողուկ;
Փսլնքոտ — Լորձունքոտ, դոժինքոտ,
շողիքոտ, տողիքոտ:
Փսխել — Ործկտալ, ործկալ, փղձկալ,
ժայթքել:
Փսորվել — Կտրվել, փսորել, փսորա-
կալել, կաթը կտրել:
Փստացնել — Ծխել, (բրբ.) քաշել
(ծխախոտ):
Փսփսալ — Քչփչալ, շշնջալ , մրմնջալ,
թսթսալ, խոսել, հծծել:
Փսփսոց — Շշունջ, մրմունջ, շշնջոց,
շշուկ, հծծանք, քչփչոց, քչփչյուն:
Փտախտ — Կերցավ, կեղցավ, (գանգրենա):
Փտել — Նեխել, նեխեցնել, ապականվել,
մգլել, մգլոտել (ցորենը), ծյուրել
(ոսկորը):
Փտնել — Աղարտել: Պախարակել: Խոտանել:
Փրկագին — Փրկավճար, փրկավարձ,
գլխագին, գլխավարձ, գլխավճար:
Փրկանք — Փրկագին, փրկավճար,
փրկավարձ:
Փրկարար — Փրկիչ, ազատարար,
ազատիչ, փրկաբեր:
Փրկել — Ազատել, ազատագրել, ձերբազատել:
ՓՐԿԻ} ՜ Փրկարար, ազատարար,
ազատիչ, կենարար, փրկաբեր:
Փրկվել — Ազատվել, ազատագրվել,
գլուխն ազատել:
Փրկություն — Ազատություն, ազատագրում,
փրկանք:
Փրչոտ — Բրդոտ, բրդառատ, բրդաշատ,
մազոտ, թավամազ:
Փրփրադեզ — Փրփրալի(ց), փրփրաշատ,
պդպջուն:
Փրփրակալել — Փրփրել, պղպջակել:
Փրփրել — Փրփրակալել, պղպջակել:
Գազազել, կատաղել:
Փրփրոտել — Կատաղել, գազազել:
Փրփուր — Պղպջակ: Լորձունք, շողիք
(ձիու):
Փութալ — Շտապել, աճապարել, ճեպել,
հապճեպել, արտորալ, վռա-
զել (բրբ.):
Փութաճեմ — Արագընթաց, արագագնաց,
ճեպընթաց:
Փութանցիկ — Վաղանցուկ: Շտապ:
Փութաջան — Ջանասեր, աշխատասեր,
փութեռանդ, ժրաջան, քրտնաջան,
ջերմեռանդ, աշխատաջան,
տքնաջան, գործունյա:
Փութկոտ — Վռազկոտ: Անհամբեր: Փութաշարժ,
արագաշարժ:
Փութկոտություն — Հապճեպություն,
արտորանք, աճապարանք: Անհամբերություն,
արագաշարժություն:
Փութով — Իսկույն, արագ:
Փուլ — Շրջան, ժամանակաշրջան,
էտապ:
Փույթ — Հոգ, խնամք, ուշադրություն:
Ջանք, ճիգ, աշխատանք, աշխատասիրություն:
Արագություն, ճե-
պություն:’
Փունջ ■ Տրցակ, կապոց, դաստա (բրբ.):
Ծաղկեփունջ: Ցցունք (փետուրների):
Փյուսկուլ (բրբ.): Ծոպ: Փնջիկ,
ծոպիկ: Մազափունջ, խոպոպ, խոպոպիք:
Հավաքածու, ժողովածու,
ծաղկաքաղ, հատընտիր:
Փուշ — Տատասկ, փշենի: Խայթ, ոսկոր,
ողնահար (ձկան), քիստ (հասկի):
Փուչ — Դատարկ, սին, սնամեջ, նանիր,
խոռ, ունայն, սնոտի: Անարժեք,
անպետք: Անպիտան, անօգուտ,
չնչին, անարգ, ստոր, վատ:
Փուչիկ ֊Պղպջակ, բշտիկ:
Փուստ — Փստոց, պարապ, դատարկ:
Փուտ — Փտություն: Խախուտ: Փուխր,
փխրուն:
Փքել — Փչել, ուռեցնել, (բրբ.) ուռցնել,
տկզեցնել:
Փքվել — Ուռչել, փչվել, (բրբ.) տռզել:
Հպարտանալ, գոռոզանալ:
Փքուն — ճոռոմ, երկնամբարձ, ամպագոռգոռ
(ոճ):
Ք
Քաթան — Կտավ:
Քակել — Բաժանել, լուծել, բանալ, արձակել,
պոկել, քանդել, ծվատել:
Քակոր — Թրիք, տարթ:
Քակտել — Քանդել, խախտել, խզել
(հարաբերությունը), խափանել,
լուծել, քակել:
Քահանա — Տերտեր, երեց, տեր հայր,
հայր սուրբ: Պաստոր (բողոքական
եկեղեցու): Կանոնիկոս, պատեր
(կաթոլիկ): Քուրմ, մոգ (հեթանոսական):
238 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Քահանայապետ — Հայրապետ, պատրիարք,
եպիսկոպոսապետ, կւսթո-
ղիկոսապետ, պապ (Հռոմի):
Եպիսկոպոս: Արքեպիսկոպոս:
Քաղ — Հունձ, հունձք, քաղոց (բրբ.): Այգեկութ,
այգեքաղ, խաղողաքաղ,
կութք (խաղողի), բերքահավաք,
պտղահավաք, մրգահավաք:
Քաղաք — Ոստան (մեծ):
Քաղաքագետ — Դիվանագետ:
Քաղաքագլուխ — Քաղաքապետ: Բուր-
գոմիստր, մեր (արտսհմ.):
Քաղաքակիրթ — Կուլտուրական, բարեկիրթ,
նրբակիրթ, քաղաքավարի:
Քաղաքակրթվել — Բարեկրթվել, լուսավորվել:
Քաղաքակրթություն — Առաջադիմություն,
զարգացում, կրթություն,
մշակույթ:
Քաղաքամայր — Մայրաքաղաք, ոստան,
գահանիստ, նստաքաղաք
(հնց.):
Քաղաքապետ — Տես Քաղաքագլուխ:
Քաղաքավարի — Քաղաքակիրթ, բարեկիրթ,
նրբակիրթ: Սիրալիր, բարեվայելուչ,
բարեպատշաճ,
նրբազգաց, պատշաճ, վայելուչ:
Քաղաքավարություն — Բարեկրթություն,
նրբակրթություն, վայելչություն,
պատշաճություն, բարեվայելչություն,
նրբազգացություն:
Սիրալիրություն:
Քաղաքացի ֊Քաղաքաբնակ:
Քաղել — Հնձել, հավաքել, քաղհանել,
կթել (բերքը), պոկել, քաղոտել
(հաճախ), պտղտել (հատ-հատ):
(փխբ.) ժողովել, ամփոփել, հավաքել:
Քաղկեդոն — Ոսկեզմրուխտ, եղեգնաքար,
սարդին, քաղկիդյան քար:
Քաղոց — Դեկտեմբեր (հին հայոց տոմարի
հինգերորդ ամիսը):
Քաղվածք — Մեջբերություն, մեջբերում:
Հատված:
Քաղվոր — Հնձվոր:
Քաղց — Քաղցածություն, անոթություն,
սովածություն, սով, սովահարություն:
Քաղցած — Սոված, անոթի, սովահար,
սովատանջ, սովյւսլ, նոթի: Սովալլուկ:
Քաղցածություն -Քաղց, անոթություն,
սովածություն, սովահարություն,
սով:
Քաղցամահ — Սովամահ, սովամեռ:
Քաղցկեղ — Չարորակ ուռուցք: Կերցավ,
կեդցավ, փտախտ (գանգրենա):
Քաղցր — Ախորժելի, դուրեկան: Անուշ,
համեղ, քաղցրահամ, ախորժահամ,
անուշահամ: Քաղցրալուր,
քաղցրահնչյուն: Բարի, բարյացակամ:
Փաղաքշական, մեղրածոր
(խոսքեր): Քաղցրավենիք:
Քաղցրաբույր — Անուշահոտ, անուշաբույր,
բուրյան, բուրավետ, բուրումնավետ,
հոտավետ, ախորժաբույր:
Քաղցրալուր — Քաղցրաձայն, քաղցրահնչյուն,
քաղցրահունչ, քաղցրանվագ,
ախորժալուր, ախորժաձայն,
բարեհնչյուն, մեղմաձայն:
Քաղցրախոս — Քաղցրալեզու, քաղցրաբարբառ,
հաճոյախոս, մեղրաշուրթ:
Քաղցրահամ — Քաղցր, անուշ, համեղ,
անուշահամ, ախորժահամ, համադամ:
Քաղցրահնչյուն — Քաղցրալուր, քաղցրաձայն,
ախորժաձայն, ախորժալուր,
բարեհնչյուն:
Քաղցրաձայն — Տես’ Քաղցրահնչյուն:
Քաղցրանալ — Անուշանալ, համեղանալ,
համովանալ:
Քաղցրավենիք — Քաղցրեղեն, անուշեղեն,
հրուշակեղեն, աղանդեր,
քաղցր, շաքարամիրգ: Մուրաբա,
անուշ:
239 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Քաղցրեղեն — Քաղցրավենիք, անուշեղեն,
հրուշակեղեն, քաղցր:
Քաղցրորակ — Քաղցր, համեղ, անուշ,
քաղցրահամ, անուշահամ:
Քաղցրություն — Անուշություն, քաղցրահամություն,
անուշահամու-
թյուն:
Քաղցու — Շիրա: Մաճառ:
Քամակ — Թիկունք, կռնակ: Հետույք,
սրբան:
Քամահրանք — Արհամարհանք, անարգանք,
անգոսնություն (հզվդ.):
Քամահրել — Արհամարհել, անարգել,
անգոսնել (հզվդ.):
Քամել — Մզել, ճզմել, ճմլել, զտել:
օծել, դուրս քաշել:
Քամելեոն — Գետնառյուծ, կարկառ:
Քամի — Հողմ, սյուք, պտուտահողմ,
թաթառ, խորշակ, սամում, սոթ
(ցուրտ), հով, զեփյուռ, զով: Փոթորիկ,
մրրիկ:
Քամիչ — Քամոց, պարզուտ, քափկիր
(փրփուրի), պարզոն, զտոց (ջրի),
մոխրալաթ (լվացքի), թղթաձա-
գար (դեղագործի), մածնաքամ
(մածունի):
Քամվածք — Քամուք, քամածք,
մզվածք, վազնատ (մածունի), ծորածո
(մեղրի):
Քայլ — Քայլափոխ, ոտնաքայլ, ոտնափոխ:
Քայլվածք, գնացք, ճեմելիք:
Քայլաչափ: Ընթացք, գործողություն:
Քայլ առ քայլ — Աստիճանաբար, հետըզ-
հետե, հաջորդաբար:
Քայլամոլոր — Գլխիկոր, գլխակոր:
Քայլափոխ — Քայլ, ոտնաքայլ, ոտնափոխ,
քայլափոխություն:
Քայլել — Գնալ, երթալ: Զբոսնել,
պտտել, շրջել, շրջագայել, ման
գալ: Ոտքի ելնել, ոտք առնել, տոտիկ
անել: Քայլ գցել, քայլ անել:
Քայլվածք — Քայլ, քայլք, երթ, ընթացք,
գնացք, ոտք, ճեմարանք, ճեմելիք:
Քայքայել — Կազմալուծել: Քանդել,
քակտել, քակել, քանդքնդել: Լուծել,
տարրալուծել: Քրքրել: Հյուծել,
մաշել:
Քայքայվել — Կազմալուծվել, քանդվել,
քակվել, կործանվել, խորտակվել:
Տարրալուծվել, քրքրվել: Հյուծվել,
մաշվել: Նեխել, փտել:
Քան — Որչափ, ինչպես, (բրբ.) ոնց,
զերթ, զերդ: Փոխանակ, քանց,
քան թե:
Քանակ — Քանակություն: Թիվ, չափ:
Քանդակ — Արձան, բարձրաքանդակ,
խորաքանդակ, հարթաքանդակ:
Քանդակագործ — Արձանագործ, անդրիագործ,
քանդակիչ, մարմարագործ:
Քանդակազարդ — Քանդակագեղ:
Քանդակապատ:
Քանդակել — Քանդակագործել, կոփել:
Փորագրել: Դրոշմել:
Քանդել — Ավերել, փլցնել, կործանել,
խորտակել, խարխլել, փորել,
բրել: Արձակել, ետ տանել, քակտել,
քակել: Լուծել:
Քանզի — Որովհետև, քանի որ, (գրբ.)
վասնզի, զի:
Քանի — Որքան, որչափ, ինչքան: Որովհետև:
Քանի որ — Որովհետև, մինչ, մինչդեռ:
Քանոն — Գծափայտ, գծոց, տողաքաշ:
Քանքար — Տաղանդ, շնորհք, ձիրք, ընդունակություն,
հանճար, տուրք
(հզվդ.):
Քանքարավոր — Տաղանդավոր, շնորհալի,
մեծատաղանդ, մեծաշնորհ,
մեծւսձիրք:
Քաշ — Կշիռ, ծանրություն: Կշեռք:
Քաշել — Ձգել, լարել, պրկել, քարշել:
Օխել (բրբ.): Հանել: Կշռել: Թորել:
Տառապել: Նմանել, նմանվել:
Քաշկռտել — Քաշքշել, ձգձգել, չարչարել:
240 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Քաշվել — Հեռանալ, նահանջել, ընկըր-
կել: Առանձնանալ, մեկուսանալ:
Կծկվել, գոսանալ, կուչ գալ: Կարճանալ,
փոքրանալ, նեղանալ:
Ամաչել, պատկառել:
Քաշքշել — Ձգձգվել: Չարչարել: Քաշել:
Քաշքշուկ — Քաշկռտուք, ձգձգում:
Քաոս — Խառնակություն, թոհուբոհ, բաբելոնյան
աշտարակաշինություն:
Քաոսային — Խառն, անկարգ, անորոշ:
Քաչալ ֊ճաղատ, կունդ:
Քաջ — Քաջարի, արի, կտրիճ, խիզախ,
աներկյուղ, արիասիրտ, անվեհեր,
սրտոտ, քաջասիրտ, քաջակորով,
կորովասիրտ, առյուծասիրտ, քա ջառույգ,
ուժեղ, հզոր: Հերոս, դյուցազն:
Քաջաբազուկ ֊Ուժեղ, կորովի, զորեղ,
հաղթաբազուկ, ամրակազմ, ջլապինդ:
Քաջաբար — Արիաբար, կտրիճաբար,
խիզախորեն, խիզախաբար:
Քաջագործություն — Սխրագործություն,
արիություն, կտրիճություն,
խիզախություն, հերոսություն,
քաջություն, նահատակություն,
սխրանք:
Քաջազուն — Քաջատոհմիկ, ազնվազարմ,
ազնվատոհմիկ:
Քաջալերել — Ոգևորել, խրախուսել,
սրտապնդել, հուսադրել, խանդա-
վառել, ներշնչել, ոգեշնչել, հորդորել,
գոտեպնդել, թևավորել:
Քաջալերություն — Խրախույս, խրախուսանք,
ոգևորություն, ոգե-
շընչություն, խանդավառություն,
հուսադրություն, սրտապնդություն,
գոտեպնդություն:
Քաջածանոթ — Լավատեղյակ, քաջատեղյակ,
իրազեկ, տեղյակ, լավիմաց,
ներհուն:
Քաջակորով — Քաջ, արի, կտրիճ, խիզախ,
աներկյուղ, արիասիրտ, անվեհեր,
սրտոտ:
Քաջամարտիկ — Հերոսամարտիկ,
դյուցազնամարտիկ:
Քաջանուն — Մեծանուն, նշանավոր,
հայտնի, հանրահայտ, հռչակավոր:
Քաջառողջ — Առողջ, ողջ, կայտառ,
առույգ:
Քաջասիրտ — Քաջ, քաջարի, արի,
կտրիճ, խիզախ, արիասիրտ,
սրտոտ, անվախ, անվեհեր, աներկյուղ,
առյուծասիրտ, սրտապինդ:
Քաջատեղյակ — Լավատեղյակ, իրազեկ,
լավիմաց, ներհուն, քաջահմուտ:
Քաջատոհմիկ — Ազնվազարմ, ազնվատոհմ,
ազնվատոհմիկ, ազատորդի,
քաջազն, քաջազուն, քաջազգի,
քաջազարմ, մեծատոհմիկ:
Քաջիմաց — Լավատեղյակ, քաջատեղյակ,
իրազեկ, տեղյակ:
Քաջորդի ֊Քաջ, կտրիճ, հերոս, քաջարի,
արի, խիզախ, հերոս:
Քաջություն — Արիություն, խիզախություն,
կտրիճություն, անվեհերություն,
աներկյուղություն, սրտոտություն,
առյուծասրտություն:
Հերոսություն, դյուցազնություն:
Քաջք — Դև, սատանա, չարք:
Քառակողմ — Քառակողմանի, քառւս-
կողմյան, չորսուաձև:
Քառանկյուն — Քառակուսի, ուղղանկյուն:
Քառասմբակ — Քառատրոփ, քառարշավ:
Քառատող — Քառյւսկ: Տուն: Չորստողանի,
չորեքտողյան:
Քառատրոփ — Քառարշավ, քառասմբակ:
Քառյակ — Քառատող: Ձորսնյակ:
Քառուղի — Խաչուղի, խաչմերուկ:
Քավել — (կրոն.) Սրբել, մաքրել, ջնջել,
փարատել (մեղքերը): Ներել, թողություն
տալ:
Քավթառ — Ջադու, պառավ: Լուսան:
241 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Քավոր — (եկեղ.) Կնքավոր, կնքահայր,
կնքապապ:
Քավորակին — Քավորկին, կնքակին,
կնքամայր:
Քավություն — Թողություն, ապաշխարանք,
զղջանք, ապաշավություն:
Ներում:
Քար — Ապառաժ, վեմ (խոշոր): Մանրախիճ,
խիճ, կոպիճ, խճաքար
(մանր): Սալ, սալաքար: Տապանաքար,
դամբանաքար, գերեզմանաքար,
շիրմաքար: Ակ, ակնաքար,
ադամանդ, գոհար,
զմրուխտ, շափյուղա, սուտակ,
ալմաստ: Շինաքար: (փխբ.) Անզգա,
անգութ:
Քարագործ — Քարտաշ, վիմագործ,
քարահատ, վիմահատ: Որմնադիր,
պատշար:
Քարաժայռ — Ապառաժ, առապար,
ժայռ, քարաբլուր, քարափ, խարակ
(ծովափի):
Քարածերպ — Քարայր, քարանձավ,
փապար, վիմանձավ:
Քարածուխ — Հանքածուխ, ածխաքար,
ածուխ, գետնածուխ:
Քարակերտ — Քարաշեն, քարակոփ,
վիմակերտ, վիմակուռ, վիմակոփ:
Քարակոծ — Քարահալած, քարկոծ,
քարահալած:
Քարակոփ — Վիմափոր: Քարակերտ,
քարաշեն, քարակուռ: Քարագործ:
Քարակույտ — Քարադեզ, կաշկառ,
կարկառ, քարակարկառ:
Քարահատ — Քար(ա)գործ, քարհատ,
վիմահատ:
Քարահատակ — Սալահատակ, սալարկ,
վիմահատակ:
Քարաճիկ — Կտնառք, քարճիկ, քուջ:
Քարայծ — Լեռնայծ, քարայծյամ, այծքաղ,
կխտար, վայրի այծ:
Քարայր — Քարանձավ, այր, անձավ,
քարածերպ, փապար, սոր, վի-
մանձավ:
Քարանալ — Կարծրանալ, պնդանալ,
քար կտրել: Վիմանալ, սալանալ:
Ապշել, զարմանալ: Անզգայանալ:
Քարանձավ — Քարայր, այր, անձավ:
Քարաշեն — Քարակերտ, քարակոփ,
վիմակերտ, վիմակոփ, վիմարդ:
Քարավազ — Ջրվեժ, սահանք:
Քարավանատուն — Իջևանատուն,
իջևան:
Քարափ — Քարաժայռ, քարաթումբ,
քարաբլուր: Նավահանգիստ:
Քարբ — Իժ, օձ:
Քարեղեն — Ակնեղեն, գոհարեղեն,
մարգարտեղեն, ադամանդեղեն:
Վիմեղեն:
Քարընկեց անել — Գահավիժել, գլորել,
վայր գցել, նետել:
Քարկապ — Կապ, կապանք: Քարա-
հանգուստ, հանգույց:
Քարկոծել — Քարարկել, հալածել: Դատապարտել:
Քարհալած — Քարկոծ, քարահալած,
քարակոծ:
Քարհանգույց — Քարկապ, քարահան-
գուստ, հանգույց:
Քարհատ — Քարահատ, քարկոփ, քարկուռ:
Քարուրագ, քարմուրճ:
Քարյուղ — Նավթ, կերոսին:
Քարոզ — Քարոզչություն: Խրատ:
Քարոզել — Ավետարանել, վարդապետել:
Տարածել:
Քարոտ ֊Քարքարոտ, քարաշատ, կաշկառուտ,
ժայռոտ, դերբուկ, ժեռուտ:
Քարսիրտ — Անգութ, անխիղճ, անխղճմտանք,
անողորմ, անողոք,
անագորույն, անհոգի, անսիրտ,
անկարեկից, անսրտացավ, կարծրասիրտ:
Քարվանսարա — Քարավանատուն,
իջևանատուն, իջևան:
Քարտ — Տոմս: Խաղաթուղթ:
Քարտաշ — Քարակոփ, քարագործ:
Քարտեզ — Ատլաս, աշխարհացույց
(տախտակ):
242 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Քարտուղար — Ատենադպիր, ւստենա-
գիր, դիվանադպիր, թղթապահ:
Գրագիր, դպիր:
Քարուքանդ — Ավեր, հիմնահատակ,
քարուքանդակ, քանդուքարափ:
Քարքարոտ — Քարոտ, քարուտ, քարաշատ,
ժայռոտ, դերբուկ, վիմախառն:
Քացախել — Թթվել, գալ (խմորի):
(փխբ.) Զայրանալ:
Քացի — Աքացի, ոտնահարված, ոտնահարություն:
Քափ — Փրփուր, պղպջակ:
Քելեխ — Հոգեհաց, հոգեճաշ:
Քեն — Ոխ, վրեժ, ոխակալություն,
վրեժխնդրություն, քինախնդրություն:
Քեչա — Թաղիք, կաճ:
Քեռի — Մորեղբայր:
Քեռորդի -Քրոջորդի:
Քերական — Քերականագետ: Քերականություն:
Այբբենարան:
Քերականություն — Քերական, քերթողություն:
Քերել — Մաքրել, ջնջել, պողել (ձյունը):
Քերթել — Մորթել, մաշկել, մորթազերծել,
կաշին հանել, տիկ հանել:
Պլոկել: (փխբ.) Կեղեքել, հարըս-
տահարել, գռփել:
Քերթող — Բանաստեղծ, քնարերգու:
Քերականագետ:
Քերթվածք — Բանաստեղծություն,
քնարերգություն, տաղերգություն,
քերթություն:
Քերթություն — Բանաստեղծություն,
քնարերգություն, քերթվածք,
ոտանավոր:
Քերիչ — Քերոց: Քերանք (կաթսայի
տակ կպած կերակրի մնացորդը):
Քերծ — Քարաժայռ, ապառաժ, առապար,
ժայռ, քարափ:
Քերծե — Գամփռ, բարակ, որսաշուն,
գայլաշուն:
Քերծել — ճանկռել, ճանկռոտել, չանգ-
ռել:
Քերծվածք — ճանկռվածք, չանգըռ-
վածք:
Քերծվել — Պլոկվել, քերծոտվել:
ճանկռվել, չանգռվել:
Քեֆ — Խնջույք, գինարբուք: Հաճույք:
Տրամադրություն: Առողջություն:
Քթախոտ — Ընչախոտ, ընչադեղ, բռնոթի
(ԲՈԲ-):
Քթածակ — Պինչ, քթափող, ռունգ:
Քթակալ — Դնչկապ, դնչկալ:
Քթթել — Թարթել, թարթափել, բաց-
խփել, կկոցել, ճպել (աչքերը):
Քթիթ — Ակնթարթ, պահ, երկվայրկյան,
թարթ, թարթափ:
Քիթ — Ունչ, ռունգ, հոտոտելիք: Հոտառություն:
Ցռուկ (նավի, շան):
Քիմիա — Տարրաբանություն, տարրագիտություն:
Քիմիկոս — Տարրաբան, տարրագետ,
տարրալույծ:
Քիմք — ճաշակելիք, բերան: Բերանի
ձեղուն, դամաղ (բրբ.): Ախորժակ:
Քինախնդիր — Վրէժխնդիր, վրիժառու,
քինոտ, ոխակալ: Հիշաչար:
Քինախնդրություն — Վրեժխնդրու-
թյուն, վրիժառություն, ոխակալություն,
ոխ, քեն, վրեժ, քինակալու-
թյուն: Հիշաչարություն:
Քինոտ — Քինախնդիր, վրեժխնդիր,
վրիժառու, քինապահ, ոխակալ,
հիշաչար:
Քիշմիշ — Չամիչ:
Քիչ — Պակաս, սակավ, նվազ, փոքրաքանակ,
դույզն, պուտ (խսկց.):
Քիվ — Ցվիք, դարևանդ (տանիքի դուրս
ցցված եզերքը): Պսակ (շենքի):
Քծնանք — Քծնություն, շողոքորթու-
թյուն, շողոմություն, երեսպաշտություն,
երկերեսանիություն,
կեղծավորություն, ծառայամտություն,
ստրկամտություն:
Քծնել — Շողոքորթել, կեղծավորել, շողոմել,
շոյել, կեղծել, սողալ, հաճոյանալ,
հաճոյախոսել, ստորաքարշել:
243 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Քծնող — Շողոքորթ, շողոմ, շողոմքոր,
կեղծավոր, մարդահաճո, երկերեսանի,
երեսպաշտ, փարիսեցի:
Քղամիդ — Վերարկու, կապա, թիկնոց,
այծենակաճ, յափնջի:
Քղանցք — Փեշ, քղանցատուտ, հան-
դերձատուտ, տուտ(ք), եզերք,
համտակ:
Քմահաճ — Քմահաճո, կամայական,
կամագնաց, ինքնակամ, ինքնագլուխ:
Քմահաճույք -Քմահաճություն, կամայականություն,
ինքնագլխություն:
Քմայք — Քմաճաշակություն: Քմահաճույք:
Քմծիծաղ — Ծիծաղ, ժպիտ, խնդուք,
ծաղր:
Քմծիծաղել — Ծիծաղել, ժպտալ,
խնդալ, քմծիծաղ տալ:
Քյոխվա — Տանուտեր, գյուղապետ,
գյուղերեց:
Քյոշկ — Հովանոց, տաղավար, հյուղ,
հոլիկ, քոլիկ: Ապարանք, պալատ:
Քնաբեր — Քնացուցիչ, թմրածու:
(փխբ.) Հոգնեցուցիչ, անհետաքրքրական,
ձանձրալի:
Քնաթաթախ — Կիսաքուն, (բրբ.) քնակոլոլ:
Քնահած — Քնաշրջիկ, գիշերահած,
գիշերաշրջիկ, ցայգաշրջիկ, լուսնոտ:
Քնահարամ — Քնահատ, քնատ, քնավեր,
քնահար:
Քնաշրջիկ — Քնահած, գիշերահած,
գիշերաշրջիկ, լուսնոտ:
Քնատ — Քնահար, քնահատ, քնահարամ,
քնավեր:
Քնար — Փանդիռ, տավիղ: Բանաստեղծություն,
քնարերգություն:
Քնարական ֊Քնարերգական, լիրիկական:
Բանաստեղծական: Քնարաշունչ:
Քնարան — Անկողին, օրորոց, մահճակալ:
Գերեզման:
Քնարերգու ֊Լիրիկ, բանաստեղծ: Պոետ:
Քնարերգություն — Լիրիկա, բանաստեղծություն,
պոեզիա:
Քնացնել — Ննջեցնել, նիրհեցնել:
(փխբ.) Անզգոնացնել, բթացնել,
միամտացնել:
Քնած — Քնկոտ, քնասեր: Թմրած, ընդարմացած:
Քնել — Ննջել, նիրհել (թեթև), մրափել,
խռմփացնել, քուն մտնել, (բրբ )
դանթել:
Քներգ ֊Օրոր, օրորերգ, օրորոցային:
Քնկոտ ֊Քնասեր, քնալից, քնեած:
Քնձռոտ — Չնչին, անպետք, հնամաշ:
Խեղճ, ողորմելի:
Քննադատ — Գրաքննադատ, բանադատ,
քննաբան, գրադատ:
Քննադատել — Քննաբանել, բանադատել,
զրադատել, քննախոսել: Պարսավել,
պախարակել, խարազանել:
Քննադատելի — Պարսավելի, պախարակելի
Քննադատություն — Գրաքննադատություն,
քննադատական, գրախոսական,
գրախոսություն, թատերախոսական:
Պարսավ, պարսավանք:
Քննախույզ ֊Քննական, քննողական:
Քննական — Քննողական, քննախույզ:
Քննելի: Հարցաքննական:
Քննասեր — Հետաքրքիր, հետաքրքրասեր,
հարցասեր:
Քննատոմս — Հարցատոմս, հարցարան,
հարցաթերթիկ:
Քննարկել — Քննել: Արծարծել, շոշափել
(հարց, խնդիր):
Քննել ֊Քննարկել: Ուսումնասիրել, հե-
տազոտել: Հարցուփորձել, հետաքննել:
Քննելի ֊Վիճելի, կասկածելի, ստուգե-
լի: Քննարկելի: Ուսումնասիրելի:
Քննիչ — Հետաքննիչ, հարցաքննիչ,
քննող, դատաքննիչ: Գրաքննիչ
(գրքերի):
244 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Քննություն — Զննություն, խուզարկություն,
որոնում, փնտրտուք, խույզ:
Հետազոտություն, ուսումնասիրություն:
Դատաքննություն: Հարցաքննություն,
հարցուփորձ:
Քնքշաբար — Քնքշորեն, քնքշագին,
հուշիկ, մեղմիկ, մեղմորեն:
Քնքշագին — Տես’ Քնքշաբար:
Քնքշանալ — Փափկանալ, մեղմանալ,
նրբանալ, նազել, քնքշել:
Քնքշանք ֊Քնքշություն, գրգանք, փայփայանք,
գգվանք, գուրգուրանք:
Քնքշասիրտ — Փափկասիրտ, զգայուն,
դյուրազգաց, քնքուշ, գորովագութ,
գթոտ:
Քնքշորեն — Քնքշաբար, հուշիկ, մեղմիկ,
մեղմորեն:
Քնքշություն ֊Քնքշանք, գուրգուրանք,
գրգանք, գգվանք, փայփայանք:
Քնքուշ — Թուլամորթ, փափկասուն,
դյուրազգաց, զգայուն, սիրալիր,
փափուկ, նազելի, նազանի, գիրգ,
նուրբ, մեղմ, դուրեկան, գողտրիկ:
Քշել — Մղել, հրել: Խթել: Վարել: Վանել,
վռնդել, վտարել: Հալածել, աքսորել:
Քոթոթ — Արջաձւսգ, արջուկ, արջաքոթոթ:
Լակոտ (շան):
Քոլ — Անտառ, մայրի, ծառաստան, անտառակ:
Քոծ — Աղախին, սպասավոր, նաժիշտ
(պալատական):
Քող — Երեսքող (նորահարսի), շղարշ:
Ծածկույթ: (փխբ-) Դիմակ,
պատրվակ: Ծածկոց, վարագույր,
փարդա (բրբ.):
Քողազերծել — Դիմակազերծել, դիմակազերծ
անել:
Քողարկել ֊Ծածկել, պահել, թաքցնել,
սքողել, վարագուրել, շղարշել:
Պարտակել (ժող.):
Քողընկեց — Քողազերծ, դիմակազերծ:
Անպարկեշտ, անպատկառ, անամոթ:
Քոշ ֊ Հոդաթափ, մուճակ, մույկ, մաշիկ:
Քոչվոր — Խաշնարած, վաչկատուն:
Քոս1 — Մամուռ , քարաքոս:
Քոս2 — Կեղև, կեղևանք: (ախտ.) Քոսոտություն,
բոր, բորոտություն:
Քոսոտ — Բորոտ, ուրկոտ: Անպետք,
անպիտան:
Քոր — Մարմաջ, մարմանջ, եռք (հնց.):
Քորել ֊Քերել, քորոտել:
Քորոց — Հեջուն: Գնդասեղ:
Քոքահան — Արմատահան, արմատախիլ:
Քչախոս — Սակավախոս, ուրբաթախոս:
Քչակեր — Սակավակեր, սակավապետ:
ժուժկալ:
Քչանալ — Նվազել , պակասել, սակավանալ,
բարակել (ջրի):
Քչփորել ֊Փորփրել, կրկտել:
Քչփչալ — Փսփսալ, շշնջալ, խոսել,
հծծել: Քչքչալ, կարկաչել, խոխոջել:
Քչքչոց — Կարկաչ, կարկաչյուն, կարկաչաձայն,
խոխոջ, խոխոջյուն,
գլգլոց:
Քջուջել ֊Քջջել, քուջուջ անել:
Քռքռալ — Հռհռալ, ծիծաղել, քրքջալ,
կարկաչել, կչկչալ: Եռալ:
Քսակ — Տոպրակ, պարկ, պայուսակ:
Դրամապանակ, դրամաքսակ:
Քսայուղ ֊Քսուք, օծաձեթ, օծայուղ:
Քսանյութ — Օծանյութ, քսուք, օծանե-
ԼԻՔ:
Քսել — Շփել, շոշափել, հպել, տրորել,
մերսել: Քսմսել: Ծեփել, (բրբ.) լղոզել:
Ներկել:
Քսմսվել ֊Քսվել, շփվել, հպվել: Շողոքորթել:
Քսվել — Շփվել, հպվել, քսմսվել:
Շպարվել: Շողոքորթել:
Քստմնել — Փշաքաղվել, սոսկալ, սարսափել,
սահմռկել, սարսռել:
Քստմնելի — Քստմնեցուցիչ, սոսկալի,
սարսափելի, զարհուրելի,
սահմռկեցուցիչ:
245 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Քսու — Բանսարկու: Շողոքորթ, երկերեսանի,
երեսպաշտ, կեղծավոր:
Քսություն — Բանսարկություն, բամբասանք,
չարախոսություն: Շողոքոր-
թություն, կեղծավորություն, երկերեսանիություն,
փարիսեցիություն:
Քսուք — Օծանելիք, օծոն: Անվաքսուք:
Քսելիք, քսանյութ:
Քվե — Ձայն (ընտրական): Քվեաթուղթ,
քվեատոմս:
Քվե տալ — Քվեարկել, ձայն տալ (ընտրական):
Քվեատոմս — Քվեաթուղթ, քվե:
Քվեարկել — Ընտրել: Քվե տալ, ձայն
տալ:
Քվեարկություն — Ընտրություն, ձայնատվություն:
Քրեաբան ֊Քրեագետ, ոճրագետ (կրիմինալիստ):
Քրթմնջալ — Փնթփնթալ, դժգոհել, դժկամել,
գանգատվել, տրտնջալ,
մռթմռթալ:
Քրթմնջյուն -Քրթմնջոց, դժգոհություն,
դժկամություն, գանգատ, փնթփըն-
թոց, տրտունջ:
Քրիստոնեություն — Խաչապաշտություն,
լուսավորչականություն,
ուղղադավանություն, ուղղահավատություն,
ուղղափառություն,
կաթոլիկություն, բողոքականություն,
քրիստոսապաշտություն:
Քրիստոնյա — Խաչապաշտ, ուղղադավան,
ուղղահավատ, ուղղափառ,
հունադավան, հայադավան, լուսավորչական,
գրիգորյան (հայկական),
կաթոլիկ, բողոքական,
լութերական:
Քրիստոս — (կրոն.) Աստվածամարդ,
Հիսուս, Փրկիչ, Մեսիա, Օծյալ,
Հովվապետ, Ամենափրկիչ, Հիսուս
Քրիստոս, Միածին, Աստվածորդի:
Քրիստոսադավան — Քրիստոնյա, խաչապաշտ,
ուղղափառ, ուղղադավան:
Քրձազգեստ — Քրձազգյաց, քրջոտ,
ցնցոտիավոր:
Քրմապետ — Մոգպետ, քուրմ, մեհենա-
պետ:
Քրջոտ — Ցնցոտիավոր, քրձազգյաց:
Քրտնթաթախ — Քրտնաթաթավ, քըրտ-
նախարշ, քրտնալի(ց):
Քրտնաթոր ֊Քրտնահոս:
Քրտնաջան — Տքնաջան, ջանասեր,
մեղվաջան, փութաջան, տաժանելի:
Քրտնել — Քրտնակալել, քրտնահարվել:
Քրքիջ — Քրքջոց, ծիծաղ, քռքռոց, հռհը-
ռոց, կարկաչ, կչկչոց:
Քրքջալ — Ծիծաղել, քռքռալ, հռհռալ,
խնդալ, կչկչալ, փռթկալ, կարկաչել:
Քրքրել — Փորփրել, քչփորել, պեղել:
Քննել, տնտղել, հետազոտել, կրկտել,
պրպտել: Քայքայել, մաշել,
բզկտել, գզգզել, պատառոտել:
Քուլա — Փաթիլ (ձյան): (բսբ.) Գլուջ
(բամբակի փաթիլ): Պալան (ծխի):
Քուղ — Առասան, թոկ, ճոպան, չվան,
պարան, լար (կոշիկի): Շերտ (կե-
ղևի):
Քույր — Քույրիկ: (բժշկ.) Բուժքույր,
գթության քույր:
Քուն ֊Նիրհ, նինջ, մրափ (թեթև), ադամաքուն
(խոր), կիսաքուն, (մանկ.)
պաճիկ, նանա, նանիկ:
Քունջ — Անկյուն, խորշ:
Քուռակ — Իշուկ, իշամտրուկ, իշաքուռակ,
ձիաքուռակ, մտրուկ, քուռկիկ:
Քուսիթա — Կնգուղ, վեղար (հոգևորականի
գլխարկ):
Քուրա — Հալոց, բով, բովք, հնոց:
Քուրձ — Քուրջ, ցնցոտի, ծվեն, հնոտի,
փալաս, չուլ:
Քուրմ — Մոգ, մոգպետ, քրմապետ, տաճարապետ,
քահանա:
246 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Քուրջ — Ցնցոտի, ծվեն, հնոտի, փալաս,
քուրձ:
Քուրք — Մուշտակ, ոչխարենի, այծենի:
Քուֆթա — Կոլոլակ, կլորակ, գնդիկ:
О
Օբյեկտ — Առարկա, իր, նյութ: Խնդիր:
Օբյեկտիվ ֊Իրական, առարկայական:
Անաչառ, անկողմնակալ:
Օբսիդաքար ■ Վանակատ, կայծքար,
գայլախազ (սև), սատանի եղունգ,
օբսիդ, օբսիդիան, չախմախաքար:
Օգնական ■ Զորավիգ, սատար, նեցուկ,
պաշտպան, թիկունք, գործակից,
աջակից, դաշնակից, նիզակակից,
թևթիկունք:
Օգնել — Աջակցել, օժանդակել, ընդառաջել,
գործւսկցել, նպաստել, սատարել:
Օգնություն — Օժանդակություն,
աջակցություն, գործակցություն,
նպաստ, սատար, զորավիգ:
Օգոստափառ — Մեծաշուք, մեծափառ,
վեհափառ:
Օգտագործել — Գործածել, շւսհագոր-
ծել, բանեցնել:
Օգտագործվել — Գործածվել, բանեցվել,
շահագործվել:
Օգտակար — Շահավետ, շահեկան,
արդյունավետ, արգասաբեր, արգասավոր,
նպաստավոր, պիտանի,
օգտավետ:
Օգտավետ — Շահավետ, շահեկան, օգտակար,
ձեռնտու, նպաստավոր:
Օգտվել — Շահվել, օգուտ ստանալ,
օգուտ քաղել: Օգտագործել, գործածել:
Օգուտ — Շահ, արդյունք: Վաստակ:
Օդ — Մթնոլորտ (համատարած), եթեր
(վերին նուրբ): Եղանակ, կլիմա:
Օդանավ — Սավառնակ, ինքնաթիռ:
Օդանավակայան — Սավառնակակա-
յան, օդանավարան, օդակայան
(արևմտհ.):
Օդանցք — Օդափոխ, շնչամուտք:
Օդաչու — Սավառնորդ, օդագնաց,
օդանավորդ:
Օդաքար — Ասուպ, շանթաքար, շողաձիգ,
երկնաքար:
Օթևան — Իջևան, իջևանատուն, կայան,
պանդոկ, հյուրանոց:
Օթևանել — Գիշերել, իջևանել, կալանել,
ապաստանել, մնալ: Հյուրընկալել:
Օթյակ — Դստիկոն, սրահակ:
Օթոց — Բազմոց, գահավորակ: Գորգ,
կարպետ: Օածկոց, ծածկույթ,
սփռոց:
Օժանդակ — Օգնական, գործակից,
սատար, աջակից:
Օժանդակել — Օգնել, նպաստել,
աջակցել, սատարել:
Օժանդակություն — Օգնություն,
նպաստ, աջակցություն, սատար,
նպաստ:
Օժիտ — Բաժինք, հարսնաբաժինք:
Օժտել — Պարգևել, շնորհել, ընծայել,
տալ:
Օծանելիք — Յուղանյութ:
Օծել — Յուղել, մեռոնել, օրհնել: Քսել
(դեղաջրով): Նվիրագործել: Ձեռնադրել:
Թագադրել: Մկրտել:
Օծյալ — Քրիստոս, Մեսիա, Հովվապետ,
Ամենափրկիչ:
Օծում — Թագադրություն: Ձեռնադրություն:
Օկտավա — (երժշտ.) Ութնյակ: (գրկն.)
Ութտող:
Օձ — Իժ, քարբ, արքայաօձ, լորտու
(անթույն), ջրոց (ջրի), սողուն, եղջերուկ
(եղջյուրավոր), պիթոն
(հսկայական), մղորիկ (փոքրիկ),
անակոնդա:
247ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Օձաբարո — Նենգ, նենգավոր, ժանտ,
դաժան, դաժանաբարո, դժնյա,
չար, բիրտ, անգութ, անողորմ,
անագորույն:
Օձագալար — Օձապտույտ, ոլորապտույտ,
զիգզագ, ծուռումուռ:
Օձակերպ — Օձաձև , օձանման, իժակերպ,
իժաձև:
Օձանման ■ Օձակերպ, օձաձև, իժա-
ձև, իժանման:
Օձապտույտ — Օձագալար, ոլորապտույտ,
զիգզագ, ծամածուռ, ծուռումուռ:
Օձիք — Փողպատ: Կեղծօձիք (կեղծը),
փոթօձիք, վակաս (փոթավոր):
Օձություն — ժանտություն, չարություն,
նախանձ, չարամտություն:
Օղ — Օղակ, մանյակ, օղամանյակ,
ագույց, անուր (անասունի): Գինդ,
ականջօղ:
Օղակ — Շրջանակ, ագույց, օղ, անուր
(անասունի): Լամբակ, նառն (կոճակի),
ոտնօղակ (բազեի ոտքի),
կեռօղակ (կաթսան կախելու):
Մարզօղակ:
Օղակաձև — Օղականման, օղաձև,
օղանման: Օղակավոր:
Օղապարան — Օղաթոկ, արկան:
Օղի — Արաղ, ցքի: Ինքնաթորուկ,
(ժողվրդ.) ասլանի կաթ, առյուծի
կաթ:
Օճառ — Սապոն, աճառ, լոհ (ամբողջ
կտորը), քռթիկ, խրուսկ (կտորը):
Օշարակ — Շարաբ, շարբաթ: Ռուփ:
Մրգաջուր, պտղաջուր:
Օշինդր — Հոտուկ ավել, նգածաղիկ,
խնդեղնի:
Օպերա — Գուսաներգություն (հզվդ.):
Օպոզիցիա — Ընդդիմադրություն, ընդդիմություն,
հակառակություն:
Օպտիկա — Տեսաբանություն, տեսագիտություն:
Օպտիմիզմ — Լավատեսություն, լավապաշտություն:
Օջախ1 — Տուն, գերդաստան:
Օջախ2 — Կրակ, կրակարան, ակութ,
փուռակ:
Օսմանցի — Թուրք, տաճիկ:
Օվկիանոս. — (հզվդ.) Աշխարհածով,
մեծածով:
Օվսաննա — Փառաբանություն, փառք:
Ներբող, ներբողականություն:
Օտար — Անհարազատ, խորթ, անծանոթ:
Անսովոր, օտարոտի, տարասեռ:
Ուրիշ: Անընտել, անընտանի:
Տարաշխարհիկ (բույս, կենդանի):
Օտարամուտ, փոխառյալ: Օտարազգի,
այլազգի, այլացեղ:
Օտարաբնակ — Պանդուխտ, նժդեհ,
գաղթական, օտարական, օտար:
Օտարազգի — Այլազգի, օտարացեղ,
օտարածին, օտարական, այլացեղ,
օտար:
Օտարածին ■ Օտարազգի, այլազգի,
այլացեղ, այլատոհմիկ, օտար,
օտարական:
Օտարական — Օտար, պանդուխտ,
նժդեհ, եկվոր, դրսեցի, այլազգի,
տարաշխարհիկ: Օտարերկրացի,
այլերկրացի, արտասահմանցի:
Օտարամերժ — Այլամերժ, օտարատյաց,
այլատյաց, տարամերժ:
Օտարամոլ — Օտարասեր, օտարապաշտ,
այլապաշտ:
Օտարանալ — Հեռանալ, պանդխտել,
ուծանալ, խորթանալ, այլասերվել:
Օտարապաշտ — Օտարամոլ, օտարասեր,
այլապաշտ:
Օտարասեր — Հյուրասեր, ասպնջական:
Օտարապաշտ, օտարամոլ:
Օտարատյաց — Օտարամերժ, այլամերժ,
այլատյաց: Անհյուրասեր,
անհյուրընկալ:
Օտարացնել — Օտարել, հեռացնել:
Խորթացնել, ուծացնել:
Օտարել — Օտարացնել, հեռացնել,
անջատել: Խորթացնել, ուծացնել:
248 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Օտարերկրացի — Օտար, օտարական,
այլերկրացի, արտասահմանցի:
Օտարերկրյա — Այլերկրյա, տար-
երկրյա:
Օտարոտի — Օտար, անսովոր, խորթ,
տարօրինակ, նորօրինակ, նորանշան:
Օտարություն — Անհարազատություն,
խորթություն: Անսովորություն,
անընտելություն, օտարոտիություն:
Պանդխտություն, նժդեհություն:
Օր — Գիշեր-ցերեկ: Կեսօր, միջօրե: Ցերեկ,
տիվ: Վիճակ, դրություն, կացություն:
Օրաթերթ — Թերթ, լրագիր:
Օրական — Օրավարձ, օրաթոշակ,
ավուրչեք: Միօրյա:
Օրամուտ — Նախօրյակ, նախօրե:
Օրապակաս — Օրպակաս, վաղածին,
վաղածնունդ, կանխածին, թերա-
ծնունդ:
Օրապահ — Հերթապահ, օրապահակ:
Օրապահիկ — Օրապարեն, օրաբաժին:
Օրավար — Արտավար, արտաչափ,
լծվար (մեկ օրում վարելիք հողամաս):
Օրավարձ ֊Օրական, ավուրչեք, օրաթոշակ
(հնց.):
Օրավուր — Օրըստօրե, օրեցօր:
Օրացույց — Տոմար, տարեցույց, տոնացույց:
Օրգան — Մարմին (հիմնարկություն):
Գործարան (տեսողության, լսողության):
Օրգանական — Գործարանավոր
(հզվղ.): Բնական:
Օրենսգետ — Օրինագետ, իրավագետ,
իրավաբան:
Օրենսգիրք — Դատաստանագիրք,
օրինագիրք:
Օրենսդրական — Օրենսդիր, օրենս-
դրիչ, օրինատու:
Օրենք — Կանոն: Օրինագիծ: Օես, սովորություն,
սովորույթ, ադաթ:
Օրըստօրե — Օրավուր, օրեցօր, օր
օրի: Հետզհետե, աստիճանաբար:
Օրթոպեդիա — (բժշկ.) Մարմնուղղու-
թյուն:
Օրիենտացիա — Կողմնորոշում, դիրքորոշում:
Օրինագետ — Օրենսգետ, իրավագետ,
իրավաբան:
Օրինադրուժ — Օրինազանց, իրավազանց,
ապօրինի, անօրեն:
Օրինազանց — Իրավազանց, ապօրինի,
անօրեն, անօրինական, հակաօրինական,
օրինադրուժ:
Հանցավոր, մեղավոր, հանցապարտ:
Օրինակ — Տիպար, կերպար: Նմանակ,
նմուշօրինակ (ապրանքի):
Տպաքանակ: Կերպ, եղանակ:
Ինչպես, օրինակի համար, զորօրինակ:
Օրինական — Օրինավոր, օրինապատշաճ,
կանոնական, վավերական:
Օրինականացնել — Վավերացնել,
օրինավորել:
Օրինակել — Արտագրել, ընդօրինակել:
Հետևել, նմանվել:
Օրինակելի — Ընտիր: Առաջավոր, աչքի
ընկնող:
Օրինաչափ — Բնականոն, կանոնավոր,
օրինավոր, նորմալ:
Օրինաչափություն — Բնականոնություն,
օրինասահմանություն:
Օրինապահ — Կարգապահ, կանոնապահ,
ճշտապահ, օրինասեր:
Օրինասեր -Օրինապահ, կարգապահ,
ճշտապահ:
Օրինավոր — Օրինական, վավերական
(թղթեր): Իրավացի, արդարացի:
Կարգին, կանոնավոր, վայելուչ,
պատշաճ:
Օրիորդ — Կույս, աղջիկ, պարմանուհի:
(հնց.) Վարժուհի, ուսուցչուհի:
249 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Օրհաս — Մահաժւսմ, հոգեվարք, մահվան
տագնապ, մահվան ժամ:
Վերջ, վախճան: ճակատագիր,
բախտ:
Օրհասական — Մահաբեր, մահաշունչ,
մահատարած, մահառիթ: ճակատագրական,
վտանգավոր, աղետավոր:
Օրհնաբանել — (կրոն.) Օրհնել, օրհներգել,
սրբաբանել, փառք տալ:
Փառաբանել, դրվատել, գովաբանել,
գովել, գովերգել, ներբողել:
Օրհնել — (կրոն.) Փառաբանել, փառավորել,
գովել, գովերգել, գովաբանել,
օրհնաբանել, օրհներգել:
Նվիրագործել, սրբագործել: Բարեմաղթել:
Օրհներգ — Տես’ Օրհներգություն:
Նվեր, ընծա, պարգև, ձոն:
Օրհներգել — (կրոն.) Օրհնել, փառաբանել,
օրհնաբանել, սաղմոսել,
ներբողել:
Օրհներգու — Օրհնաբան, սաղմոսերգու,
սաղմոսերգիչ: Ներբողաբան:
Օրհներգություն — (կրոն.) Օրհներգ,
սաղմոս, շարական, սաղմոսերգություն,
օրհնություն, սաղմոսերգ,
աղոթերգ, փառաբանություն:
Մեսսա:
Օրհնություն — Փառաբանություն, օրհնաբանություն,
սրբաբանություն:
Օրհներգություն: Ձեռնադրություն:
Օրորել — ճոճել, տարուբերել, տատանել,
երերցնել, շարժել:
Օրորոց — Օրրան, օրորան, հակուրճի
(կախ), քնարան, ճոճք:
Օրրան — Օրորոց, խանձարուր: Հայրենիք,
բնօրրան, բնաշխարհ, երկիր,
ծննդավայր, մայր հայրենիք, հայրենի
հոդ:
Օքսիդ — Թթվածնատ, թթվուտ, ժանգեր:
Ֆ
Ֆաբրիկա — Գործարան, գործատուն,
ձեռնարկություն:
Ֆաբրիկանտ — Գործարանատեր, ձեռնարկատեր:
Ֆակուլտետ — Մասնաբաժին (բուհի):
Ֆանտազիա — Երևակայություն,
պատկերացում, ենթադրություն:
Ֆատալիզմ — ճակատագրապաշտություն,
բախտապաշտություն:
Ֆարս — (գրկն.) Ծաղրախաղ, զավեշտախաղ:
Ծաղրանմանություն:
Ֆեդերատիվ — Դաշնակցային, միութենական:
Ֆեդերացիա — Դաշնապետություն,
դաշնավարություն, դաշնություն:
Ֆելիետոն — Թերթոն, ծաղրաթերթոն:
Ֆենոմեն — Երևույթ, արտերևույթ
(հզվդ.):
Ֆեոդալ — (պատմ.) Ավատատեր, ավա-
տառու, ճորտատեր:
Ֆեոդալիզմ — (պատմ.) Ավատականություն,
ավատատիրություն, ճորտատիրություն:
Ֆեստիվալ — Արվեստահանդես, փառատոն:
Ֆերմա — Ագարակ:
Ֆերմեր — Ագարակապան, ագարակա-
պետ, ագարակատեր:
Ֆիդայի ■ Ազատամարտիկ, հայդուկ:
Ֆիզիկական — Մարմնական, մարմնավոր,
մարմնային:
Ֆիզիկապես — Մարմնապես, մարմնա-
բար:
Ֆիլտր ֊Քամիչ, քամոց, զտիչ:
Ֆինանսավորել — Դրամավորել, վարկավորել:
Ֆլիրտ — Սիրախաղ, սիրակատակ:
Ֆշշալ — Ֆշֆշալ, ֆշտֆշտալ: Սուլել
(օձի): Պֆպֆալ (թթված մածնի):
Ֆոլկլոր — ժողովրդական բանահյուսություն:
250 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Ֆոլկլորիստ — Բանահավաք, բանահյուս:
Ֆոսֆատաքար — Ապատիտ, ֆոսֆորաքար:
Ֆոսֆոր — Լուսածին, լուսակիր:
Ֆոտոսինթեզ — Լուսասինթեզ:
Ֆորմալիզմ — Ձևամոլություն, ձևապաշտություն:
Ֆռանկ — Կաթոլիկ:
Ֆռռալ — Ֆռֆռալ, փռռալ, պտտվել,
պտույտ գալ:
Ֆսֆսալ — (բրբ.) Ֆստֆստալ ՚ (բծախնդրություն
անել):
Ֆրակցիա — (քղք.) Կուսակցախումբ:
Ֆուգաս — (ռազմ.) Ականառումբ:
Ֆուտ — Ոտնաչափ:
Ֆուտբոլ — (սպորտ.) Ոտնագնդակ
(հզվդ.):
Ֆուտուրիզմ — Ապագայապաշտություն
(հզվդ.):
251 ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ էջ 231-250 ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ